Οι ειδικοί είναι ανήσυχοι για την αυξανόμενη επιρροή που μπορεί να έχουν οι ασθενείς Influencers στο κοινό τους. Τι τους προκαλεί ανησυχία;
Οι άνθρωποι στην πραγματική ζωή που μοιράζονται τα προσωπικά τους θέματα υγείας συχνά νιώθουν κατανόηση για τους άλλους που ζουν με την ίδια πάθηση και παίρνουν κουράγιο από αυτούς. Το να ακούν για τους καθημερινούς τους αγώνες, τους μηχανισμούς αντιμετώπισης που αναπτύσσουν και τα συναισθήματα ελπίδας που τους διακατέχουν μπορεί να βοηθήσει και εκείνους να αντεπεξέλθουν με το πρόβλημα τους.
Ωστόσο, όταν οι «influencers ασθενείς» υποστηρίζουν επώνυμα προϊόντα, φαρμακευτικά προϊόντα ή ιατρικές συσκευές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι ειδικοί ανησυχούν για την επίδραση που μπορεί να έχει αυτό στη συνολική υγεία του πληθυσμού.
«Οι ασθενείς πάντα συνδέονταν με άλλους ασθενείς στο Διαδίκτυο — αυτό δεν είναι νέο φαινόμενο. Αυτό που αποτελεί νέο, ωστόσο, είναι ότι οι ασθενείς χρησιμοποιούν πλατφόρμες κοινωνικών μέσων, όπως το Instagram, το TikTok κ.α., για να μοιραστούν την εμπειρία της νόσου τους, και για πολλούς, αυτό περιλαμβάνει και την εμπειρία τους με τα φάρμακα που λαμβάνουν», δήλωσε η Erin Willis, PhD, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο Μπόλντερ, είπε στο Healthline.
Η Δρ Willis συνέγραψε μια εργασία που δημοσιεύτηκε στο Journal of Medical Internet Research και η οποία ρίχνει φως στις υποσχέσεις και τους κίνδυνους αυτού του φαινομένου. Παράλληλα, καλεί την ακαδημαϊκή κοινότητα να ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά στους ασθενείς που επηρεάζουν οι Influencers.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς συνεργάζονται με φαρμακευτικές εταιρείες λόγω της ικανότητας αυτών των influencers να προσεγγίζουν εξειδικευμένο κοινό και λόγω της αξιοπιστίας τους (σε σύγκριση με την εμπιστοσύνη του κοινού στις φαρμακευτικές εταιρείες)», δήλωσε η Willis.
Ποια είναι η ανησυχία;
Από τη μια πλευρά, αυτή η προσέγγιση μπορεί να μην διαφέρει από εκείνη των γιατρών, σύμφωνα με τον Δρ William Schaffner, καθηγητή προληπτικής ιατρικής και λοιμωδών νοσημάτων στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Vanderbilt στο Νάσβιλ.
«Υπάρχουν ομάδες ασθενών, για παράδειγμα, για όλες τις μορφές ασθενειών και εμείς οι γιατροί συχνά παραπέμπουμε τους ασθενείς μας σε αυτές τις ομάδες επειδή μπορούν να επικοινωνούν και να μοιράζονται καθημερινές εμπειρίες που είναι χρήσιμες για την αντιμετώπιση της ασθένειας τους. Το όφελος από αυτές τις ομάδες υπερβαίνει πολλά από αυτά που οι γιατροί μπορούν να προσφέρουν καθώς ενδέχεται να μην έχουν τον χρόνο ή την προσωπική εμπειρία», υποστηρίζει ο Schaffner στο Healthline.
Η Δρ Natasha Bhuyan, οικογενειακή γιατρός στο Phoenix της Αριζόνας υποστηρίζει ότι οι ασθενείς που μιλούν για το ιατρικό τους πρόβλημα ή για τις εμπειρίες τους από τη θεραπεία μπορεί να έχουν θετική επίδραση.
«Βοηθούν άλλους ασθενείς να αισθάνονται συνδεδεμένοι με μια ευρύτερη κοινότητα, ειδικά όταν σχετίζονται με καταστάσεις, όπως χρόνιες ή σπάνιες ασθένειες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι αυτή είναι η εμπειρία ενός ατόμου και η περιπέτεια της υγείας του μπορεί να μην βρίσκει εφαρμογή σε όλους», ανέφερε η Bhuyan στο Healthline.
Η Δρ Natasha Bhuyan, οικογενειακή γιατρός στο Phoenix της Αριζόνας υποστηρίζει ότι οι ασθενείς που μιλούν για το ιατρικό τους πρόβλημα ή για τις εμπειρίες τους από τη θεραπεία μπορεί να έχουν θετική επίδραση.
Η διαφορά με τα social είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς σε ομάδες υποστήριξης δεν πληρώνονται για να μοιραστούν την εμπειρία τους.
«Η πληρωμή των ασθενών από μια εταιρεία είναι κάτι πολύ διαφορετικό από τις εταιρείες που δίνουν χρήματα σε μια ομάδα ασθενών», είπε ο η Schaffner. Και αν οι influencers δεν αποκαλύπτουν ότι πληρώνονται από μια εταιρεία για να προωθήσουν τα φάρμακά της, τότε θα μπορούσαν να υποδυθούν τους ενδιαφερόμενους ασθενείς.
«Στην επιστήμη, υποτίθεται ότι παρουσιάζουμε τις πιθανές συγκρούσεις συμφερόντων. Υπό αυτές τις συνθήκες, αν δεν χρειάζεται να πουν ότι πληρώνονται, οι άνθρωποι θα πρέπει να το γνωρίζουν αυτό», είπε η Schaffner.
Για παράδειγμα, επεσήμανε ότι οι τηλεοπτικές διαφημίσεις για φάρμακα και θεραπείες, οι οποίες εδώ και καιρό χρηματοδοτούνται από φαρμακευτικές εταιρείες, δηλώνουν ξεκάθαρα τη χορηγία τους.
«Αυτές οι διαφημίσεις έχουν πάντα ιστορίες ανθρώπων και δεν αναφέρουν μόνο δεδομένα. Είναι μια θεμελιώδης ιδέα να βάζεις πρόσωπο σε μια ιστορία. Αυτή είναι μια από τις μεγάλες δυσκολίες που έχουμε στην επιστήμη, επειδή προωθούμε τα δεδομένα, ενώ οι διαφημιστές και άλλοι φορείς επικοινωνίας προβάλλουν ιστορίες και πρόσωπα», είπε η Schaffner.
Στην παραπάνω περίπτωση, η μετάβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαίνεται σαν μια λογική επέκταση της διαφήμισης απευθείας στον καταναλωτή από την οπτική γωνία των φαρμακευτικών εταιρειών, πρόσθεσε.
«Το να μάθουμε ποιοι είναι οι “σημαντικοί” Influencers και να τους δώσουμε βήμα μέσω των social media να συνδεθούν με ανθρώπους μπορεί να είναι αποτελεσματικό», πρόσθεσε η Schaffner.
Ωστόσο, ο Willis επεσήμανε ότι αν δεν μπει ένα πλαίσιο κανονισμών από την πολιτεία καθώς οι τελευταίοι υστερούν γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών.