Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί το τρίτο σε συχνότητα κακόηθες νεόπλασμα μετά τον καρκίνο του μαστού και του πνεύμονα και είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο να εμφανίσουν καρκίνο του παχέος εντέρου; Τι έδειξε νέα μελέτη.
Σε κάθε περίπτωση, αναφέρουν οι ειδικοί, η έγκαιρη διάγνωση για τον συγκεκριμένο καρκίνο είναι πολύ σημαντική. Η 5ετής επιβίωση φθάνει στο 90% για τους ασθενείς που ο καρκίνος τους εντοπίζεται και αντιμετωπίζεται σε αρχικά στάδια, πριν κάνει μεταστάσεις. Δυστυχώς, όμως, μόνο το 40% των περιστατικών εντοπίζεται έγκαιρα.
Καρκίνος του παχέος εντέρου: Ποιοι πρέπει να κάνουν οπωσδήποτε προληπτικό έλεγχο
Ποιοι πρέπει να είναι πιο προσεχτικοί και να κάνουν οπωσδήποτε προληπτικό έλεγχο; Σύμφωνα με έρευνα, οι άνθρωποι που είναι παχύσαρκοι ή είναι ψηλοί με συσσώρευση λίπους γύρω από τη μέση τους, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, ανεξάρτητα από την καταγωγή τους.
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό British Journal of Cance, έδειξε ότι τα ευρωπαϊκής καταγωγής που είναι ψηλά και παχύσαρκα στο κέντρο, καθώς και τα άτομα με γενική παχυσαρκία, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του παχέος εντέρου σε σύγκριση με τους άλλους ανθρώπους.
Τώρα, μια διεθνής ομάδα ερευνητών ανέλυσε τα δεδομένα υγείας για 329.828 ανθρώπους, που υπήρχαν στη UK Biobank με καυκάσια, αφρικανική, ασιατική και κινεζική καταγωγή και έδειξε ότι αυτό το μοτίβο υπάρχει σε όλους αυτούς.
Για τη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Science Advances, οι ερευνητές εξέτασαν την επίδραση του ύψους, της παχυσαρκίας και της κατανομής του λίπους στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε ένα άτομο.
Συγκρίνοντας 4 φαινότυπους σώματος
Χώρισαν τους συμμετέχοντες τη σε τέσσερις ομάδες με βάση το σχήμα του σώματός τους, όπως αυτό ορίζεται από το ύψος και την κατανομή του λίπους. Χρησιμοποίησαν δεδομένα που είχαν συλλεχθεί σχετικά με τον δείκτη μάζας σώματος, το ύψος, το βάρος, την αναλογία μέσης-ισχίων και την περιφέρεια μέσης και ισχίων για να καθορίσουν σε ποια ομάδα ταιριάζει ένα άτομο.
Οι τέσσερις ομάδες ήταν οι εξής:
- PC1 γενικά παχύσαρκος
- PC2 ψηλός, αλλά με περισσότερο κατανεμημένη λιπώδη μάζα
- PC3 ψηλός, κεντρικά παχύσαρκος
- PC4 χαμηλότερο ύψος, υψηλό βάρος και ΔΜΣ, αλλά χαμηλότερες μετρήσεις ισχίου και μέσης.
Διαπίστωσαν ότι τα άτομα στην ομάδα PC1 είχαν 10% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου σε αυτή τη συνομοταξία, ενώ τα άτομα στην ομάδα PC3, είχαν 12% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, ο οποίος αυξήθηκε στο 18% για τις γυναίκες.
Οι άλλες δύο ομάδες είχαν μικρή, αλλά όχι σημαντική αύξηση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
Ίδιος ΔΜΣ, διαφορετικά σχήματα σώματος
Ο Heinz Freisling, συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας από τον Διεθνή Οργανισμό Έρευνας για τον Καρκίνο στη Λυών της Γαλλίας στον κλάδο Διατροφής και Μεταβολισμού, δήλωσε ότι:
«Πιστεύουμε ότι οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενοι δείκτες σωματικού λίπους, όπως ο δείκτης μάζας σώματος ή η κατανομή του σωματικού λίπους (π.χ. περιφέρεια μέσης) υποεκτιμούν τον κίνδυνο καρκίνου λόγω βάρους. Παρά τη χρησιμότητά τους, οι δείκτες αυτοί ομαδοποιούν άτομα με παρόμοιο δείκτη μάζας σώματος, αλλά με διαφορετικό σχήμα σώματος, στην ίδια κατηγορία, ενώ γνωρίζουμε ότι άτομα με τον ίδιο δείκτη μάζας σώματος μπορεί να έχουν πολύ διαφορετικό κίνδυνο καρκίνου».
