Μπορεί η οικογενειακή κατάσταση να επηρεάζει την υγεία του εγκεφάλου; Νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι παντρεμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για άνοια, συγκριτικά με τους ανύπαντρους. Δείτε τι μπορεί να κρύβεται πίσω από αυτό το φαινόμενο και πώς επηρεάζει τη γνωστική λειτουργία.
Αλτσχάιμερ: Τεστ όσφρησης που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι «δείχνει» τη νόσο
Οι παντρεμένοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάθουν άνοια – Ανατρεπτική μελέτη
Αν και άλλες μελέτες αναφέρουν ότι οι οι ανύπαντροι γενικά αναφέρουν χειρότερη υγεία και έχουν υψηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με τους παντρεμένους, με τους άνδρες να επηρεάζονται ιδιαίτερα κάτι που μπορεί να οφείλεται είτε στην επιλογή ατόμων με κακή υγεία να παραμένουν ανύπαντρα ή να χωρίζουν, είτε στο προστατευτικό αποτέλεσμα του γάμου μέσω αλλαγής συμπεριφορών, τώρα έρχεται μια νέα έρευνα να τα αλλάξει όλα.
Σύμφωνα με νέα μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες σε δείγμα 24.000 ατόμων, οι ηλικιωμένοι ενήλικες που δεν είναι παντρεμένοι είχαν μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια σε σύγκριση με εκείνους που είναι παντρεμένοι.
Γιατί αυτό έχει σημασία; Το συγκεκριμένο εύρημα φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με την παραδοσιακή αντίληψη που συνδέει τον γάμο με καλύτερη γνωστική υγεία και μεγαλύτερη μακροζωία. Μέχρι σήμερα, ο γάμος θεωρούνταν ότι συμβάλλει θετικά στην ψυχική και σωματική ευημερία των ανθρώπων, ενισχύοντας το δίκτυο υποστήριξης και την καθημερινή φροντίδα.
Οι ερευνητές από το National Alzheimer’s Coordinating Center διαπίστωσαν ότι οι χήροι, οι διαζευγμένοι και όσοι δεν έχουν παντρευτεί ποτέ, είχαν μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, σε σύγκριση με τους παντρεμένους συνομηλίκους τους. Η μελέτη αφορούσε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών και διήρκεσε έως και 18 χρόνια παρακολούθησης.
Η μελέτη βασίστηκε σε δείγμα εθελοντών, το οποίο αποτελούνταν κυρίως από λευκούς και παντρεμένους, κάτι που σημαίνει ότι τα ευρήματα ενδέχεται να μην αντικατοπτρίζουν πλήρως τον γενικό πληθυσμό. Το γεγονός αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με την γενίκευση των αποτελεσμάτων.
Το Αλτσχάιμερ ξεκινά από τη γλώσσα: Τα 5 σημάδια που πρέπει να προσέξετε
Τι γνωρίζαμε μέχρι τώρα
Παλιότερες έρευνες είχαν συνδέσει τον γάμο με θετικά αποτελέσματα για την υγεία, όπως:
- Μειωμένο κίνδυνο καρδιοπάθειας
- Αυξημένο προσδόκιμο ζωής
- Μειωμένο κίνδυνο άνοιας
Η συγγραφέας της μελέτης, Selin Karakose, από το Florida State University College of Medicine στο Ταλίν, δήλωσε στο MedPage Today: ότι «αυτό το εύρημα μπορεί να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε τη σύνδεση μεταξύ οικογενειακής κατάστασης και κινδύνου άνοιας».
Επεσήμανε επίσης ότι, αν και ο γάμος έχει πολλά οφέλη, μπορεί επίσης να συνοδεύεται από άγχος, περιορισμένο κοινωνικό κύκλο και αυξημένες ευθύνες φροντίδας, παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν αρνητικά την υγεία του εγκεφάλου.
Άνοια: Πότε οι λιγούρες για συγκεκριμένα φαγητά είναι σύμπτωμα της ασθένειας
Μήπως τελικά δεν πάνε στον γιατρό;
Ένας σημαντικός παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάζει τα αποτελέσματα είναι το γεγονός ότι τα άτομα που δεν είναι παντρεμένα μπορεί να καθυστερούν στη διάγνωση της άνοιας, απλώς επειδή δεν έχουν κάποιον σύντροφο να τους ενθαρρύνει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια.
Οι αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με την άνοια μπορεί να ξεκινούν έως και 20 χρόνια πριν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα. Συνεπώς, η μέση ηλικία, μεταξύ 40 και 60 ετών, θεωρείται κρίσιμη περίοδος για την προστασία της γνωστικής λειτουργίας, όπως αναφέρει η Alison Snyder από το Axios.
Άνοια: Το περίεργο σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί κατά το μαγείρεμα
Τρόποι πρόληψης για την άνοια
Για την ενίσχυση της εγκεφαλικής λειτουργίας και την αποτροπή της άνοιας, οι ειδικοί προτείνουν δραστηριότητες που εξασκούν τον εγκέφαλο, όπως:
- Παιχνίδια στρατηγικής
- Διά βίου εκπαίδευση
- Ποικιλία στη σωματική και νοητική άσκηση
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι μελλοντικές μελέτες θα πρέπει να εστιάσουν περισσότερο στην ποιότητα του γάμου και όχι μόνο στην ύπαρξη ή όχι συζύγου. Η ένταση, η συντροφικότητα, η επικοινωνία και το μοίρασμα των ευθυνών ενδέχεται να έχουν μεγαλύτερη σημασία για την εγκεφαλική υγεία από την απλή ύπαρξη ενός γάμου.
Μικροπλαστικά: Που βρίσκονται στην κουζίνα μας – Πώς θα προστατευθούμε
Συμπτώματα άνοιας
Αν και τα αρχικά σημάδια της άνοιας μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο, υπάρχουν ορισμένα κοινά πρώιμα συμπτώματα που εμφανίζονται συχνά:
- Προβλήματα μνήμης, ιδιαίτερα στη συγκράτηση πρόσφατων γεγονότων
- Αυξανόμενη σύγχυση
- Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης
- Αλλαγές στην προσωπικότητα ή τη συμπεριφορά
- Απάθεια, κοινωνική απόσυρση ή ακόμα και κατάθλιψη
- Απώλεια της ικανότητας να εκτελούνται καθημερινές δραστηριότητες
Σοκαριστική έρευνα: Το εμφιαλωμένο νερό συσχετίζεται με την άνοια – Πώς να προστατευθούμε
Σε αρκετές περιπτώσεις, τα άτομα ή το περιβάλλον τους αποτυγχάνουν να αναγνωρίσουν ότι αυτά τα συμπτώματα υποδηλώνουν κάποιο πρόβλημα. Πολλοί, λανθασμένα, θεωρούν ότι τέτοιου είδους συμπεριφορές είναι απλώς μέρος της φυσιολογικής διαδικασίας της γήρανσης.