Επιστήμονες ανέπτυξαν εξέταση ούρων που ανιχνεύει τον καρκίνο του πνεύμονα σε αρχικά στάδια, αυξάνοντας τις πιθανότητες έγκαιρης θεραπείας. Πώς μπορεί μια νέα εξέταση να σώσει εκατομμύρια ζωές;
Τις περισσότερες φορές ο καρκίνος του πνεύμονα διαγιγνώσκεται σε προχωρημένα στάδια, πράγμα που κάνει τη θεραπεία πιο δύσκολη. Ερευνητές, όμως, ελπίζουν ότι η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να επιταχύνει την έναρξη της θεραπείας, αυξάνοντας έτσι και τις πιθανότητες επιτυχούς αντιμετώπισης της νόσου.
Καρκίνος του πνεύμονα: Το λιγότερο γνωστό σύμπτωμα που εμφανίζεται στη φωνή σας
Ένδειξη για τον καρκίνο του πνεύμονα τα «κύτταρα-ζόμπι»
Η πρωτοποριακή εξέταση εντοπίζει τις πρωτεΐνες που παράγουν τα λεγόμενα «κύτταρα-ζόμπι», οι οποίες μπορεί να είναι ένδειξη καρκίνου του πνεύμονα σε πολύ αρχικά στάδια. Η εξέταση αυτή έχει δοκιμαστεί με επιτυχία σε ποντίκια, και οι επιστήμονες σχεδιάζουν να ξεκινήσουν σύντομα και τις δοκιμές σε ανθρώπους.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Cambridge και το Early Cancer Institute μελέτησαν τις πρωτεΐνες που εκκρίνονται από τα γηρασμένα κύτταρα, γνωστά και ως «κύτταρα-ζόμπι». Αυτά τα κύτταρα παραμένουν ζωντανά στο σώμα αλλά δεν μπορούν να αναπτυχθούν και να διαιρεθούν.
Τα κύτταρα αυτά προκαλούν βλάβη στους ιστούς, «επαναπρογραμματίζοντας» το περιβάλλον τους ώστε να ευνοούν τη δημιουργία καρκινικών κυττάρων.
Εξέταση ούρων: Η ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμονα με ενέσιμο καθετήρα
Οι επιστήμονες ανέπτυξαν έναν καθετήρα που τοποθετείτε ενέσιμα και ανιχνεύει τις πρωτεΐνες των «κυττάρων-ζόμπι» απελευθερώνοντας μια ουσία στα ούρα, η οποία μπορεί να ανιχνευθεί εύκολα και να επιβεβαιώσει την παρουσία τους.
Η Prof Ljiljana Fruk δήλωσε σύμφωνα με τον Guardian: «Γνωρίζουμε ότι πριν εμφανιστεί ο καρκίνος, παρατηρούνται αλλαγές στους παρακείμενους ιστούς. Μία από αυτές τις αλλαγές είναι η συσσώρευση τραυματισμένων κυττάρων που δεν είναι αρκετά τραυματισμένα για να απομακρυνθούν, αλλά απελευθερώνουν σήματα που αναπρογραμματίζουν τους ιστούς, καθιστώντας τους ευάλωτους στην ανάπτυξη καρκίνου».
«Εντοπίσαμε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη που παράγεται από αυτά τα κύτταρα στον πνευμονικό ιστό και σχεδιάσαμε έναν ανιχνευτή που διασπάται παρουσία της. Ο ανιχνευτής αποτελείται από δύο μέρη, και το μικρότερο μέρος του απελευθερώνεται στα ούρα μέσω των νεφρών».
«Μόλις φτάσει στα ούρα, αυτό το μέρος του καθετήρα είναι πολύ μικρό για να ανιχνευθεί, αλλά μπορεί να γίνει ορατό με την προσθήκη ενός διαλύματος αργύρου – το ίδιο διάλυμα αργύρου που χρησιμοποιούταν στις πρώτες αναλογικές φωτογραφίες».
«Αλλάζοντας το χρώμα των ούρων μετά την έγχυση του καθετήρα, μπορούμε να διαπιστώσουμε αν υπάρχουν κύτταρα στους πνεύμονες που υποδεικνύουν πρώιμα σημάδια παθολογικών αλλαγών, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο».
Το τεστ ούρων βοηθά στην πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα
Πρόσθεσε: «Τελικά, στόχος μας ήταν να αναπτύξουμε μια εξέταση ούρων που θα μπορούσε να βοηθήσει τους γιατρούς να εντοπίσουν σημάδια καρκίνου στα αρχικά του στάδια – ίσως μήνες ή και χρόνια πριν εμφανιστούν εμφανή συμπτώματα».
Οι επιστήμονες που πραγματοποίησαν τη μελέτη, χρηματοδοτούμενη από την Cancer Research UK, δήλωσαν ότι αναζητούσαν μια πιο οικονομική εναλλακτική λύση σε σχέση με τις ακριβές απεικονιστικές εξετάσεις.
Καρκίνος του Πνεύμονα: Αρκετοί ασθενείς λαμβάνουν πλημμελή θεραπεία
Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την κυριότερη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, καθώς ευθύνεται για περίπου 1,8 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Τα ποσοστά επιβίωσης για ασθενείς με προχωρημένες μορφές της νόσου, όπου οι όγκοι έχουν εξαπλωθεί, παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά.
Πηγές: The Guardian, University of Cambridge, NIH