Θα μπορούσε η κατοχή ενός συγκεκριμένου -και αγαπημένου- κατοικιδίου να διπλασιάσει τον κίνδυνο σχιζοφρένειας; Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας ανασκόπησης 17 μελετών από ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ στην Αυστραλία.
Η επιστημονική ομάδα διεξήγαγε μια μετα-ανάλυση υπαρχουσών ερευνών από 11 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία 44 χρόνια.
Διαπίστωσε λοιπόν ότι τα άτομα που εκτέθηκαν σε γάτες πριν από την ηλικία των 25 ετών είχαν περίπου διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν σχιζοφρένεια.
Που οφείλεται ο συσχετισμός μεταξύ της κατοχής γάτας και της σχιζοφρένειας
Στην εργασία, που δημοσιεύθηκε στο The Journal for Psychoses and Related Disorders οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η σύνδεση είναι πιθανό να οφείλεται σε ένα παράσιτο που βρίσκεται σε γάτες και ονομάζεται Toxoplasma gondii, γνωστό και ως T. gondii, το οποίο μπορεί να εισέλθει στο σώμα μέσω ενός δαγκώματος.
Λένε ότι το παράσιτο μπορεί να εισέλθει στο κεντρικό νευρικό σύστημα και να επηρεάσει τους νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε αλλαγές προσωπικότητας, ψυχωτικά συμπτώματα και ψυχιατρικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια.
Μια αμερικανική μελέτη που συμπεριλήφθηκε στην ανασκόπηση, βασισμένη σε 354 μαθητές, δεν βρήκε καμία σχέση μεταξύ της κατοχής γάτας ως κατοικιδίου και των βαθμολογιών σε μια κλίμακα σχιζοτυπίας.
Ωστόσο, όταν οι επιστήμονες συνέκριναν τα άτομα που είχαν δεχθεί δάγκωμα από γάτα με αυτά που δεν είχαν δαγκωθεί, η υποομάδα που είχε δεχτεί δάγκωμα είχε υψηλότερες βαθμολογίες σε κλίμακα σχιζοτυπίας.
Η κλίμακα σχιζοτυπίας είναι ένα ερωτηματολόγιο που μετρά χαρακτηριστικά ασυνήθιστων και αποδιοργανωμένων προτύπων σκέψης και χρησιμοποιείται για να βοηθήσει στη διάγνωση της σχιζοφρένειας. Οι ψυχωτικές εμπειρίες μπορεί να είναι παραισθήσεις ή ψευφαισθήσεις.
Σημαντικές επικρίσεις για την εργασία
Άλλοι ερευνητές επέκριναν την ανασκόπηση στο Twitter, λέγοντας ότι δεν έλαβε σωστά υπόψη άλλους πιθανούς παράγοντες -όπως το κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο και το οικογενειακό ιστορικό.
Για παράδειγμα, μια βρετανική μελέτη περιελάμβανε ότι η έκθεση σε γάτα κατά την παιδική ηλικία, μεταξύ τεσσάρων και 10 ετών, συσχετίστηκε με υψηλότερες ψυχωτικές εμπειρίες στην ηλικία των 13 ετών. Ωστόσο, τα ευρήματα δεν παρέμειναν μετά την προσαρμογή για πιθανές συγχυτικές μεταβλητές.
Ο Δρ. Sanil Rege, ψυχίατρος με έδρα τη Μελβούρνη, έγραψε στο Twitter: «Οι 15 από τις 17 μελέτες που συμπεριλήφθηκαν στην ανασκόπηση είναι μελέτες περιπτώσεων ελέγχου διαβόητες για ψευδείς συσχετίσεις».
Η συμπτωματολογία της σχιζοφρένειας
Τα στοιχεία δείχνουν ότι περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από σχιζοφρένεια, με περίπου δύο εκατομμύρια να εντοπίζονται μόνο στις ΗΠΑ. Είναι μια χρόνια και σοβαρή ψυχική διαταραχή που επηρεάζει το πώς σκέφτεται, αισθάνεται και συμπεριφέρεται ένα άτομο.
Τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί να φαίνονται σαν να έχουν χάσει την επαφή με την πραγματικότητα. Η αιτία της σχιζοφρένειας δεν είναι κατανοητή και πιστεύεται ότι είναι ένας συνδυασμός γενετικής (κληρονομικότητας), ανωμαλιών στη χημεία του εγκεφάλου και/ή πιθανών ιογενών λοιμώξεων και διαταραχών του ανοσοποιητικού.
Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας συνήθως ξεκινούν μεταξύ 16 και 30 ετών. Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα παιδιά έχουν επίσης σχιζοφρένεια. Τα συμπτώματα της σχιζοφρένειας χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: θετικά, αρνητικά και γνωστικά.
Τα θετικά συμπτώματα είναι διαταραχές που «προστίθενται» στην προσωπικότητα του ατόμου και περιλαμβάνουν παραισθήσεις, αυταπάτες και διαταραχές της σκέψης (ασυνήθιστοι ή δυσλειτουργικοί τρόποι σκέψης).
Τα αρνητικά συμπτώματα είναι ικανότητες που «χάνονται» από την προσωπικότητα του ατόμου και περιλαμβάνουν: «επίπεδη επίδραση» (μειωμένη έκφραση συναισθημάτων μέσω έκφρασης προσώπου ή τόνου φωνής), μειωμένα συναισθήματα ευχαρίστησης στην καθημερινή ζωή και δυσκολία έναρξης και διατήρησης δραστηριοτήτων.
Τα γνωστικά συμπτώματα είναι αλλαγές στη μνήμη ή σε άλλες πτυχές της σκέψης, συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας στην εστίαση ή στην προσοχή, προβλήματα με τη μνήμη εργασίας και κακή ικανότητα κατανόησης πληροφοριών και χρήσης της για λήψη αποφάσεων.