Οι μυρωδιές μπορεί να βοηθήσει τα άτομα με κατάθλιψη να ανακαλέσουν συγκεκριμένες αναμνήσεις και ενδεχομένως να βοηθήσουν στην ανάρρωσή τους, ανακάλυψε μια ομάδα ερευνητών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open.
Η μελέτη έδειξε ότι οι μυρωδιές είναι πιο αποτελεσματικές από τις λέξεις στην ανάκληση της ανάμνησης ενός συγκεκριμένου γεγονότος και θα μπορούσαν ακόμη και να χρησιμοποιηθούν στο κλινικό περιβάλλον για να βοηθήσουν τα καταθλιπτικά άτομα να ξεφύγουν από τους αρνητικούς κύκλους σκέψης και να επανασυνδέσουν τα μοτίβα σκέψης, βοηθώντας στην ταχύτερη και ομαλή επούλωση.
Νωρίς στην καριέρα της, η Δρ. Kymberly Young, μια ερευνήτρια νευροεπιστημών που μελετά τις αυτοβιογραφικές αναμνήσεις, συνειδητοποίησε ότι η εμπλοκή της αμυγδαλής -του τμήματος εγκεφάλου που ελέγχει όχι μόνο τις αντιδράσεις «μάχης ή φυγής», αλλά επίσης κατευθύνει την προσοχή και την εστίαση σε σημαντικά γεγονότα- βοηθά στην ανάκληση αναμνήσεων.
Είχε επίσης εκτενείς ενδείξεις ότι τα άτομα με κατάθλιψη δυσκολεύονται να ανακαλέσουν συγκεκριμένες αυτοβιογραφικές αναμνήσεις και ότι, σε υγιή άτομα, οι μυρωδιές προκαλούν αναμνήσεις που είναι ζωντανές και «πραγματικές», πιθανόν επειδή εμπλέκουν απευθείας την αμυγδαλή μέσω νευρικών συνδέσεων από τον οσφρητικό βολβό.
«Ήταν έκπληξη για μένα που κανείς μέχρι σήμερα δεν σκέφτηκε να εξετάσει την ανάκληση μνήμης σε άτομα με κατάθλιψη χρησιμοποιώντας μυρωδιά», δήλωσε η Δρ. Young, ανώτερη συγγραφέας της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.
Πώς διεξήχθη η μελέτη και τι διαπίστωσαν οι επιστήμονες
Έτσι, αποφάσισε να ελέγξει εάν η εμπλοκή της αμυγδαλής θα μπορούσε να βοηθήσει τα άτομα με κατάθλιψη να έχουν πιο αποτελεσματική πρόσβαση στις αναμνήσεις τους. Και αντί να χρησιμοποιεί δαπανηρές και συχνά απρόσιτες εξετάσεις σάρωσης εγκεφάλου, αποφάσισε να ακολουθήσει πολύ πιο απλή και οικονομική τεχνολογία.
Σε αυτή τη μελέτη, η Δρ. Young παρουσίασε στους συμμετέχοντες μια σειρά από αδιαφανή γυάλινα φιαλίδια, το καθένα από τα οποία περιείχε ένα ισχυρό, οικείο άρωμα, από πορτοκάλι μέχρι αλεσμένο καφέ και από βερνίκι παπουτσιών μέχρι… Vicks VapoRub. Αφού ζήτησε από τους συμμετέχοντες να μυρίσουν το φιαλίδιο, η επιστήμονας τους ζήτησε να ανακαλέσουν μια συγκεκριμένη ανάμνηση, ανεξάρτητα από το αν ήταν καλή ή κακή.
Η Δρ. Young ανακάλυψε με έκπληξη ότι η ανάκληση μνήμης ήταν ισχυρότερη σε καταθλιπτικά άτομα που λάμβαναν ενδείξεις οσμής σε αντίθεση με τις λέξεις. Όσοι έλαβαν ενδείξεις οσμής ήταν πιο πιθανό να ανακαλέσουν μια ανάμνηση ενός συγκεκριμένου γεγονότος (για παράδειγμα, ότι πήγαν σε μια καφετέρια την περασμένη Παρασκευή) παρά γενικές αναμνήσεις (που έχουν πάει στο παρελθόν).
Οι αναμνήσεις που υποκινούνταν από μυρωδιές ήταν επίσης πολύ πιο ζωντανές και οι συμμετέχοντες τις αισθάνονταν ως πιο καθηλωτικές και αληθινές. Επιπλέον, είπε η Δρ. Young, ήταν ενθουσιασμένη που ανακάλυψε ότι οι συμμετέχοντες που μύριζαν τα φιαλίδια ήταν πιο πιθανό να θυμούνται θετικά γεγονότα, παρόλο που δεν τους κατηύθυνε να ανακαλέσουν συγκεκριμένα θετικές αναμνήσεις.
Το επόμενο βήμα στην έρευνα
Η ερευνήτρια ετοιμάζεται να ξεκινήσει πιο τεχνολογικά προηγμένες μελέτες χρησιμοποιώντας έναν σαρωτή εγκεφάλου για να αποδείξει ότι οι μυρωδιές συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη εμπλοκή της αμυγδαλής των καταθλιπτικών ατόμων από ό,τι οι λέξεις, αλλά στο μεταξύ, είναι ενθουσιασμένη με την πρόοδο που έχει ήδη σημειωθεί.
«Εάν βελτιώσουμε τη μνήμη, μπορούμε να βελτιώσουμε την επίλυση προβλημάτων, τη ρύθμιση των συναισθημάτων και άλλα λειτουργικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν συχνά τα άτομα με κατάθλιψη», κατέληξε η Δρ. Young. Αυτή η έρευνα χρηματοδοτήθηκε εσωτερικά από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ.