Μας αρέσει να μυρίζουμε τις μασχάλες μας ή τα αέρια μας; Υπάρχει εξήγηση για τις άσχημες μυρωδιές μας, και μάλιστα επιστημονική!
Πώς μπορεί κανείς να θίξει ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όπως τις άσχημες μυρωδιές του σώματός μας, εκτός ίσως από το να δανειστεί τα λόγια του Ρωμαίου συγγραφέα, Τερέντιου, ο οποίος είπε ότι «τίποτα ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο». Όταν το έγραψε αυτό, μάλλον δεν αναφερόταν στα αέρια, στον ιδρώτα στις μασχάλες, στην κακοσμία του στόματος ή των ποδιών και σε άλλες άσχημες μυρωδιές που σχετίζονται με διάφορες μυκητιασικές λοιμώξεις στην ενδοχώρα του σώματος. Ωστόσο, το αξίωμά του καλύπτει μεγάλο μέρος της ανθρώπινης κατάστασης, και τις άσχημες μυρωδιές του σώματος μας.
Γιατί μας αρέσει να μυρίζουμε τις άσχημες μυρωδιές μας
Σύμφωνα με άρθρο στο περιοδικό Scientific American Mind, ο ερευνητής ψυχολόγος Jesse Bering από το Queen’s University Belfast περιγράφει ότι σε σύγκριση με τους εγκεφάλους άλλων θηλαστικών, ο οσφρητικός φλοιός των πρωτευόντων (η περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με την επεξεργασία των μυρωδιών) έχει μειωθεί σε μέγεθος κατά τη διάρκεια της εξέλιξης, υπερτερώντας το οπτικό σύστημα.
Ποιες τροφές επηρεάζουν τη φυσική μας μυρωδιά
Αλλά έχουμε μύτη για κάποιο λόγο. Στην πραγματικότητα, για πολλούς λόγους, όπως η συλλογή χρήσιμων πληροφοριών από το περιβάλλον με τη μορφή «χημειοσημάτων», πιο γνωστά ως φερομόνες. Όπως λένε τα πρόσφατα ευρήματα, οι αποκρινείς αδένες άλλων ανθρώπων —δηλαδή οι μασχάλες τους— εκπέμπουν συνήθως πολλές σημαντικές κοινωνικές πληροφορίες. Αυτά τα μόρια οσμής της μασχάλης απορροφώνται στα ιγμόρειά μας, επεξεργάζονται από τον εγκέφαλό μας και μεταφράζονται σε μερικές αρκετά ενδιαφέρουσες ψυχολογικές και συμπεριφορικές αντιδράσεις.
Οι μυρωδιές του σώματος των ανδρών τείνουν να είναι πιο έντονες από τα σώματα των γυναικών, και αυτό γιατί μεταφέρουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τη γενετική ποιότητα του ατόμου. Οι γυναίκες, με τη σειρά τους, έχουν μια σχεδόν προγενέστερη οσφρητική αίσθηση, που φαίνεται να έχει σχεδιαστεί για να μυρίζει ασυνείδητα την αξία των υποψήφιων αναπαραγωγικών συντρόφων. Οι γυναίκες τείνουν να βρίσκουν τη μυρωδιά των ανδρών με υψηλή περιεκτικότητα σε τεστοστερόνη πιο ελκυστική όταν βρίσκονται στην πιο γόνιμη φάση του εμμηνορροϊκού τους κύκλου.
Κάθε κακή μυρωδιά κρύβει κάποιο πρόβλημα;
Όχι πάντα. Μεγάλο ρόλο στην κακοσμία παίζει η υγιεινή και η διατροφή. Όμως μερικές φορές η κακοσμία μπορεί να είναι προειδοποιητικό σημάδι για κάποιες ασθένειες.
Κακοσμία σώματος
Η κακοσμία του σώματος προκαλείται κυρίως από βακτήρια. Όπως οι άνθρωποι, έτσι και τα βακτήρια χρειάζονται τροφή, νερό και ένα άνετο μέρος για να ζήσουν, να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν. Αλλά οι ομοιότητες δεν σταματούν εδώ: Τα βακτήρια παράγουν επίσης απόβλητα και ανάλογα με τον τύπο του βακτηρίου, του τι τρώει και πού ζει, παράγει διαφορετικά χημικά απόβλητα το καθένα με τη δική του μοναδική οσμή.
Ένοχος 1: Μυρίζουν τα πόδια σας: Με περισσότερους από 250.000 ιδρωτοποιούς αδένες, τα πόδια σας είναι επιρρεπή στην εφίδρωση. Τα κλειστά παπούτσια και οι κάλτσες επιδεινώνουν το πρόβλημα επιτρέποντας στον ιδρώτα να συγκεντρώνεται στα πόδια.
