Μια απλή εξέταση αίματος μπορεί να ανιχνεύσει τα πιο πρώιμα στάδια του Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μια μελέτη, φέρνοντας τεράστιες επιπτώσεις στον τακτικό έλεγχο όλων των ανθρώπων άνω των 50 ετών για τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.
Επιστήμονες στη Σουηδία μελέτησαν ένα απλό κιτ εξετάσεων που είναι ήδη διαθέσιμο στους ερευνητές και διαπίστωσαν ότι μπορεί να ανιχνεύσει πρωτεΐνες tau στο αίμα, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν Αλτσχάιμερ και να αρχίσουν να συσσωρεύονται στον εγκέφαλο 10 έως 15 χρόνια πριν αρχίσουν να εμφανίζονται τα συμπτώματα.
Το τεστ αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την εξέταση ατόμων οποιασδήποτε ηλικίας που φοβούνται ότι έχουν τη νόσο, είπαν οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, σχολιάζοντας τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο JAMA Neurology.
Η μελέτη που έδειξε την αποτελεσματικότητα της εξέτασης αίματος
Για τη μελέτη, οι επιστήμονες εξέτασαν 768 συμμετέχοντες με μέση ηλικία 66 ετών, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα μιας εξέτασης αίματος με τα αποτελέσματα από εγκεφαλονωτιαίο υγρό που ελήφθη μέσω οσφυϊκής παρακέντησης.
Στη μελέτη με άτομα 50, 60 και 70 ετών, το τεστ επέτρεψε στους ερευνητές να αξιολογήσουν εάν οι συμμετέχοντες ήταν πολύ πιθανό ή πολύ απίθανο να αναπτύξουν Αλτσχάιμερ ή αν βρίσκονταν κάπου στο ενδιάμεσο και θα έπρεπε να υποβληθούν σε πιο επεμβατικές εξετάσεις. Το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει την παρουσία πρωτεϊνών tau με ακρίβεια έως και 97%, σύμφωνα με τη μελέτη.
«Τα ευρήματα μας φέρνουν πολύ κοντά σε μια εξέταση αίματος για τη νόσο Αλτσχάιμερ που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην καθημερινή πρακτική», δήλωσε ο Bart De Strooper, καθηγητής έρευνας για το Αλτσχάιμερ στο University College του Λονδίνου, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη που διεξήχθη.
Εξίσου αποτελεσματικό και ακριβές με άλλες επεμβατικές διαδικασίες
Τα αποτελέσματα χαιρετίστηκαν ως ιδιαίτερα συναρπαστικά, ακόμη και σε σύγκριση με άλλες μελέτες που εξέταζαν αιματολογικές εξετάσεις για τη νόσο, λόγω των υψηλών επιπέδων ακρίβειας, του μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων και του γεγονότος ότι η μελέτη χρησιμοποίησε ένα κιτ εξετάσεων που είναι ήδη διαθέσιμο στην αγορά αντί για μια νέα μορφή τεστ που έπρεπε να κατασκευαστεί ειδικά για τη μελέτη.
Δείχνει επίσης για πρώτη φορά ότι μια εξέταση αίματος είναι τόσο καλή στην ανίχνευση αυξημένων επιπέδων της πρωτεΐνης tau όσο και οι πιο επεμβατικές διαδικασίες.
«Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι η μέτρηση των επιπέδων μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται p-tau217 στο αίμα θα μπορούσε να είναι τόσο ακριβής όσο οι οσφυονωτικές παρακεντήσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα για την ανίχνευση των βιολογικών χαρακτηριστικών της νόσου Αλτσχάιμερ και ανώτερη από μια σειρά άλλων εξετάσεων που βρίσκονται επί του παρόντος υπό ανάπτυξη», δήλωσε ο Sheona Scales, διευθυντής έρευνας στο Alzheimer’s Research UK, και πρόσθεσε:
«Τα ευρήματα προστίθενται σε ένα αυξανόμενο σύνολο αποδεικτικών στοιχείων ότι αυτό το συγκεκριμένο τεστ έχει τεράστιες δυνατότητες να φέρει επανάσταση στη διάγνωση για άτομα με υποψία Αλτσχάιμερ».
Ο David Curtis, επίτιμος καθηγητής στο Ινστιτούτο Γενετικής UCL, ο οποίος επίσης δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε: «Όταν γίνουν διαθέσιμες αποτελεσματικές θεραπείες για την πρόληψη της εξέλιξης της νόσου Αλτσχάιμερ, θα είναι σημαντικό να μπορούμε να εντοπίσουμε άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο πριν αρχίσουν να φθίνουν. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι μια απλή εξέταση αίματος θα μπορούσε να το πετύχει μετρώντας τα επίπεδα της πρωτεΐνης tau στο αίμα… Αυτό θα μπορούσε να έχει τεράστιες συνέπειες».
«Όλοι οι άνθρωποι άνω των 50 ετών θα μπορούσαν να ελέγχονται τακτικά κάθε λίγα χρόνια, με τον ίδιο τρόπο που ελέγχονται τώρα για υψηλή χοληστερόλη. Είναι πιθανό οι διαθέσιμες επί του παρόντος θεραπείες για τη νόσο Αλτσχάιμερ να λειτουργούν καλύτερα σε όσους έχουν διαγνωστεί έγκαιρα με αυτόν τον τρόπο», πρόσθεσε ο ειδικός και κατέληξε:
«Το τεστ πρέπει να υιοθετηθεί ως τυπική εξέταση αίματος, η οποία θα μπορούσε να γίνει από έναν γιατρό σε οποιονδήποτε ανησυχεί για το αν έχει άνοια, πριν ακόμη παραπεμφθεί σε κλινική μνήμης. Εκτιμώ ότι θα λειτουργήσει τέλεια και σε νεότερους ανθρώπους. Αλλά για τον συνήθη έλεγχο πληθυσμού κάποιος δεν θα το χρησιμοποιούσε πριν από τα 50 ή τα 60».