Ξαφνικά αρχίζετε να μην αισθάνεστε καλά. Έχετε ρίγη και νιώθετε πως η ναυτία είναι ό,τι χειρότερο έχετε βιώσει ποτέ. Και σαν μην έφτανε αυτή η αδιαθεσία, έρχεται και η διάρροια, κι εκεί αντιλαμβάνεστε πως δεν έχετε ένα απλό κρύωμα αλλά γαστρεντερίτιδα.
Ένα πρόβλημα υγείας που έχουν όλοι αντιμετωπίσει, τόσο στην παιδική ηλικία, όσο και στην ενήλικη ζωή. Η γαστρεντερίτιδα είναι μια φλεγμονώδης νόσος του γαστρεντερικού συστήματος, που προκαλείται συνήθως από ιούς, βακτήρια ή παράσιτα. Υπεύθυνοι είναι οι ιοί, ειδικότερα ο Norovirus και ο Rotavirus, καθώς και τα βακτηρίδια Salmonella, Campylobacter, Escherichia coli (E. coli) και παράσιτα όπως η λαμβδία.
Σύμφωνα με τα όσα περιγράφει το CDC (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψη Ασθενειών στις ΗΠΑ), τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν εμετό και διάρροια. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, κοιλιακές κράμπες, ναυτία, μυϊκούς πόνους και πονοκέφαλο.
Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι ο ιός προκαλεί από 19 έως 21 εκατομμύρια συνολικά ασθένειες σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οδηγεί επίσης σε σχεδόν 500.000 επισκέψεις στα τμήματα επειγόντων περιστατικών και περίπου 900 θανάτους – κυρίως μεταξύ ενηλίκων άνω των 65 ετών.
Πως μεταδίδεται η γαστρεντερίτιδα;
Οι κύριοι τρόποι μετάδοσης της γαστρεντερίτιδας είναι μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων τροφίμων ή πόσιμου νερού, αλλά μπορεί επίσης να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο μέσω της επαφής μεταξύ ανθρώπων, κυρίως αν δεν τηρούνται καλές πρακτικές υγιεινής όπως η πλύση των χεριών.
Η αντιμετώπιση της γαστρεντερίτιδας περιλαμβάνει τη διατήρηση επαρκούς ενυδάτωσης με την κατανάλωση υγρών και ηλεκτρολυτών, καθώς η διάρροια και ο εμετός μπορούν να οδηγήσουν σε απώλεια υγρών και αλάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι απαραίτητο να γίνει νοσηλεία, ειδικά εάν ο ασθενής είναι παιδί, ηλικιωμένος ή έχει σοβαρά συμπτώματα.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να λαμβάνονται μέτρα πρόληψης για τη μείωση του κινδύνου μόλυνσης και διάδοσης της γαστρεντερίτιδας. Αυτά περιλαμβάνουν τον καλό ύπνο, τη συχνή πλύση των χεριών με σαπούνι και νερό, τον καθαρισμό και την απολύμανση των επιφανειών και των αντικειμένων, καθώς και την αποφυγή της επαφής με άτομα που έχουν γαστρεντερίτιδα.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν ιατρό ή να ζητήσετε ιατρική βοήθεια εάν υποψιάζεστε ότι έχετε γαστρεντερίτιδα ή εάν τα συμπτώματα είναι σοβαρά.
Η ιογενής γαστρεντερίτιδα είναι μια εντερική λοίμωξη που οφείλεται σε διάφορους ιούς. Οι συχνότεροι από αυτούς είναι οι νοροϊοί, οι ροταϊοί και οι αδενοϊοί (τύποι 40 και 41).
Τα κύρια συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας , όπως τα επισημαίνει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας(ΕΟΔΥ) είναι οι διάρροιες (συνήθως υδαρείς) και οι εμετοί. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ναυτία, πόνο και κράμπες στην κοιλιά, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους, κόπωση, ρίγη και σπανιότερα πυρετό. Ο πυρετός είναι κατά κανόνα χαμηλός. Στην πλειονότητα των ατόμων τα συμπτώματα είναι ήπια και υποχωρούν χωρίς να απαιτείται η επίσκεψη στο γιατρό. Κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών, παρατηρείται αύξηση της συχνότητας εμφάνισής τους λόγω του συγχρωτισμού.
Οι κύριοι τύποι γαστρεντερίτιδας
- Ιογενής γαστρεντερίτιδα: Οι ιοί είναι οι κύριοι παθογόνοι αυτού του τύπου. Οι συνηθέστεροι ιοί που την προκαλούν είναι οι ροταϊοί, οι νοροϊοί.
- Βακτηριακή γαστρεντερίτιδα: Βακτήρια όπως Salmonella, Escherichia coli (E. coli), Campylobacter και Vibrio cholerae, είναι υπεύθυνα για την βακτηριακή γαστρεντερίτιδα. Η βακτηριακή γαστρεντερίτιδα συμβαίνει όταν βακτήρια προκαλούν μόλυνση στο έντερο. Αυτό οδηγεί σε φλεγμονή τόσο του στομάχου όσο και των εντέρων. Επίσης μπορεί να βιώσετε συμπτώματα, όπως εμετούς, έντονες κοιλιακές κράμπες και διάρροια. Πιθανώς να είναι το αποτέλεσμα της κακής υγιεινής. Μολύνσεις επίσης λαμβάνουν χώρα μετά από στενή επαφή με ζώα ή μετά από κατανάλωση μολυσμένου με βακτήρια (ή με βακτηριακές τοξίνες) νερού ή φαγητού.
