Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε σε περίπτωση που σας δαγκώσει φίδι. Οι πρώτες βοήθειες και η κατάρριψη του μύθου της άντλησης δηλητηρίου.
Υπάρχουν 2.200 είδη δηλητηριωδών φιδιών σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα υπάρχουν μόνο 7. Από τα 7 αυτά φίδια μόνο τα 5 έχουν επικίνδυνο δάγκωμα για τον άνθρωπο.
Πρόκειται για τα φίδια της οικογένειας των Εχιδνιδών, δηλαδή είδη οχιάς. Τα υπόλοιπα δύο δηλητηριώδη φίδια (Αγιόφιδο και Σαπίτης) ανήκουν σε άλλες οικογένειες και είναι ακίνδυνα για τον άνθρωπο, καθώς έχουν δηλητήριο στα πίσω δόντια τους, οπότε είναι πάρα πολύ δύσκολο να το μεταφέρουν στον άνθρωπο.
Τι πρέπει να κάνετε αν σας δαγκώσει φίδι
Αρχικά, κρατήστε την ψυχραιμία σας. Οι οχιές στην Ελλάδα δεν διαθέτουν τόσο ισχυρό δηλητήριο που να μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Το δηλητήριό τους έχει κυτταρολυτική και όχι νευροτοξική δράση όπως π.χ. το δηλητήριο της κόμπρας. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει χρόνος για μεταφορά σε νοσοκομείο (χρειάζονται κάποια 24ωρα χωρίς νοσηλεία για να χάσει κάποιος τη ζωή του μετά από δάγκωμα οχιάς στην Ελλάδα).
Επιπλέον, ο πανικός αυξάνει την πιθανότητα μιας λάθος αντίδρασης που θα επιβαρύνει την κατάσταση αλλά και τον καρδιακό ρυθμό, κάτι που με τη σειρά του επιταχύνει την κυκλοφορία του δηλητηρίου, αυξάνει το ρυθμό του μεταβολισμού και την εξέλιξη των συμπτωμάτων.
Χρήσιμες συμβουλές
- Αφαιρέστε οποιοδήποτε αντικείμενο ή ρούχο θα μπορούσε να είναι σε επαφή με την περιοχή του δαγκώματος όσο αυτή πρήζεται
- Κρατήστε το δαγκωμένο μέλος όσο το δυνατόν πιο ακίνητο και πιο χαμηλά από το ύψος της καρδιάς
- Καλέστε βοήθεια και περιμένετε να έρθει ή ακολουθήστε τις οδηγίες που θα σας δοθούν
Τι δεν πρέπει να κάνετε
- Μην κόβετε ή σκίζετε το δέρμα και σε καμία περίπτωση μην προσπαθείτε να ρουφήξετε το δηλητήριο. Όχι μόνο δεν ωφελεί σε τίποτα, αντιθέτως μάλιστα, επιδεινώνει την κατάσταση
- Μην πιέζετε την περιοχή του δαγκώματος
- Μη βάζετε πάγο στο δάγκωμα
- Μη δένετε το δαγκωμένο μέλος
- Μη δίνετε αλκοόλ στον ασθενή
- Μη δίνετε παυσίπονα, (εκτός από παρακεταμόλη)
- Απευθυνθείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο
Συμπτώματα από δάγκωμα φιδιού
Η επίδραση του δηλητηρίου σχετίζεται, με δύο κατηγορίες: Τα τοπικά και τα γενικευμένα συμπτώματα. Η διαφορά τους είναι ότι τα γενικευμένα αφορούν την περίπτωση, όπου το δηλητήριο απορροφάται από τον οργανισμό του θύματος.
Τα τοπικά συμπτώματα είναι:
- Πόνος
- Οίδημα
- Μελανιές
- Φυσαλίδες που επεκτείνονται σε μερικές ώρες
Τα γενικευμένα συμπτώματα είναι:
- Εμετός
- Αδυναμία
- Ζάλη
- Ρίγος με πυρετό
- Εφιδρώσεις
- Αιμορραγία
- Ταχυκαρδία
- Υπόταση
- Πνευμονικό οίδημα
- Οξεία νεφρική ανεπάρκεια
- Αλλεργικά συμπτώματα
Τι πρέπει να θυμάστε
Τα φίδια είναι δραστήρια καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Ωστόσο, οι οχιές δεν «συμπαθούν» τις υψηλές θερμοκρασίες, οπότε τους καλοκαιρινούς μήνες δραστηριοποιούνται τη νύχτα. Σε περίπτωση συναπαντήματος με άνθρωπο οι οχιές, που είναι «αργοκίνητα» φίδια, μένουν ακίνητες προκειμένου να μη γίνουν αντιληπτές.
Αν νιώσουν πως έγιναν αντιληπτές πρώτα θα προσπαθήσουν να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα, σε περίπτωση που νιώσουν απειλητική παρουσία κοντά τους ώστε να μην μπορούν να φύγουν συρίζουν (παράγουν χαρακτηριστικό ήχο) δυνατά, κουλουριάζονται σε θέση άμυνας και ετοιμάζονται να δαγκώσουν.
Μέτρα προφύλαξης
- Αποφύγετε περιπάτους µε γυμνά πόδια ή µε ανοικτά σανδάλια εκεί όπου υπάρχει µμεγάλη πιθανότητα ύπαρξης δηλητηριωδών φιδιών, αραχνών και σκορπιών. Αντίθετα συστήνονται µπότες ή κλειστά υποδήματα και μακριά παντελόνια
- Μην τοποθετείτε τα χέρια ή τα πόδια σας εκεί όπου µμπορεί να κρύβονται φίδια
- Να προσέχετε ιδιαίτερα σε εξωτερικούς χώρους κατά τις νυχτερινές ώρες
- Να εξετάζετε το ρουχισμό και τα υποδήματα σας για κρυμμένα φίδια και να τινάζετε τα ενδύματα και τα υποδήματα σας προτού τα φορέσετε