Θέλετε να αποφύγετε μελλοντικά προβλήματα στα δόντια; Αν και η εξαγωγή φρονιμίτη δεν είναι πάντα απαραίτητη, η αφαίρεση των «επιπλέον» δοντιών μπορεί να προσφέρει οφέλη.
SOS από τους επιστήμονες: Το άτμισμα είναι το ίδιο επιβλαβές για τη στοματική υγεία με το κάπνισμα
Εξαγωγή φρονιμίτη – Πότε πρέπει να βγει
Η απόφαση για το αν θα αφαιρέσετε ή όχι τους φρονιμίτες θα εξαρτηθεί κυρίως από το αν προκαλούν ήδη προβλήματα ή αν είναι πολύ πιθανό να το κάνουν στο μέλλον.
Οι πρόγονοί μας χρειάζονταν τους φρονιμίτες πολύ περισσότερο από ό,τι εμείς σήμερα. Αυτοί οι γομφίοι στο πίσω μέρος του στόματος προσέφεραν επιπλέον δύναμη μάσησης, κάτι ιδιαίτερα χρήσιμο για τη διατροφή της εποχής, η οποία περιλάμβανε ωμά φυτά, σκληρούς ξηρούς καρπούς και σκληρό κρέας.
Στη σύγχρονη εποχή, όμως, οι διατροφικές μας συνήθειες είναι πιο εκλεπτυσμένες. Δεν χρειαζόμαστε επιπλέον δόντια για να αλέθουμε την τροφή μας. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να έχουν φρονιμίτες. Αν ανήκετε σε αυτή την κατηγορία, θα πρέπει να τους αφαιρέσετε; Ο οδοντίατρος Nathan Janowicz, DMD, μας δίνει τις απαντήσεις.
Δόντια: Οι 3 κοινές συνήθειες που τα κιτρινίζουν, σύμφωνα με οδοντίατρο – Τι πρέπει να προσέχετε
Ποιο δόντι είναι ο φρονιμίτης;
Οι φρονιμίτες ανατέλλουν πίσω από τους δεύτερους γομφίους, συνήθως μεταξύ 17 και 25 ετών. Αν έχετε και τους τέσσερις, τότε κάθε φρονιμίτης βρίσκεται σε διαφορετική περιοχή της γνάθου σας:
- Άνω αριστερά
- Κάτω αριστερά
- Άνω δεξιά
- Κάτω δεξιά
Κάποιοι άνθρωποι έχουν λιγότερους από τέσσερις φρονιμίτες, ενώ άλλοι μπορεί να μην έχουν καθόλου. Μια μελέτη εκτιμά ότι το 5% έως 37% των ανθρώπων δεν έχουν έναν ή περισσότερους φρονιμίτες. «Οι φρονιμίτες είναι τα πιο συχνά συγγενώς ελλείποντα δόντια», σημειώνει ο Dr. Janowicz.
7 υγιεινά τρόφιμα πλούσια σε ασβέστιο – Δεν είναι τα γαλακτοκομικά
Πότε πρέπει να αφαιρούνται οι φρονιμίτες
Εάν οι φρονιμίτες σας ανατείλουν σωστά και ευθυγραμμιστούν με τα υπόλοιπα δόντια, ίσως να μην χρειάζονται αφαίρεση. Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε απλά να τους αφήσετε και να απολαμβάνετε το επιπλέον πλεονέκτημα στη μάσηση.
Ωστόσο, αν δεν ανατείλουν σωστά ή δεν χωρούν στο στόμα, τότε ίσως να είναι απαραίτητη η εξαγωγή. Το πρώτο και πιο εμφανές σημάδι προβλήματος είναι ο πόνος στην άνω ή κάτω γνάθο. Μπορεί επίσης να αισθάνεστε πίεση στο πίσω μέρος του στόματος.
Επιπλέον, οι ούλες γύρω από τους φρονιμίτες μπορεί να γίνουν ευαίσθητες, πρησμένες και φλεγμονώδεις, ειδικά αν οι φρονιμίτες είναι έγκλειστοι, παγιδευμένοι μέσα στα ούλα ή τη γνάθο.
«Δεν μπορείτε να καθαρίσετε σωστά τους έγκλειστους φρονιμίτες, γεγονός που τους καθιστά επιρρεπείς στη φθορά, στις κοιλότητες και στην ουλίτιδα», αναφέρει ο Dr. Janowicz. «Μπορεί επίσης να σχηματιστούν κύστες ή όγκοι γύρω από αυτούς».
Οι έγκλειστοι φρονιμίτες είναι πολύ συχνοί και επηρεάζουν περίπου το 90% των ανθρώπων που έχουν φρονιμίτες. Οι οδοντίατροι αξιολογούν κάθε περίπτωση ξεχωριστά για να καθορίσουν αν η εξαγωγή είναι απαραίτητη. Ωστόσο, τα προβλήματα από τους φρονιμίτες δεν συνοδεύονται πάντα από συμπτώματα.
«Πολλοί άνθρωποι δεν αισθάνονται καμία ενόχληση», προσθέτει ο Dr. Janowicz. «Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ελέγχετε τους φρονιμίτες σας στον οδοντίατρο για να διαπιστώσετε αν χρειάζονται αφαίρεση».
Πόσος καιρός χρειάζεται για να επανέλθεις από εξαγωγή φρονιμίτη
Η εξαγωγή του φρονιμίτη γίνεται μέσω μιας συνηθισμένης χειρουργικής επέμβασης που διαρκεί περίπου μία ώρα.
Μετά την επέμβαση, είναι φυσιολογικό να υπάρχει πόνος, αιμορραγία και πρήξιμο για λίγες ημέρες. Οι περισσότεροι άνθρωποι επιστρέφουν στις φυσιολογικές τους δραστηριότητες μέσα σε τρεις έως πέντε ημέρες, ενώ η πλήρης ανάρρωση διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες.
Συνήθως, οι επιπλοκές, όπως λοιμώξεις ή ξηρό φατνίο (πρόβλημα με τον θρόμβο αίματος στην περιοχή του εξαγόμενου δοντιού), είναι σπάνιες.
Μπορούν οι φρονιμίτες να επηρεάσουν τη στοματική υγεία;
Οι επιπλέον αυτοί γομφίοι μπορεί να φέρουν πρόσθετα προβλήματα. Ακόμα κι αν ανατείλουν σωστά, βρίσκονται πολύ πίσω στο στόμα, γεγονός που καθιστά δύσκολο τον καθαρισμό τους.
Η παραμονή των φρονιμιτών στο στόμα αυξάνει τον κίνδυνο για τερηδόνα και ουλίτιδα, σύμφωνα με τον Dr. Janowicz. Γι’ αυτό και οι οδοντίατροι συχνά προτείνουν την εξαγωγή τους προληπτικά για να αποφευχθούν μελλοντικά προβλήματα.
Πώς το τυρί σας κάνει ευτυχισμένους και σας χαρίζει χρόνια ζωής, σύμφωνα με έρευνα
Αν αποφασίσετε να διατηρήσετε τους φρονιμίτες σας, δώστε ιδιαίτερη προσοχή στον καθαρισμό τους όταν βουρτσίζετε και χρησιμοποιείτε νήμα. Επίσης, επισκεφθείτε τακτικά τον οδοντίατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι όλα είναι καλά, όχι μόνο με τους φρονιμίτες, αλλά με όλα σας τα δόντια.