Η διαλειμματική νηστεία έχει εμφανιστεί τα τελευταία χρόνια και είναι ένας ιδιαίτερα δημοφιλής τύπος δίαιτας. Ωστόσο, μία νέα έρευνα έδειξε ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο να πάθετε καρκίνο του παχέος εντέρου.
Η διαλειμματική νηστεία που έχει γίνει αρκετά γνωστή μπορεί να προσαρμοστεί εύκολα στην καθημερινότητα ενός εργαζομένου ανθρώπου, ενώ παράλληλα προσφέρει την ελευθερία της κατανάλωσης αγαπημένων τροφών ακόμα και υψηλής θερμιδικής αξίας χωρίς να παρεμποδίζεται η επίτευξη της απώλειας βάρους.
Η συγκεκριμένη νηστεία περιλαμβάνει δύο φάσεις, τη φάση της κατανάλωσης τροφής και τη φάση της νηστείας. Πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τη φάση της νηστείας επιτρέπονται μόνο υγρά χωρίς θερμίδες, όπως νερό, καφές, τσάι χωρίς γάλα ή ζάχαρη και άλλα αφεψήματα.
Μία νέα μελέτη, όμως, σε ποντίκια, έδειξε ότι τα τρωκτικά που έμειναν νηστικά για 24 ώρες πριν από το φαγητό είχαν μεγάλο κίνδυνο σχηματισμού προκαρκινικών όγκων στο έντερό τους.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι το στάδιο της «επανασίτισης» προκάλεσε την υπερδραστηριότητα των κυττάρων στο έντερο, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκινογόνων μεταλλάξεων, εάν εκτίθεντο σε ορισμένες τροφές.
Ο Δρ Omer Yilmaz, βιολόγος στο ΜΙΤ, επικεφαλής της μελέτης, προειδοποίησε ότι η μελέτη δεν πραγματοποιήθηκε σε ανθρώπους – οπότε δεν μπορεί να γίνει άμεση σύγκριση με ανθρώπους.
Είπε όμως ότι τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι όσοι δοκιμάζουν τη διαλείπουσα νηστεία θα πρέπει να αποφεύγουν τροφές όπως το κόκκινο κρέας και οι ξεροψημένες μπριζόλες, οι οποίες συνδέονται όλο και περισσότερο με την επιδημία καρκίνου του παχέος εντέρου στους νέους.
Ο Δρ Yilmaz δήλωσε: «Θέλω να τονίσω ότι όλα αυτά έγιναν σε ποντίκια, χρησιμοποιώντας πολύ καλά καθορισμένες καρκινικές μεταλλάξεις. Στους ανθρώπους θα είναι μια πολύ πιο περίπλοκη κατάσταση.
Όμως μας οδηγεί στην εξής αντίληψη: Η νηστεία είναι πολύ υγιεινή, αλλά αν είστε άτυχοι και τρέφεστε ξανά μετά από μια νηστεία και εκτεθείτε σε ένα μεταλλαξιογόνο, όπως μια απανθρακωμένη μπριζόλα ή κάτι τέτοιο, μπορεί στην πραγματικότητα να αυξήσετε τις πιθανότητες να αναπτύξετε μια βλάβη που μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο».
Η διαλειμματική νηστεία έχει γίνει αρκετά δημοφιλής και πάρα πολλοί ακολουθούν το συγκεκριμένο διατροφικό σχήμα.
Η δίαιτα προβλέπει ότι ένα άτομο περιορίζει τη θερμιδική του πρόσληψη είτε σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας είτε σε ημέρες της εβδομάδας – για να χάσει βάρος και να ελέγξει τις διατροφικές συνήθειες.
Οι δημοφιλείς επαναλήψεις περιλαμβάνουν το σχέδιο 14:10 – όπου ένα άτομο τρώει μόνο μέσα σε ένα παράθυρο 10 ωρών – και το 5:2 – όπου κάποιος τρώει πέντε ημέρες την εβδομάδα και νηστεύει για δύο.
Ανάμεσα στις διασημότητες που ορκίστηκαν στη δίαιτα ήταν και η Τζένιφερ Άνιστον, η οποία αποκάλυψε ότι καταναλώνει μόνο νερό τα πρωινά – κρατώντας το πρώτο της γεύμα για το μεσημέρι.
Πολλοί έχουν προσελκύσει τη δίαιτα λόγω των πλεονεκτημάτων της, με μελέτες να τη συνδέουν με απώλεια βάρους, αυξημένη συγκέντρωση, ακόμα και με μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Όμως οι ειδικοί αρχίζουν τώρα να αποκαλύπτουν και ένα κύμα πιθανών κινδύνων που σχετίζονται με τη δίαιτα.
Άλλοι έχουν επίσης προτείνει ότι η δίαιτα είναι επιζήμια για το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο λοιμώξεων και καρδιακών παθήσεων.
Μελέτη για τη διαλειμματική νηστεία
Στη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, οι επιστήμονες εξέτασαν τρεις ομάδες ποντικών.
Η μία ομάδα έμεινε νηστική για 24 ώρες και μετά έτρωγε ό,τι ήθελε, μία ομάδα έμεινε νηστική για 24 ώρες και δεν έτρωγε και μία τρίτη έτρωγε ό,τι ήθελε καθ’ όλη τη διάρκεια.
Οι επιστήμονες εξήγαγαν επίσης βλαστικά κύτταρα από τα έντερα των ποντικών κατά τη διάρκεια του πειράματος.
Τα εντερικά βλαστικά κύτταρα είναι από τα πιο ενεργά κύτταρα του σώματος, καθώς διαιρούνται τακτικά με ταχείς ρυθμούς για να αντικαταστήσουν την επένδυση του εντέρου κάθε πέντε έως δέκα ημέρες.