Τα ευρήματά τους επιβεβαίωσαν ότι η συσσώρευση λίπους γύρω από τη μέση του σώματος ή γύρω από την κοιλιά συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Περαιτέρω ανάλυση διαπίστωσε ότι ο αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του παχέος εντέρου σε αυτούς τους σωματότυπους παρατηρήθηκε σε άτομα καυκάσιας, αφρικανικής, ασιατικής και κινεζικής καταγωγής.
«Οι βιολογικές διαδικασίες που καθορίζουν το σχήμα του σώματος είναι εξελικτικά διατηρημένες, καθώς αποτελούν μοριακές οδούς-κλειδιά για την επιβίωση του ατόμου» δήλωσε ο Freisling.
Διαφορετικά γονίδια σε διαφορετικούς σωματότυπους
Στη συνέχεια, έγινε μια μελέτη συσχέτισης σε επίπεδο γονιδιώματος με τη χρήση γονιδιωματικών δεδομένων σε 460.198 συμμετέχοντες της UK Biobank. Οι ερευνητές εντόπισαν 3.414 γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με το σχήμα του σώματος. Αυτές βρέθηκαν να εκφράζονται σε διαφορετικούς ιστούς στις τέσσερις κατηγορίες σώματος που εξέτασαν οι ερευνητές.
Οι γενετικές παραλλαγές που σχετίζονται με το σχήμα σώματος PC1 εντοπίστηκαν σε ιστούς του εγκεφάλου και της υπόφυσης, ενώ όσοι σχετίζονταν με το σχήμα σώματος PC3 εντοπίστηκαν στον λιπώδη ιστό, το μαστό, τα νεύρα, τους ιστούς των αιμοφόρων αγγείων και τα γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα.
«Τα αποτελέσματα της γενετικής μας ανάλυσης σε επίπεδο ιστού υποδηλώνουν διάφορους μηχανισμούς, οι οποίοι πιθανότατα αντικατοπτρίζουν διαφορετικούς τύπους παχυσαρκίας. Αυτοί είναι η απορρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και του μεταβολισμού, δηλαδή των διαδικασιών που μετατρέπουν την τροφή σε ενέργεια, αλλά και η αυξημένη φλεγμονή και οι ορμόνες που παράγονται στον λιπώδη ιστό, γνωστές ως αδιποκίνες. Μια γνωστή αδιποκίνη είναι η λεπτίνη, η οποία ρυθμίζει την όρεξη, αλλά δυνητικά έχει άμεση σχέση με την ανάπτυξη καρκίνου. Για παράδειγμα, η λεπτίνη αυξάνει τον ρυθμό της κυτταρικής διαίρεσης» εξήγησε ο Freisling.
Υψηλότερο ύψος, περισσότερα καρκινικά κύτταρα;
«Σύμφωνα με έρευνες, υπάρχει μια γενική επίδραση του ύψους στην εμφάνιση καρκίνου» δήλωσε στο Medical News Today ο Leonard Nunney, καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.
Ο ίδιος έχει πραγματοποιήσει στο παρελθόν ανάλυση που δείχνει ότι η αύξηση κατά 10% του κινδύνου καρκίνου που παρατηρείται ανά επιπλέον 10 εκατοστά ύψους στους ανθρώπους, οφείλεται στον μεγαλύτερο αριθμό κυττάρων στο σώμα των ψηλότερων ανθρώπων, καθώς είναι μεγαλύτεροι.
Οι συγγραφείς της μελέτης αναφέρουν ότι ο ρόλος του ύψους στον κίνδυνο καρκίνου έχει υπερτιμηθεί σε προηγούμενες έρευνες που δεν έλαβαν υπόψη την αναλογία μέσης προς ύψος και επομένως την κεντρική παχυσαρκία.