Οι αλλαγές που βιώνουν οι γυναίκες πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την εμμηνόπαυση αφορούν τόσο την σωματική όσο και την ψυχολογική πτυχή της υγείας τους.
Ακόμα και οι πιο υγιείς σωματικά γυναίκες όμως, μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για μια σοβαρή καρδιακή πάθηση, ανάλογα με το αν έχουν δύο συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου. Μετά την εμμηνόπαυση, εκτιμάται ότι 1 στις 4 γυναίκες μπορεί να αναπτύξει ακανόνιστους καρδιακούς ρυθμούς στη διάρκεια της ζωής τους.
Οι κύριοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για αυτή την κατάσταση -που είναι γνωστή ως κολπική μαρμαρυγή– είναι τα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής και η αϋπνία, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association.
Η κολπική μαρμαρυγή μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβους αίματος, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια ή άλλες καρδιαγγειακές επιπλοκές. Επηρεάζει κυρίως τους ηλικιωμένους και περισσότεροι από 12 εκατομμύρια άνθρωποι στις ΗΠΑ αναμένεται να αναπτύξουν κολπική μαρμαρυγή έως το 2030, σύμφωνα με την Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία.
«Στη γενική καρδιολογική πρακτική, βλέπω πολλές μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες με τέλεια σωματική υγεία που παλεύουν με κακό ύπνο και αρνητικά συναισθήματα ή εμπειρίες. Πλέον γνωρίζουμε ότι αυτά μπορεί να τις θέσουν σε κίνδυνο για κολπική μαρμαρυγή», αναφέρει η Susan X. Zhao, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης.
«Πιστεύω ακράδαντα ότι εκτός από την ηλικία, τους γενετικούς και άλλους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την υγεία της καρδιάς, οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες είναι το κομμάτι που λείπει από το παζλ της πρόκλησης της κολπικής μαρμαρυγής», συμπληρώνει η Δρ. Zhao, καρδιολόγος στο Santa Clara Valley Medical Center της Καλιφόρνια.
Τα ερωτήματα για την ψυχική υγεία και τον ύπνο που τέθηκαν στις γυναίκες της μελέτης
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από περισσότερα από 83.000 ερωτηματολόγια που συμπληρώθηκαν από γυναίκες ηλικίας 50-79 ετών στο Women’s Health Initiative, μια σημαντική μελέτη στις ΗΠΑ. Οι συμμετέχουσες κλήθηκαν να απαντήσουν σε μια σειρά ερωτήσεων σε βασικές κατηγορίες: στρεσογόνα γεγονότα ζωής, αίσθημα αισιοδοξίας, κοινωνική υποστήριξη και αϋπνία.
Ερωτήσεις σχετικά με αγχωτικά γεγονότα της ζωής αφορούσαν θέματα όπως η απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, ασθένειες, διαζύγιο, οικονομική πίεση και οικιακή, λεκτική, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση.
Ερωτήσεις σχετικά με τις συνήθειες ύπνου εστιάστηκαν στο εάν οι συμμετέχουσες είχαν πρόβλημα να κοιμηθούν, ξυπνούσαν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας και τη συνολική ποιότητα του ύπνου.
Ερωτήσεις σχετικά με την άποψη των συμμετεχουσών για τη ζωή και την κοινωνική υποστήριξη αφορούσαν στο αν έχουν φίλους για να μιλήσουν για δύσκολες ή αγχωτικές καταστάσεις και την αίσθηση αισιοδοξίας όπως η πίστη ότι τα καλά πράγματα είναι μπροστά και η βοήθεια στις καθημερινές δουλειές.
Τα ευρήματα της μελέτης για τον κίνδυνο των γυναικών για κολπική μαρμαρυγή
Κατά τη διάρκεια περίπου μιας δεκαετίας παρακολούθησης στο πλαίσιο της μελέτης, διαπιστώθηκε ότι:
- Περίπου το 25% ή 23.954 γυναίκες εμφάνισαν κολπική μαρμαρυγή.
- Σύστημα δύο παραγόντων (το σύμπλεγμα τάσεων και το σύμπλεγμα παραγόντων)
- Για κάθε επιπλέον μονάδα στην κλίμακα της αϋπνίας, υπάρχει 4% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής. Ομοίως, για κάθε επιπλέον μονάδα στην κλίμακα αγχωτικών γεγονότων ζωής, υπάρχει 2% μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης κολπικής μαρμαρυγής.
«Η σύνδεση καρδιάς και εγκεφάλου έχει εδραιωθεί εδώ και πολύ καιρό σε πολλές συνθήκες. Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια ασθένεια του συστήματος ηλεκτρικής αγωγιμότητας και είναι επιρρεπής σε ορμονικές αλλαγές που προκύπτουν από το άγχος και τον κακό ύπνο. Αυτές οι κοινές οδοί πιθανότατα υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ στρες και αϋπνίας με την κολπική μαρμαρυγή», εξηγεί η Δρ. Zhao.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι τα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής, ο κακός ύπνος και αισθήματα, όπως η κατάθλιψη, το άγχος ή το αίσθημα απόγνωσης από τις περιστάσεις, είναι συχνά αλληλένδετα. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε εάν αυτοί οι παράγοντες συσσωρεύονται σταδιακά με τα χρόνια για να αυξήσουν τον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής καθώς οι γυναίκες γερνούν.
Το χρόνιο στρες δεν έχει συσχετιστεί σταθερά με την κολπική μαρμαρυγή και οι ερευνητές σημειώνουν ότι ένας περιορισμός της μελέτης τους είναι ότι βασίστηκε σε ερωτηματολόγια ασθενών που χρησιμοποιήθηκαν στην αρχή της μελέτης. Τα αγχωτικά γεγονότα της ζωής, ωστόσο, αν και σημαντικά και τραυματικά, μπορεί να μην είναι μακροχρόνια, σημειώνει η Δρ. Zhao.
Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν αυτές οι συσχετίσεις και να αξιολογηθεί εάν προσαρμοσμένες παρεμβάσεις ανακούφισης από το στρες μπορεί να τροποποιήσουν τον κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής.