Οι περισσότερες καρδιακές προσβολές προκαλούνται από θρόμβους και η ασπιρίνη βοηθά στην πρόληψη των θρόμβων, αλλά η λήψη της μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις σε κάποιους ανθρώπους. Τι πρέπει να προσέξετε.
Μία μελέτη που είχε δημοσιευθεί το 1988 στο περιοδικό The New England Journal of Medicine, είχε διαπιστώσει μία εντυπωσιακή μείωση των καρδιακών προσβολών κατά 44% σε άνδρες ιατρούς της Βόρειας Αμερικής, ηλικίας 40-84 ετών που έπαιρναν το φάρμακο.
Έτσι, για πολλά χρόνια, πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο -και στην Ελλάδα- έπαιρναν το φάρμακο με την πεποίθηση ότι το χάπι αυτό μπορεί να τους σώσει τη ζωή και να προλάβει ένα καρδιακό επεισόδιο.
Αυτό συνεχίστηκε μέχρι το 2018, οπότε και δημοσιεύθηκε μία άλλη μελέτη που έδειξε ότι η ασπιρίνη μπορεί να έχει σκοτώσει τόσους ανθρώπους όσους βοήθησε, προκαλώντας εγκεφαλική αιμορραγία και αιμορραγία το στομάχι.
Τότε το Αμερικανικό Κολλέγιο Καρδιολογίας και η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνέστησαν ότι το φάρμακο δεν πρέπει να λαμβάνεται από όλους, αλλά θα πρέπει να χορηγείται έπειτα από ιατρική παρακολούθηση σε συγκεκριμένους ενήλικες, ηλικίας 40-70 ετών.
Αυτή τη στιγμή οι καρδιολόγοι συνιστούν την ασπιρίνη σε ενήλικες ηλικίας 40-59 ετών που εμφανίζουν κίνδυνο καρδιακής νόσου μεγαλύτερο από το 10%. Ωστόσο, η λήψη του φαρμάκου θα πρέπει να εξετάζεται σε ατομική βάση, ενώ οι ιατροί δεν συνιστούν την τακτική χρήση του σε άτομα άνω των 60 ετών. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η γήρανση συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακών προσβολών, αλλά συνδέεται επίσης με αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλική αιμορραγία και αιμορραγία στο στομάχι.
Ποιοι πρέπει να παίρνουν χαμηλή δόση ασπιρίνης
Σύμφωνα με τους ιατρούς, ασπιρίνη χαμηλής δόσης πρέπει να λαμβάνουν όσοι έχουν ενδείξεις προβλημάτων πήξης (όσοι έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο με θρόμβωση, κολπική μαρμαρυγή) και όσοι έχουν στεντ σε αρτηρία ή φλέβα που προκαλεί υψηλό κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων.
Τα άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας δεν πρέπει να λαμβάνουν τακτικά ασπιρίνη.
Σημειώνεται πως τα περισσότερα καρδιακά επεισόδια προκαλούνται από ξαφνική πλήρη απόφραξη όλης της ροής του αίματος σε ένα τμήμα του καρδιακού μυός. Μια πλάκα αποκολλάται ξαφνικά από την εσωτερική επένδυση μιας αρτηρίας, ακολουθεί αιμορραγία και στη συνέχεια αρχίζει να σχηματίζεται ένας θρόμβος. Ο θρόμβος αυτός μεγαλώνει, ώσπου γίνεται τόσο μεγάλος και εμποδίζει εντελώς όλη τη ροή του αίματος σε ένα τμήμα του καρδιακού μυός, με αποτέλεσμα ο καρδιακός μυς να στερείται οξυγόνου και να πεθαίνει.
Πρέπει να παίρνετε καθημερινά;
Κανείς δεν πρέπει να αρχίσει να παίρνει τακτικά καθημερινά το φάρμακο χωρίς να συμβουλευτεί πρώτα τον ιατρό του.
Εάν διατρέχετε χαμηλό κίνδυνο καρδιακής προσβολής, ο κίνδυνος αιμορραγίας μπορεί να υπερβαίνει οποιοδήποτε όφελος από τη λήψη ασπιρίνης. Ειδικότερα, άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών που δεν πάσχουν από καρδιαγγειακές ασθένειες μπορεί να μην ωφεληθούν από τη λήψη ασπιρίνης.
Ασπιρίνη μπορείτε να λάβετε σε τακτική βάση αν:
- είστε 40 έως 59 ετών και έχετε 10% αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής
- έχετε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στεφανιαίας παράκαμψης
- σας έχει τοποθετηθεί στεντ σε μια καρδιακή αρτηρία
- έχετε πόνο στο στήθος που ονομάζεται στηθάγχη
- έχετε οποιαδήποτε άλλη πάθηση στην οποία η ασπιρίνη αποδεδειγμένα προλαμβάνει καρδιακές προσβολές ή εγκεφαλικά επεισόδια, ή έχετε διαβήτη και τουλάχιστον έναν άλλο παράγοντα κινδύνου καρδιακής νόσου, όπως το κάπνισμα ή η υψηλή αρτηριακή πίεση.
Συνιστώμενες δόσεις
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ακόμη και μία παιδική ασπιρίνη είναι εξίσου αποτελεσματική στην πρόληψη καρδιακών προσβολών με μια ασπιρίνη ενηλίκων, η οποία περιέχει πενταπλάσια δόση.
Και μην ξεχνάτε ότι και η παιδική ασπιρίνη είναι εξίσου πιθανό να προκαλέσει αιμορραγία, όπως και η ασπιρίνη των ενηλίκων.
Ανεξάρτητα από τη λήψη ή όχι της ασπιρίνης, όλοι θα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες ενός υγιεινού τρόπου ζωής που συμβάλλουν στην πρόληψη των καρδιακών προσβολών:
- Χάστε βάρος εάν είστε υπέρβαροι.
- Ασκηθείτε, κατά προτίμηση καθημερινά.
- Αποφύγετε το κάπνισμα και το παθητικό κάπνισμα.
- Περιορίστε σοβαρά ή αποφύγετε το αλκοόλ.
- Να τρώτε μια υγιεινή διατροφή με άφθονα φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς και άλλους σπόρους. Περιορίστε ή αποφύγετε τα ζαχαρούχα ποτά, τα τρόφιμα με προσθήκη ζάχαρης, το κόκκινο κρέας, τα επεξεργασμένα κρέατα και τα τηγανητά.
- Διατηρήστε τα επίπεδα της βιταμίνης D πάνω από 30 ng/mL.
- Αντιμετωπίστε και ελέγξτε την υψηλή αρτηριακή πίεση, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα και την υψηλή χοληστερόλη.