Και μαντέψτε: Τα βακτήρια λατρεύουν να συγκεντρώνονται σε σκοτεινές, υγρές περιοχές και να τρέφονται με όλο αυτόν τον ιδρώτα, παράγοντας άφθονα απόβλητα (δηλαδή κακοσμία). Οι δύο κύριοι τύποι βακτηρίων που προκαλούν κακοσμία στα πόδια, τα Brevibacteria και Staphylococcus epidermis, χρησιμοποιούνται επίσης και για τη ζύμωση του τυριού! Οπότε ισχύει ο συσχετισμός της οσμής του τυριού με της κακοσμίας των ποδιών
Ένοχος #2: Μυρίζουν οι μασχάλες σας: Ακριβώς όπως τα πόδια σας, οι μασχάλες σας ιδρώνουν πολύ δημιουργώντας ένα φιλόξενο περιβάλλον για τα βακτήρια. Ωστόσο, οι μασχάλες είναι μοναδικές στο ότι περιέχουν αποκρινείς αδένες. Αυτοί οι ιδρωτοποιοί αδένες εκκρίνουν ένα γαλακτώδες υγρό, το οποίο περιέχει πρωτεΐνη και λίπος—δύο πράγματα που κάνουν τα βακτήρια πολύ χαρούμενα. (Είναι επίσης αυτοί που δημιουργούν κιτρινίλα στα λευκά σας πουκάμισα).
Γιατί μας αρέσει η μυρωδιά της μασχάλης μας
Μία από τις πιο σημαντικές χημικές ουσίες-στόχους που πιστεύεται ότι παίζει ρόλο στη ρύθμιση της έλξης των ανθρώπων προς τους άλλους ονομάζεται ανδροσταδιενόνη, μια ένωση που βρίσκεται στις εκκρίσεις της μασχάλης. Όταν οι γυναίκες εκτίθενται σε αυτό το «χημικό σήμα», ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου τους που σχετίζονται με την προσοχή, την κοινωνική γνώση, τη συναισθηματική επεξεργασία και τη σεξουαλική συμπεριφορά. Οι επιπτώσεις της ανδροσταδιενόνης στη γυναικεία διέγερση τεκμηριώθηκαν ξεκάθαρα σε ένα άρθρο του 2008 στο περιοδικό Hormones and Behavior.
Τι να κάνετε για την κακοσμία του σώματος
- Η υγιεινή είναι το κλειδί! Πλένετε συχνά τα πόδια και ανάμεσα στα δάκτυλα και φροντίστε να κάνετε συχνά απολέπιση, καθώς τα βακτήρια τρέφονται με νεκρά κύτταρα του δέρματος.
- Επιλέξτε υποδήματα από φυσικά υλικά όπως δέρμα, τα οποία αναπνέουν καλύτερα από τα συνθετικά. Επίσης, προσπαθήστε να μην φοράτε τα ίδια παπούτσια για δύο συνεχόμενες μέρες. Εάν τα πόδια σας ιδρώνουν υπερβολικά, μπορείτε να δοκιμάσετε ένα αντιιδρωτικό. Επίσης, λίγη μαγειρική σόδα στις σόλες των παπουτσιών σας μπορεί να σας βοηθήσει.
- Χρησιμοποιείτε τακτικά αντιιδρωτικό στις μασχάλες και ξυρίζετε ή κόβετε τις τρίχες. Αυτό που τρώτε συμβάλλει επίσης στην κακοσμία του σώματος.
- Αποφεύγετε το κόκκινο κρέας, τα κρεμμύδια, το σκόρδο και τα πικάντικα τρόφιμα.
- Η υπεριδρωσία στις μασχάλες θεραπεύεται με ενέσεις botox.
Φούσκωμα και αέρια
Το φούσκωμα που προκαλεί τα δύσοσμα αέρια προέρχεται από δύο πηγές:
1. Τον αέρα που καταπίνουμε και
2. Τα υποπροϊόντα της πέψης.
Ένα μέρος του CO2 παράγεται στο στομάχι και το λεπτό έντερο, όπου αφομοιώνονται οι πρωτεΐνες και τα λίπη, αλλά τα περισσότερα αέρια προέρχονται από το παχύ έντερο.
Το παχύ έντερο περιέχει 500 διαφορετικά είδη βακτηρίων που τροφοδοτούνται με άπεπτους υδατάνθρακες και άμυλα και παράγουν απόβλητα. Επειδή η βακτηριακή σύνθεση του καθενός είναι διαφορετική, το ίδιο είναι και τα αέρια μας. Παίζει ρόλο και η διατροφή. Ορισμένα τρόφιμα προκαλούν χειρότερα αέρια από άλλα. Τα πιο βασικά είναι τα φασόλια, τα γαλακτοκομικά, τα άμυλα, τα ανθρακούχα ποτά και τα σταυρανθή λαχανικά (π.χ. λάχανο). Ο μέσος άνθρωπος αποβάλει αέρια 10 έως 20 φορές την ημέρα. Δεν μπορείτε να ξεφύγετε από αυτά: Αν τα κρατήσετε μέσα, θα βγουν μόλις κοιμηθείτε!