- Γαστρεντερίτιδα από παράσιτα: Η μετάδοση γίνεται μέσω της κατανάλωσης ακατάλληλα παρασκευασμένων τροφίμων, μολυσμένων υδάτων ή διά μέσου της άμεσης επαφής με άτομα που νοσούν. Τα παράσιτα είναι οργανισμοί που τρέφονται από έναν άλλο οργανισμό. Τα εντερικά παράσιτα είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί, συνήθως σκουλήκια, που τρέφονται από τις τροφές που καταναλώνετε.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι παθογόνοι μικροοργανισμοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή και τις συνθήκες. Οι παραπάνω τύποι αντιπροσωπεύουν μερικούς από τους κύριους παθογόνους που συνδέονται με τη γαστρεντερίτιδα.
Τι προκαλεί την ιογενή γαστρεντερίτιδα, τον πιο συχνό τύπο της νόσου;
Πολλοί διαφορετικοί ιοί μπορούν να προκαλέσουν ιογενή γαστρεντερίτιδα, όπως είναι οι νορο–ιοί, ροτα–ιοί, αδενο–ιοί, σαπο–ιοί και αστρο–ιοί. Οι ιοί αυτοί μολύνουν μόνο τους ανθρώπους και προκαλούν παρόμοια συμπτώματα.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας και πόσο διαρκούν;
Τα κύρια συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας είναι οι διάρροιες (συνήθως υδαρείς) και οι έμετοι. Οι ασθενείς μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ναυτία, πόνο και κράμπες στην κοιλιά, πονοκέφαλο, μυϊκούς πόνους,κόπωση, ρίγη και σπανιότερα πυρετό. Ο πυρετός είναι κατά κανόνα χαμηλός.
Τα συμπτώματα της ιογενούς γαστρεντερίτιδας μπορεί να διαρκέσουν από 1 έως 10 ημέρες, ανάλογα με τον ιό που προκάλεσε το νόσημα. Συνήθως όμως διαρκούν 24–48 ώρες. Τα ηλικιωμένα άτομα ή τα άτομα που είναι ανοσοκατεσταλμένα (καρκινοπαθείς, άτομα που λαμβάνουν κορτικοστεροειδή κ.ά.) συνήθως χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αναρρώσουν πλήρως.
Είναι η ιογενής γαστρεντερίτιδα σοβαρό νόσημα;
Για τα περισσότερα άτομα η ιογενής γαστρεντερίτιδα δεν αποτελεί σοβαρό νόσημα. Οι ασθενείς σχεδόν πάντοτε αναρρώνουν πλήρως χωρίς περαιτέρω προβλήματα υγείας. Αποτελεί, παρόλα αυτά, σοβαρό νόσημα για τα άτομα που δεν μπορούν να
πιούν αρκετά υγρά για να αναπληρώσουν αυτά που χάνουν με τους εμετούς ή τις διάρροιες, όπως είναι τα βρέφη, τα μικρά παιδιά, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα που δεν μπορούν να αυτοεξυπηρετηθούν και οι ηλικιωμένοι.
Τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα μπορεί να εμφανίσουν πιο σοβαρά συμπτώματα της νόσου. Οι παραπάνω κατηγορίες ασθενών μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία για την αντιμετώπιση της αφυδάτωσης. Σε περίπτωση αφυδάτωσης, ένα άτομο μπορεί να έχει μειωμένη ούρηση, ξηροστομία και ζαλάδα.
Ένα αφυδατωμένο παιδί μπορεί να κλαίει με λίγα ή καθόλου δάκρυα και να παρουσιάζει ασυνήθιστη υπνηλία. Ο θάνατος από το νόσημα είναι εξαιρετικά σπάνιος αλλά το νόσημα μπορεί να επιδεινώσει τυχόν προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας.
Μεταδίδεται η ιογενής γαστρεντερίτιδα από άτομο σε άτομο;
Ναι, η ιογενής γαστρεντερίτιδα μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο, αφού οι ιοί αποβάλλονται στα κόπρανα και στα εμέσματα των ασθενών. Οι ιοί επιβιώνουν στις επιφάνειες έως και 72 ώρες και ακόμα και μικρή ποσότητα του ιού αρκεί για να μολυνθεί κάποιος.
Οι ασθενείς με γαστρεντερίτιδα από νορο–ιό είναι μεταδοτικοί από την στιγμή που ξεκινούν να νιώθουν αδιαθεσία έως και τουλάχιστον τρεις ημέρες μετά την ανάρρωσή τους.
Ποιοι είναι οι συνηθέστεροι τρόποι μόλυνσης από ιούς της γαστρεντερίτιδας;
Συνήθως η μόλυνση ενός ατόμου γίνεται μέσω της κατανάλωσης κάποιου τροφίμου ή ποτού, που μολύνθηκε από ένα άτομο με ιογενή γαστρεντερίτιδα κατά την προετοιμασία του, ιδιαίτερα όταν το άτομο αυτό δεν πλένει τα χέρια του επιμελώς μετά τη χρήση της τουαλέτας.
- Η κατανάλωση ωμών οστρακοειδών, που έχουν αλιευθεί από μολυσμένα με λύματα νερά.
- Το πόσιμο νερό μπορεί, επίσης, να μολυνθεί με λύματα και να αποτελέσει πηγή διασποράς αυτών των ιών.
- Η επαφή με κόπρανα ή εμέσματα ασθενών
- Η επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα, καθώς και η εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων που απελευθερώνονται σε περιπτώσεις έντονης διάρροιας ή εμετού μπορούν να οδηγήσουν σε μόλυνση ενός ατόμου.