Είστε βραδινός τύπος και νιώθετε πιο λειτουργικός τα μεσάνυχτα; Εάν ναι, αυτή η βλαβερή συνήθεια μειώνει το προσδόκιμο ζωής.
Νέα μελέτη επιβεβαιώνει τη ρήση “ο καλός ύπνος θρέφει μάγουλα”, δηλαδή, χαρίζει χρόνια ζωής και οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο βραδινός τύπος κινδυνεύει με χαμηλότερο προσδόκιμο όριο ζωής, λόγω των κακών συνηθειών που αναπτύσσει όταν μένει ξύπνιος μέχρι αργά, αφού καταναλώνει αλκοόλ και καπνίζει τσιγάρο.
“Ο αυξημένος κίνδυνος θνησιμότητας που σχετίζεται με το να είναι κανείς καθαρά βραδινός τύπος φαίνεται να οφείλεται κυρίως στη μεγαλύτερη κατανάλωση καπνού και αλκοόλ. Αυτό συμβαίνει σε σύγκριση με εκείνους που είναι σαφώς πρωινοί τύποι”, δήλωσε ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης Christer Hublin, ερευνητής από το Φινλανδικό Ινστιτούτο Επαγγελματικής Υγείας στο Ελσίνκι.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Chronobiology International, αποτέλεσε συνέχεια της φινλανδικής μελέτης Twin Cohort του 2002. Η νέα μελέτη παρακολούθησε σχεδόν 24.000 διδύμους από το 1981 έως το 2018, σε μια προσπάθεια να εντοπιστούν τα αίτια των συμπεριφορών και των ασθενειών που σχετίζονται με την υγεία.
Όταν ξεκίνησε αρχικά η μελέτη, ζητήθηκε από κάθε δίδυμο να επιλέξει μία απάντηση από τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Είμαι ξεκάθαρα πρωινός τύπος
- Είμαι σε κάποιο βαθμό πρωινός τύπος
- Είμαι ξεκάθαρα βραδινός τύπος
- Είμαι σε κάποιο βαθμό βραδινός τύπος.
Τι έδειξε η μελέτη
Μόνο περίπου το 10% των διδύμων χαρακτήρισε τον εαυτό του ως σίγουρα βραδινό τύπο, ενώ το 33% δήλωσε ότι προτιμά να μένει ξύπνιος μέχρι αργά. Πάνω από το 29% ήταν ξεκάθαρα πρωινοί τύποι, ενώ ένα άλλο 27,7% περιέγραψε τον εαυτό του ως κάπως διατεθειμένο να προτιμά τα πρωινά.
Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν τα αρχεία θανάτου ενός υποσυνόλου (8.728 συμμετέχοντες) της αρχικής μελέτης. Μετά την προσαρμογή των δεδομένων ώστε να ληφθούν υπόψη το μορφωτικό επίπεδο, η χρήση αλκοόλ, το κάπνισμα, το επίπεδο της σωματικής μάζας και η διάρκεια του ύπνου, η μελέτη διαπίστωσε ότι το να είσαι νυχτοπούλι αυξάνει τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά περίπου 9% σε σύγκριση με τους πρωινούς τύπους.
“Γνωρίζουμε εδώ και πολύ καιρό ότι όσοι κοιμούνται αργά, είναι πιο πιθανό να είναι “πότηδες”, να έχουν διαταραχή της χρήσης αλκοόλ και είναι επίσης πιο πιθανό να κάνουν χρήση άλλων ουσιών, συμπεριλαμβανομένου του καπνού”, δήλωσε ο Dr. Bhanu Prakash Kolla, ειδικός στην ιατρική του ύπνου στο Κέντρο Ιατρικής του Ύπνου της Κλινικής Mayo στο Ρότσεστερ της Μινεσότα. Ωστόσο, το εύρημα ότι κατά 9% είναι αυξημένος ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου είναι σημαντικό, πρόσθεσε.
“Άλλες πιθανές αιτίες που μας έρχονται στο μυαλό είναι ότι, όσοι είναι βραδινοί τύποι, πιθανότατα θα πρέπει να ξυπνήσουν νωρίς για τη δουλειά ή το σχολείο, επομένως καταλήγουν να κοιμούνται λιγότερο και η στέρηση ύπνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο” δήλωσε ο ειδικός στην ιατρική ύπνο. Dr. Kolla.
Χρονόμετρο ύπνου
Ο καθένας έχει ένα εσωτερικό ρολόι σώματος, ή αλλιώς τον κιρκάδιο ρυθμό, μια βιολογική διαδικασία με ενδογενή περιοδική μεταβολή στη διάρκεια του 24ωρου, που καθορίζεται από το βιολογικό ρολόι. Ο κιρκάδιος ρυθμός ρυθμίζει την απελευθέρωση της ορμόνης μελατονίνης για την προώθηση του ύπνου.
Ο δικό σας προσωπικός χρονομετρητής ύπνου, καθορίζει πότε συμβαίνει αυτή η διαδικασία. Αν ξυπνάτε νωρίς το πρωί, ο κιρκάδιος ρυθμός σας απελευθερώνει μελατονίνη πολύ νωρίτερα από τον κανόνα και σας δίνει ενέργεια, ώστε να γίνετε πιο δραστήριοι το πρωί.
Ο πρωινός τύπος έχει καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο και είναι πιο δραστήριος καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, γεγονός που μπορεί εν μέρει να εξηγεί γιατί μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι έχουν μικρότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Ο βραδινός τύπος, ωστόσο, εκκρίνει μελατονίνη πολύ αργότερα, με αποτέλεσμα, τα πρωινά να είναι νωθρός και υποτονικός.
Από τι κινδυνεύει ο βραδινός τύπος
Ο βραδινός τύπος διατρέχει υψηλότερο κίνδυνο για την ανάπτυξη χρόνιων ασθενειών, όπως έχουν δείξει προηγούμενες έρευνες. Μελέτη του 2022 διαπίστωσε ότι τα νυχτοπούλια έκαναν καθιστική ζωή, δεν είχαν καλή φυσική κατάσταση, ενώ έκαιγαν λιγότερο λίπος κατά την ανάπαυση και κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας από ότι οι πρωϊνοί τύποι.
Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι ο βραδινός τύπος συνήθως παραλείπει το πρωινό και τρώει περισσότερο, αργότερα μέσα στην ημέρα. Επιπλέον, έχει υψηλότερα επίπεδα σπλαχνικού σωματικού λίπους στην περιοχή της κοιλιάς, βασικό παράγοντα κινδύνου για διαβήτη τύπου 2 και καρδιακές παθήσεις.