Ένας μηχανολόγος μηχανικός του Πανεπιστημίου Purdue και οι συνεργάτες του έχουν αναπτύξει μια μέθοδο, η οποία βρίσκεται σε εκκρεμότητα για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, που προβλέπει επανεμφάνιση του καρκίνου του προστάτη σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία.
Ο Hector Gomez, καθηγητής στη Σχολή Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Purdue, είπε ότι τα δεδομένα δείχνουν ότι οι προγνωστικοί παράγοντες που βασίζονται σε μοντέλα μπορούν να αναγνωρίσουν τους υποτροπιάζοντες ασθενείς κατά μέσο όρο 14,8 μήνες νωρίτερα από την τρέχουσα κλινική πρακτική.
Η ακτινοβολία είναι μια αποτελεσματική θεραπεία για ασθενείς όλων των ηλικιών για τη θεραπεία όγκων που κυμαίνονται από χαμηλό έως πολύ υψηλό κίνδυνο. Σύμφωνα με το Johns Hopkins Medicine, μεταξύ 20% και 30% των ασθενών θα εμφανίσουν υποτροπή στα πέντε χρόνια μετά τη θεραπεία.
«Η ανίχνευση της υποτροπής του καρκίνου του προστάτη μετά από ακτινοβολία βασίζεται στη μέτρηση μιας παρατεταμένης αύξησης των επιπέδων στον ορό μιας ουσίας που ονομάζεται ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA). Ωστόσο, η υποτροπή μπορεί να πάρει χρόνια για να συμβεί, γεγονός που καθυστερεί την παράδοση δευτερεύουσας θεραπείας σε ασθενείς με επαναλαμβανόμενους όγκους», εξηγεί ο ειδικός.
Νέα μέθοδος με πρόβλεψη της δυναμικής του PSA
Ο Δρ. Gomez και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο της Παβία στην Ιταλία και στο Πανεπιστήμιο της Καστίγια-Λα Μάντσα στην Ισπανία έχουν αναπτύξει νέες, ειδικές για τον ασθενή προβλέψεις της δυναμικής του PSA για την πρόβλεψη της υποτροπής του καρκίνου. Η έρευνά τους δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο στο iScience.
Ο αλγόριθμος βασίζεται σε ένα ειδικό μηχανιστικό μοντέλο για κάθε ασθενή, το οποίο ενημερώνεται από τις περιοδικές μετρήσεις PSA για τον μεμονωμένο ασθενή. Αυτές οι μετρήσεις αποτελούν μέρος της τυπικής παρακολούθησης για ασθενείς με καρκίνο του προστάτη που έχουν υποβληθεί σε ακτινοβολία.
«Τα δεδομένα PSA χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με το μοντέλο για να ληφθούν συγκεκριμένες παράμετροι για τον ασθενή που καθορίζουν τη δυναμική του PSA και χρησιμεύουν ως παράγοντες ταξινόμησης για την υποτροπή», είπε ο Δρ. Gomez και πρόσθεσε:
«Εκτός από τον εντοπισμό υποτροπών, το μοντέλο μας μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σχεδιασμό εξατομικευμένων στρατηγικών παρακολούθησης του PSA. Μπορεί την κατάλληλη στιγμή να υποδείξει στους γιατρούς να διερευνήσουν τις υποτροπές του όγκου και να μεγιστοποιήσουν το παράθυρο ιάσιμης θεραπείας».
Ο επιστήμονας και οι συνεργάτες του δοκίμασαν τη μέθοδο χρησιμοποιώντας αναδρομικά δεδομένα από μια ομάδα 166 ασθενών. «Για καθέναν από αυτούς, συγκρίναμε τον χρόνο που το μοντέλο εντόπισε για πρώτη φορά την υποτροπή με την καθιερωμένη ιατρική πρακτική. Διαπιστώσαμε ότι η μέθοδός μας προέβλεπε υποτροπή κατά μέσο όρο 14,8 μήνες νωρίτερα», ανέφερε ο Δρ. Gomez.
Σύμφωνα με τον ειδικό, το μοντέλο θα αναπτυχθεί περαιτέρω για να διευρύνει τον πληθυσμό των ασθενών που μπορούν να επωφεληθούν από αυτό. «Το τρέχον μοντέλο μας μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για ασθενείς που δεν λαμβάνουν καμία θεραπεία επιπλέον της ακτινοβολίας», είπε ο Δρ. Gomez και κατέληξε:
«Μερικοί ασθενείς λαμβάνουν ακτινοβολία και ορμονοθεραπεία ταυτόχρονα και δεν μπορούν να επωφεληθούν από τη μέθοδό μας αυτή τη στιγμή. Σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τη μέθοδο ώστε να είναι εφαρμόσιμη και σε ασθενείς που λαμβάνουν ακτινοβολία και ορμονοθεραπεία ταυτόχρονα».