Όπως και η κακή αναπνοή, έτσι και τα υπερβολικά αέρια μπορεί να είναι ένδειξη για κάτι πιο σοβαρό. Ορισμένες ανεπάρκειες ενζύμων στο πάγκρεας, τη χοληδόχο κύστη και την εντερική επένδυση μπορεί να προκαλέσουν υπερβολική ποσότητα αερίων, όπως και ορισμένα παράσιτα ή βακτήρια.
Φάρμακα και ασθένειες όπως ο υποθυρεοειδισμός, η εκκολπωματίτιδα και ο καρκίνος μπορεί επίσης να αυξήσουν το φούσκωμα και τα αέρια.
Τα προειδοποιητικά σημάδια ενός μεγαλύτερου προβλήματος περιλαμβάνουν αλλαγή στη συμπεριφορά του εντέρου, κοιλιακό άλγος, αίμα στα κόπρανα ή επίμονη δυσοσμία. Εάν έχετε οποιεσδήποτε ανησυχίες, επισκεφθείτε τον οικογενειακό σας γιατρό.
Γιατί μας αρέσει η μυρωδιά των δικών μας αερίων
Δυστυχώς, δεν υπάρχουν μελέτες σε αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα της γαστρεντερολογίας, αλλά υπάρχουν κάποιες θεωρίες. Ο πιο πιθανός λόγος είναι ότι έχουμε συνηθίσει τη δική μας μυρωδιά κι όταν αυτή αλλάζει, προσπαθούμε να την παρατηρήσουμε. Οι πρόγονοί μας είχαν καλή όσφρηση γιατί με αυτές ανίχνευαν στη Φύση άλλες μυρωδιές που προειδοποιήσουν για κίνδυνο.
Επίσης, η ικανότητά μας να παράγουμε σημαντικές ποσότητες μεθανίου – ένα από τα πολλαπλά συστατικά των εντερικών αερίων – βασίζεται στη γενετική. Αυτό σημαίνει ότι αν η μαμά και ο μπαμπάς πέρδονταν συνέχεια, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να το κάνετε κι εσείς. Και ίσως να σας αρέσει!
Τι να κάνετε για να μειώσετε τα αέρια
- Οι αλλαγές στη διατροφή σας, όπως το να τρώτε πιο αργά και να μαγειρεύετε στον ατμό λαχανικά πριν φάτε, μπορούν να βοηθήσουν.
- Τα προβιοτικά που βρίσκονται σε τρόφιμα όπως το γιαούρτι θα βοηθήσουν στην πέψη. Αναζητήστε εσώρουχα από ανθρακονήματα, τα οποία απορροφούν τις οσμές.
- Εάν ο γιατρός σας διαπιστώσει ότι μια λοίμωξη είναι η ρίζα του προβλήματός σας, ενδέχεται να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικά.
Κακοσμία στόματος
Η πλειοψηφία (80%) της κακοσμίας του στόματος οφείλεται στην αύξηση της συγκέντρωσης βακτηρίων στη στοματική κοιλότητα, στα δόντια και στη γλώσσα. Το άλλο 20% προέρχεται από το στομάχι.
Τα βακτήρια συσσωρεύονται ανάμεσα στα δόντια και στο πίσω μέρος της γλώσσας, όπου τρέφονται με σωματίδια τροφής και στη συνέχεια απελευθερώνουν δύσοσμα θειούχα πτητικά παραπροϊόντα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δυσάρεστη αναπνοή.
Το σάλιο λειτουργεί σαν ένα φυσικό στοματικό διάλυμα για να ξεπλύνει τα βακτήρια, γι’ αυτό τα άτομα με ξηροστομία έχουν κακή αναπνοή. Η παραγωγή σάλιου μειώνεται επίσης τη νύχτα, εξ ου και η πρωινή αναπνοή του δράκου.
Αλλά η κακή αναπνοή μπορεί να υποδηλώνει ότι κάτι πιο σοβαρό συμβαίνει με την υγεία σας, όπως καούρα, λοίμωξη του κόλπου ή του λαιμού ή ακόμα και καρκίνος του στόματος. Τόσο οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων όσο και ο διαβήτης μπορούν να προκαλέσουν ένα φρουτώδες άρωμα, ενώ η μυρωδιά σαν χλωρίνη στην αναπνοή μπορεί να είναι σημάδι ηπατικής ή νεφρικής νόσου.
Τι να κάνετε για την κακοσμία του στόματος
- Καλή υγιεινή. Βουρτσίστε και χρησιμοποιείτε οδοντικό νήμα τακτικά και χρησιμοποιείτε μια ξύστρα γλώσσας για το πίσω μέρος της γλώσσας σας.
- Το στοματικό διάλυμα με βάση το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα στο στόμα, γι’ αυτό δοκιμάστε ένα με χλωριούχο ψευδάργυρο.
- Πίνετε πολύ νερό και μασάτε τσίχλα χωρίς ζάχαρη για να αποφύγετε την ξηροστομία. Το μάσημα μέντας ή μαϊντανού μπορεί επίσης να βοηθήσει.
- Μην ξεχνάτε την επίσκεψη στον οδοντίατρο κάθε έξι μήνες. Προλαμβάνει τερηδόνα, πέτρα, ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα.