Ο δάσκαλος οδήγησης Saroj Khadka βρισκόταν στο σπίτι στο Κεντ, απολαμβάνοντας μια χαλαρωτική εβδομάδα άδειας από τη δουλειά. Μετά από ένα πρωινό στο γυμναστήριο, κάλεσε έναν φίλο του να προγραμματίσουν μαζί ένα ταξίδι για ψάρεμα πριν πάει σπίτι για να μαγειρέψει το μεσημεριανό γεύμα. Αλλά η καρδιά του είχε άλλες «προθέσεις».
Καθώς τελείωσε το φαγητό του άρχισε να αισθάνεται περίεργα, αλλά, ως fit και υγιής 48χρονος που λέει ότι δεν είχε επισκεφτεί ποτέ γιατρό, ο Saroj δεν ανησύχησε ιδιαίτερα. «Δεν μου αρέσει να κάθομαι, αλλά η γυναίκα μου η Sarah μου πρότεινε να χαλαρώσω για λίγο. Σκεφτήκαμε ότι μπορεί να το παράκανα στο γυμναστήριο», θυμάται.
Τα σημάδια που δείχνουν ότι έχετε βουλωμένες αρτηρίες – Από τι κινδυνεύετε
Όσο η Sarah, η οποία εργαζόταν από το σπίτι σε μια εταιρεία τεχνολογίας, συμμετείχε σε μια βιντεοκλήση, ο Saroj πήρε ένα δισκίο για τη δυσπεψία και κάθισε στον καναπέ. Είναι το τελευταίο πράγμα που θυμάται από τον Οκτώβριο του 2018.
Η καρδιά του σταμάτησε ξαφνικά
Ενώ ακόμη μιλούσε, η Sarah άκουσε τον άντρα της να σηκώνεται και να πηγαίνει στο μπάνιο. «Τότε άκουσα έναν πολύ δυνατό θόρυβο. Πήγα να δω τι έγινε και βρήκα τον Saroj πεσμένο στο πάτωμα του μπάνιου», περιγράφει η 58χρονη γυναίκα.
Δεν ανταποκρινόταν, τα μάτια του είχαν γουρλώσει και το σώμα του είχε στραβώσει. Η Sarah άρπαξε το τηλέφωνο και κάλεσε ασθενοφόρο, ενώ ο χειριστής κλήσεων του βρετανικού ΕΚΑΒ έκανε μια σειρά ελέγχων πριν της ζητήσει να ξεκινήσει ΚΑΡΠΑ.
«Είχα μάθει CPR ως συνοδός σχολικού, αλλά αυτό ήταν 40 χρόνια πριν. Δεν το είχα κάνει ποτέ σε άνθρωπο», παραδέχεται.
Η Sarah έκανε CPR για 10 λεπτά, αν και έχασε εντελώς την αίσθηση του χρόνου. «Άρχισα να κουράζομαι πολύ και ο χειριστής κλήσεων ήταν υπέροχος. Πιθανότατα είχα πάθει υστερία, αλλά εκείνος ήταν σταθερός και ξεκάθαρος, μετρούσε και με παρότρυνε να συνεχίσω, ενημερώνοντάς με ότι η βοήθεια ήταν κοντά».
Καρδιακή ανακοπή: Τα συμπτώματα 24 ώρες πριν συμβεί – Διαφέρουν σε άνδρες και γυναίκες
Ενώ πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο σκοπός της ΚΑΡΠΑ είναι να επανεκκινήσει την καρδιά, αυτό σπανίως συμβαίνει. Αντίθετα, οι θωρακικές συμπιέσεις και οι αναπνοές διάσωσης έχουν σχεδιαστεί για να διατηρούν τη ροή του αίματος -και συνεπώς του οξυγόνου– στον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα μέχρι να φτάσει ένας απινιδωτής ή ένα ασθενοφόρο, μειώνοντας τον κίνδυνο μόνιμης εγκεφαλικής βλάβης ή αναπηρίας.
Το ασθενοφόρο και ο απινιδωτής
Όταν οι γιατροί έφτασαν στο σημείο, πήραν τη σκυτάλη από τη Sarah και χρησιμοποίησαν απινιδωτή περιμένοντας να φτάσει το Αεροπορικό Ασθενοφόρο του Kent Surrey Sussex (KSS).
Το KSS μετέφερε τον Saroj σε μια συσκευή LUCAS για την παροχή μηχανικών θωρακικών συμπιέσεων. «Έμοιαζε φρικιαστικό, καθώς το στήθος του Σαρότζ χτυπούσε μηχανικά. Ήμασταν τυχεροί όμως, γιατί το Αεροπορικό Ασθενοφόρο είχε μόλις πρόσφατα πάρει το μηχάνημα. Ήταν κρίσιμο για τη διατήρηση της ΚΑΡΠΑ, ενώ ο Saroj μεταφέρθηκε οδικώς στο καρδιολογικό κέντρο στο νοσοκομείο St George στο Λονδίνο», λέει η Sarah.
Στη διαδρομή, κατάφεραν να επανεκκινήσουν την καρδιά του Saroj, η οποία, σε αυτό το σημείο, δεν είχε χτυπήσει για πάνω από 40 λεπτά. Το πλήρωμα γνώριζε ότι αυτό σήμαινε ότι οι πιθανότητές του να επιβιώσει ήταν μικρότερες από 1%. Η γυναίκα, που ακολουθούσε πίσω σε ένα αυτοκίνητο με μια φίλη, δεν είχε ιδέα τι συνέβαινε. «Περνούσαμε με το αυτοκίνητο μπροστά από ένα τεράστιο νεκροταφείο και σκέφτηκα, δεν έχω ιδέα αν είναι νεκρός ή ζωντανός», περιγράφει η ίδια.
Με τον Saroj να υποβάλλεται σε επείγουσα χειρουργική επέμβαση για να του τοποθετηθεί stent, η Sarah δεν μπορούσε να τον δει για ώρες. Εκτός από την καρδιακή ανακοπή με τις κύριες αρτηρίες εντελώς αποκλεισμένες, οι πνεύμονες του Saroj είχαν τρυπηθεί από τις προσπάθειες να επανεκκινήσει την καρδιά του και τα νεφρά του είχαν επίσης επηρεαστεί.
Μετά από μερικές φρικτές ώρες που δεν ανταποκρίθηκε στη θεραπεία, ένας γιατρός ζήτησε να δει τη Sarah. «Νόμιζα ότι θα μου έλεγε ότι ο Saroj πέθανε», παραδέχεται.
Η συσκευή που έδωσε στον άνδρα την ευκαιρία να επιβιώσει
Αντί για τις χειρότερες ειδήσεις, τής έδωσε μια κάποια ελπίδα. Εξειδικευμένη υποστήριξη ζωής ήταν διαθέσιμη από ένα μηχάνημα εξωσωματικής οξυγόνωσης καρδιάς-πνεύμονα (ECMO) στο Royal Brompton Hospital, το οποίο αντλεί αίμα από το σώμα και το οξυγονώνει –επιτρέποντας στην καρδιά και τους πνεύμονες να ξεκουραστούν– και στη συνέχεια το επαναφέρει πίσω στο σώμα. Αυτό θα έδινε στον Saroj την ευκαιρία που χρειαζόταν για να επιβιώσει.
Η ανάρρωση ήταν αργή. Ο Saroj δεν θα ανακτούσε τις αισθήσεις του για ένα μήνα, περνώντας 53 ημέρες σε δύο νοσοκομεία, με θεραπεία που περιελάμβανε την τοποθέτηση προσωρινού βηματοδότη και τα νεφρά του υποστηριζόμενα από αιμοκάθαρση, προτού τελικά τού επιτραπεί να γυρίσει στο σπίτι.
«Δεν θυμάμαι να είμαι στην εντατική. Η βλάβη των μυών ήταν τόσο άσχημη που δεν μπορούσα να καθίσω στο κρεβάτι και δεν μπορούσα να μιλήσω. Την πρώτη φορά που κοιτάχτηκα στον καθρέφτη δεν αναγνώρισα τον εαυτό μου», λέει ο Saroj και προσθέτει:
«Μερικές φορές κλείνω τα μάτια μου και προσπαθώ να θυμηθώ, αλλά δεν μπορώ. Αισθάνομαι σαν να ήταν όνειρο. Μπόρεσα να κρατάω τα ημερολόγια των νοσοκόμων από τότε, μαζί με κάρτες από φίλους και συγγενείς. Τα διάβασα αργότερα και ήταν τόσο συγκινητικό, αλλά πραγματικά με βοήθησε στην ανάρρωσή μου».
Ο Duncan Bootland, Ιατρικός Διευθυντής του KSS Air Ambulance, λέει: «Σκέφτομαι συχνά την ιστορία του Saroj και της Sarah. Όταν τον συναντήσαμε, οι πιθανότητές του να επιβιώσει ήταν εξαιρετικά χαμηλές, αλλά παρόλα αυτά έκανε την πιο απίστευτη ανάκαμψη. Ωστόσο, χωρίς κάθε άτομο στην αλυσίδα επιβίωσης του Saroj, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά. Η Sarah ξεκίνησε την ΚΑΡΠΑ και ότι συνέχισε μέχρι να φτάσει η ομάδα του ασθενοφόρου ήταν το κλειδί».
Ο 53χρονος σήμερα Saroj παραμένει υπό νοσοκομειακή επίβλεψη και είναι έχει συνταξιοδοτηθεί πρόωρα, πάσχοντας από μυοπάθεια και νευροπάθεια στα πόδια του. Η Sarah τελικά διαγνώστηκε με PTSD, αλλά καταλήγοντας τονίζει: «Τώρα τα πράγματα επιστρέφουν επιτέλους στο φυσιολογικό, κάτι που είναι εξαιρετικό. Ο Saroj ήταν εκτός για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα μπορούσε να είχε εγκεφαλική βλάβη, αλλά επέστρεψε».