Ξυπνάτε συχνά γύρω στις 3 τα ξημερώματα και αναρωτιέστε γιατί συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με ειδικό στον ύπνο, αυτό το μοτίβο μπορεί να κρύβει περισσότερα απ’ όσα φαντάζεστε και σε ορισμένες περιπτώσεις, ίσως είναι καλό να απευθυνθείτε σε γιατρό.
Μπορεί το χασμουρητό να είναι επικίνδυνο – Το τεστ που αποκαλύπτει αν είναι σύμπτωμα πάθησης
Η χρόνια αϋπνία είναι μόνο μια από τις αιτίες που ξυπνάτε κάθε βράδυ
Η χρόνια αϋπνία είναι μια διαταραχή ύπνου που χαρακτηρίζεται από δυσκολία στην έναρξη ή διατήρηση του ύπνου, ή από κακή ποιότητα ύπνου, τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για πάνω από τρεις μήνες.
Η χρόνια αϋπνία μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής, συσχετιζόμενη με αυξημένο κίνδυνο ατυχημάτων, μειωμένη παραγωγικότητα και διάφορες σωματικές και ψυχικές συννοσηρότητες. Η διάγνωση βασίζεται κυρίως σε αυτοαναφερόμενα συμπτώματα, ενώ η αξιολόγηση μπορεί να περιλαμβάνει ερωτηματολόγια, ημερολόγια ύπνου και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εργαστηριακές εξετάσεις. Η θεραπεία περιλαμβάνει μη φαρμακολογικές προσεγγίσεις, όπως η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία για την αϋπνία (CBT-I), η οποία θεωρείται πρώτης γραμμής, καθώς και φαρμακολογικές επιλογές όταν είναι απαραίτητο.
Μια ειδικός στον ύπνο αποκάλυψε γιατί μπορεί να ξυπνάτε κάθε βράδυ στις 3 π.μ. Αν και αυτό είναι ένα σχετικά συνηθισμένο φαινόμενο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτεί επίσκεψη στον γιατρό.
Σύμφωνα με το NHS, ο μέσος ενήλικας χρειάζεται μεταξύ επτά και εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ.
Χωρίς συνεπή ύπνο, όχι μόνο μπορεί να αισθανόμαστε κουρασμένοι και εξαντλημένοι, αλλά μακροπρόθεσμα μπορεί να είναι επιζήμιο για την υγεία μας.
Γι’ αυτό, οποιαδήποτε προβλήματα στον ύπνο δεν πρέπει να λαμβάνονται αψήφιστα. Μιλώντας στην Cleveland Clinic, η ψυχολόγος και ειδικός στον ύπνο Alexa Kane εξήγησε:
«Κάποια στιγμή μπορεί να είχατε έναν λόγο που ξυπνούσατε εκείνη την ώρα, ίσως λόγω υπνικής άπνοιας ή ενός μωρού που έκλαιγε. Το σώμα σας ίσως έχει πλέον συνηθίσει σε αυτό».
Αϋπνία: Το κόλπο με τα μάτια που θα σας αποκοιμήσει αμέσως, σύμφωνα με επιστήμονα
Γιατί ξυπνάτε στις 3 τη νύχτα;
Πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι αυτή η συμπεριφορά μπορεί να γίνει επαναλαμβανόμενη αν δεν αντιμετωπιστεί. «Συχνά βλέπουμε την ανάπτυξη χρόνιας αϋπνίας σε άτομα με αναποτελεσματικές ρουτίνες ύπνου – όπως το να ξυπνούν στις 3 π.μ. και να παραμένουν στο κρεβάτι για ώρες προσπαθώντας να ξανακοιμηθούν», σημείωσε η Dr Kane.
«Αυτή η συμπεριφορά οδηγεί στη συσχέτιση ότι το κρεβάτι δεν σημαίνει ύπνος και ενισχύει την αϋπνία».
Αναφέρει ορισμένους από τους συνηθισμένους λόγους που μπορεί να ξυπνάτε κάθε βράδυ.
Επισκέψεις στην τουαλέτα
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα συνεχίζει να επεξεργάζεται ό,τι φάγατε και ήπιατε μέσα στην ημέρα. Ως αποτέλεσμα, είναι αρκετά συνηθισμένο να χρειάζεται να ουρήσετε μέσα στη νύχτα.
Ωστόσο, αν αυτό συμβαίνει υπερβολικά συχνά, μπορεί να είναι ένδειξη νυκτουρίας. Αυτό μπορεί να προκληθεί από διαβήτη ή, στους άνδρες, από καρκίνο του προστάτη.
Αϋπνία: Ειδικός εξηγεί πώς να διώξετε τις υπερβολικές σκέψεις για να σας πάρει ο ύπνος
Το περιβάλλον σας
Αυτό μπορεί να φαίνεται προφανές, αλλά το περιβάλλον σας μπορεί να έχει τεράστια επίδραση στον ύπνο σας. Θόρυβοι όπως σειρήνες ασθενοφόρων ή φώτα που περνούν μέσα από τις κουρτίνες μπορεί να σας ξυπνήσουν. Αυτό είναι πολύ πιο πιθανό να συμβεί τις πρώτες πρωινές ώρες, καθώς βγαίνετε από τη φάση του REM ύπνου.
Άγχος, στρες ή κατάθλιψη
Δεν είναι μόνο το σώμα μας που μπορεί να μας ξυπνήσει. Η Cleveland Clinic προειδοποιεί ότι παρεμβατικές σκέψεις μπορούν να μας «τινάξουν» από τον ύπνο στις 3 π.μ. «Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μερικοί άνθρωποι βιώνουν ακόμη και υπνική παράλυση», αναφέρει.
Το άγχος και η κατάθλιψη μπορούν και τα δύο να οδηγήσουν σε κακούς κύκλους ύπνου. Η Dr Kane συνέχισε: «Αν ξυπνάτε και αρχίζετε να βιώνετε ανησυχία, άγχος ή απογοήτευση, πιθανότατα έχει ενεργοποιηθεί το συμπαθητικό νευρικό σας σύστημα, δηλαδή το σύστημα “μάχης ή φυγής”. Όταν συμβαίνει αυτό, ο εγκέφαλός σας μεταβαίνει από την κατάσταση ύπνου σε εγρήγορση. Το μυαλό σας μπορεί να αρχίσει να τρέχει, και ο καρδιακός σας ρυθμός και η αρτηριακή σας πίεση μπορεί να αυξηθούν. Αυτό καθιστά πολύ πιο δύσκολο να ξανακοιμηθείτε».
Αν αυτό συνεχιστεί, μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία, μια διαταραχή ύπνου.
Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή έχετε υπνηλία μέσα στην ημέρα; Πότε μπορεί να είναι σύμπτωμα άνοιας
Διαταραχές ύπνου
Αλλά πώς μπορούμε να καταλάβουμε αν αυτά τα ξυπνήματα συνδέονται με συγκεκριμένη διαταραχή ύπνου; Αν πάσχετε από αϋπνία, μπορεί να εμφανίσετε τα εξής συμπτώματα:
- Δυσκολία στο να αποκοιμηθείτε
- Ξύπνημα πολλές φορές μέσα στη νύχτα
- Ξαπλωμένοι ξύπνιοι τη νύχτα
- Ξύπνημα πολύ νωρίς και αδυναμία να ξανακοιμηθείτε
- Αίσθημα κόπωσης μετά το πρωινό ξύπνημα
- Δυσκολία στο να κοιμηθείτε το μεσημέρι, ακόμη και αν είστε κουρασμένοι
- Κόπωση και ευερεθιστότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας
- Δυσκολία συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας λόγω κόπωσης
Αν ξυπνάτε συχνά τη νύχτα, αυτό μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα υπνικής άπνοιας – όταν η αναπνοή σας σταματά και ξεκινά ενώ κοιμάστε.
Η Cleveland Clinic προειδοποιεί: «Αν έχετε αυτή τη διαταραχή, περιστασιακά σταματάτε να αναπνέετε στον ύπνο σας. Εκτός από το να σας ξυπνά, η υπνική άπνοια μπορεί να διαταράξει τον καρδιακό ρυθμό και να μειώσει τη ροή οξυγόνου στο σώμα σας».
Αϋπνία: 3 φυτά στην κρεβατοκάμαρα που σας βοηθούν να κοιμηθείτε
Άλλα συμπτώματα υπνικής άπνοιας περιλαμβάνουν:
- Ροχαλητό
- Ξύπνημα απότομα με αίσθημα πνιγμού ή λαχάνιασμα
- Ημερήσια υπνηλία ή κόπωση
«Αν έχετε αυτά τα συμπτώματα, επισκεφθείτε έναν γιατρό ή ειδικό στον ύπνο», είπε η Dr Kane. «Η αθεράπευτη υπνική άπνοια μπορεί να προκαλέσει καρδιοπάθειες, διαβήτη, παχυσαρκία και άλλα προβλήματα υγείας».
Αϋπνία: Τι είναι ο ροζ και ο καφέ θόρυβος – Βρείτε τον ιδανικό ήχο για τον ύπνο
Πότε να δείτε γιατρό
Το NHS αναφέρει ότι θα πρέπει να δείτε γιατρό εάν η αλλαγή συνηθειών ύπνου δεν έχει βοηθήσει την αϋπνία σας, αν αντιμετωπίζετε προβλήματα ύπνου για μήνες ή αν η αϋπνία επηρεάζει την καθημερινότητά σας με τρόπο που σας δυσκολεύει να ανταπεξέλθετε.