Μία από τις πιο εκτεταμένες παγκόσμιες μελέτες σχετικά με τις επιδράσεις των φαρμάκων που μειώνουν τη χοληστερόλη αναδεικνύει ένα πρόβλημα με μια νέα κατηγορία φαρμάκων που θα μπορούσαν να βλάψουν τη λειτουργία των πνευμόνων σε ορισμένους ασθενείς.
Αυτό είναι το εύρημα από μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου της Νότιας Αυστραλίας, η πρώτη στον κόσμο που συνέκρινε φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης (φάρμακα LDL-C) με μια σειρά κλινικών βιοδεικτών και βιοδεικτών MRI καρδιάς και εγκεφάλου.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν γενετικά δεδομένα από 340.000 συμμετέχοντες στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, για να διερευνήσουν τους κινδύνους και τα οφέλη των φαρμάκων για τη μείωση της χοληστερόλης. Τα αποτελέσματα έχουν δημοσιευθεί στο British Journal of Clinical Pharmacology.
Αυτά τα φάρμακα πιθανόν να βλάπτουν την υγεία των πνευμόνων
Σε έναν τεράστιο αριθμό περιπτώσεων, η φαρμακευτική αγωγή που συνταγογραφείται για την υψηλή χοληστερόλη κάνει αυτό που υπόσχεται: μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη και ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία. Δεν προκαλεί άλλες δυσμενείς καταστάσεις υγείας εκτός από διάρροια σε μερικούς ανθρώπους.
Ωστόσο, φάρμακα που μειώνουν τα λιπίδια που καθαρίζουν τη χοληστερόλη από τα κύτταρα –γνωστά ως αναστολείς PCSK9– θα μπορούσαν να βλάψουν τη λειτουργία των πνευμόνων και απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για τις μακροπρόθεσμες παρενέργειές τους, υποστηρίζουν οι ερευνητές.
Γενετικές μεταλλάξεις που αντικατοπτρίζουν ένα άλλο φάρμακο για τη μείωση της χοληστερόλης, τις στατίνες, βρέθηκε ότι συσχετίζονται με υψηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και σωματικό λίπος, καθώς και με μειωμένη τεστοστερόνη. Οι στατίνες είναι το πιο κοινό φάρμακο για τη μείωση της χοληστερόλης που συνταγογραφείται.
Βρέθηκε ένα απροσδόκητο όφελος από τη λήψη στατινών, με μερικούς ανθρώπους να βλέπουν αύξηση στον εγκεφαλικό όγκο του ιππόκαμπου, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας και κατάθλιψης.
Λίγες οι γνώσεις για τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια των PCSK9
Η διδακτορική φοιτήτρια του UniSA, Kitty Pham, επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας, λέει ότι τα ευρήματα υπογραμμίζουν τη σημασία της εμβάθυνσης για την κατανόηση των πιθανών μακροπρόθεσμων επιπτώσεων διαφορετικών φαρμάκων.
«Η μελέτη αποκαλύπτει συσχετίσεις με τη λειτουργία των πνευμόνων και το μέγεθος του εγκεφάλου, που μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο συνταγογράφησης ή επαναχρησιμοποίησης αυτών των φαρμάκων στο μέλλον. Τα ευρήματα βοηθούν να κατανοήσουμε πώς οι άνθρωποι μπορεί να αντιδρούν σε διαφορετικά φάρμακα και να αξιολογήσουμε τη βιωσιμότητα νέων μονοπατιών για αυτά», λέει η Δρ. Pham.
Σε σύγκριση με τις στατίνες, οι οποίες αναστέλλουν την παραγωγή χοληστερόλης, τα φάρμακα PCSK9 καταστρέφουν τη χοληστερόλη στα κύτταρα. Πρόκειται για μια νεότερη κατηγορία φαρμάκων, επομένως είναι λίγες οι γνώσεις για τη μακροπρόθεσμη ασφάλειά τους.
Η επικεφαλής ερευνήτρια καθηγήτρια Elina Hypponen, Διευθύντρια του Κέντρου Ακριβείας Υγείας στο UniSA, λέει ότι χρησιμοποιήθηκαν γενετικές πληροφορίες για τη σύγκριση των αποτελεσμάτων μιας σειράς φαρμάκων που μειώνουν την χοληστερόλη, λειτουργώντας με διαφορετικούς τρόπους.
«Αυτό κανονικά δεν θα ήταν πρακτικό σε μια κλινική δοκιμή ή για ένα τόσο μεγάλο μέγεθος δείγματος, αλλά γενετικές αναλύσεις όπως αυτή που έχουμε πραγματοποιήσει μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στο προφίλ ασφάλειας των φαρμάκων αποκαλύπτοντας σχέσεις με ασθένειες και βιοδείκτες», καταλήγει η καθηγήτρια Hypponen.