Είναι επίσης μία από τις πιο κοινές πηγές προκαρκινικών κυττάρων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα κύτταρα πολλαπλασιάστηκαν ταχύτερα στην ομάδα που έμεινε νηστική μετά το τέλος της 24ωρης νηστείας της.
Σε ένα ξεχωριστό πείραμα, η ομάδα ενεργοποίησε στη συνέχεια καρκινογόνα γονίδια που έκαναν τα ποντίκια πιο πιθανό να αναπτύξουν όγκους.
Διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που έμειναν νηστικά και στη συνέχεια έφαγαν είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν προκαρκινικούς πολύποδες στο έντερό τους από τα ποντίκια που έτρωγαν κανονικά ή μόνο νηστικά.
Ο δρ Shinya Imada, βιολόγος που συμμετείχε επίσης στην έρευνα, πρόσθεσε ότι η νηστεία και η επανασίτιση αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικά στάδια.
Στη νηστεία, η ικανότητα των κυττάρων να χρησιμοποιούν τα λιπίδια και τα λιπαρά οξέα ως πηγή ενέργειας τους επιτρέπει να επιβιώνουν όταν τα θρεπτικά συστατικά είναι χαμηλά.
Και στη συνέχεια είναι η κατάσταση μετά τη νηστεία που οδηγεί πραγματικά στην αναγέννηση.
Όταν τα θρεπτικά συστατικά καθίστανται διαθέσιμα, αυτά τα βλαστικά κύτταρα και τα προγονικά κύτταρα ενεργοποιούν προγράμματα που τους επιτρέπουν να χτίσουν κυτταρική μάζα και να αναπληρώσουν το εντερικό τοίχωμα.
Αυξάνονται τα κρούσματα καρκίνου σε νέους
Η νέα έρευνα έρχεται εν μέσω μιας ανησυχητικής τάσης για την υγεία, η οποία παρατηρεί σημαντική αύξηση των νέων ανθρώπων που αναπτύσσουν καρκίνο του μαστού, του εντέρου και των πνευμόνων.
Όσον αφορά τον καρκίνο του εντέρου, φαίνεται να υπάρχει μια θεωρία για το γιατί η νόσος έχει αυξηθεί κατά 50% στους 20, 30 και 40άρηδες τα τελευταία 30 χρόνια.
Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι η εξήγηση πρέπει να βρίσκεται στις αυξανόμενες προτιμήσεις μας για πρόχειρο φαγητό – και στη συνακόλουθη αύξηση της παχυσαρκίας, που επηρεάζει την υγεία του πεπτικού μας συστήματος.
Ωστόσο, αυτό δεν εξηγεί την αύξηση της νόσου σε νέους ανθρώπους που κατά τα άλλα είναι απόλυτα γυμνασμένοι και υγιείς.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που ανέδειξε πρόσφατα η πρώην παραγωγός του BBC Radio 4 Molly Guinness, η οποία είχε διαγνωστεί με καρκίνο του εντέρου σε ηλικία 39 ετών, σε μια σειρά αναρτήσεων στο X.
Σε μία από αυτές που προβλήθηκε σχεδόν 15.000 φορές είπε: «Είμαι ένας από τους πέντε νέους που γνωρίζω και διαγνώστηκαν με καρκίνο του παχέος εντέρου τον τελευταίο χρόνο – όλοι μας είμαστε αδύνατοι με υγιεινή διατροφή».
Δεν είναι η μόνη. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τα ποσοστά καρκίνου του παχέος εντέρου έχουν αυξηθεί κατά 52% μεταξύ των ατόμων ηλικίας 25-49 ετών από τις αρχές της δεκαετίας του ’90.
Αντίθετα, τα ποσοστά της νόσου στις ομάδες μεγαλύτερης ηλικίας, οι οποίες είναι στατιστικά πιο πιθανό να νοσήσουν συνολικά, είτε μειώθηκαν είτε παρέμειναν σταθερά την ίδια περίοδο.
Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των καρκίνων του εντέρου εξακολουθεί να πλήττει άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών.
Αρκετές πρόσφατες μελέτες έχουν συνδέσει την κατανάλωση πρόχειρων ή υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου.
Μια πρόσφατη μελέτη από τη Σιγκαπούρη διαπίστωσε ότι η μεθυλογλυοξάλη, μια ένωση που απελευθερώνεται όταν ο οργανισμός διασπά τα ζαχαρούχα και λιπαρά τρόφιμα, έχει επίδραση σε ένα γονίδιο που βοηθά στην καταπολέμηση των όγκων.
Ακολουθεί μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Clinical Nutrition και η οποία διαπίστωσε μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και του κινδύνου εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του παχέος εντέρου.
Ωστόσο, δεν πιστεύουν όλοι οι ειδικοί ότι το πρόχειρο φαγητό και τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα ευθύνονται αποκλειστικά για την τάση αυτή και ο τύπος των ασθενών που επηρεάζονται υποδηλώνει ότι έχουν δίκιο να έχουν αυτές τις αμφιβολίες.
Οι ειδικοί δήλωσαν στη MailOnline ότι η ανάλυση του πρόχειρου φαγητού είναι πολύ απλή εξήγηση γι’ αυτό που παρατηρείται στις κλινικές.
Οι ογκολόγοι σημειώνουν ότι ενώ η κατανάλωση πρόχειρου φαγητού συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την παχυσαρκία, η οποία από μόνη της αποτελεί παράγοντα κινδύνου για αρκετούς καρκίνους, νέοι άνθρωποι, τόσο χοντροί όσο και αδύνατοι, διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παχέος εντέρου με τον ίδιο περίπου ρυθμό.