Ένας άνδρας με προχωρημένη νόσο Πάρκινσον είναι πλέον σε θέση να περπατήσει σχεδόν κανονικά, χάρη στα ηλεκτρόδια που του έχουν εμφυτευθεί στον νωτιαίο μυελό.
Η παγκόσμια πρώτη στην ιατρική επιτεύχθηκε από Ελβετούς ερευνητές που είχαν πρωτοστατήσει στο παρελθόν σε παρόμοιες ανακαλύψεις για να βοηθήσουν τους παραπληγικούς να περπατήσουν ξανά.
«Αυτή θα μπορούσε να είναι μια τεχνολογία που αλλάζει το παιχνίδι για να βοηθήσει στην αποκατάσταση της κίνησης σε άτομα με προχωρημένη νόσο Πάρκινσον», δήλωσε ο David Dexter, διευθυντής έρευνας στο Parkinson’s UK, τονίζοντας ότι η διαδικασία είναι επεμβατική και χρειάζεται περισσότερη έρευνα.
Ο Marc, ο 62χρονος ασθενής που ζει στη Γαλλία, έπασχε από την εξουθενωτική διαταραχή του εγκεφάλου για περίπου 30 χρόνια. Όπως περισσότερο από το 90% των ατόμων με προχωρημένη νόσο Πάρκινσον, ο Marc είχε μεγάλη δυσκολία στο περπάτημα.
«Τα γνωστά ως επεισόδια “παγώματος” -κατά τη διάρκεια των οποίων οι ασθενείς δεν μπορούν προσωρινά να κινηθούν, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να πέσουν- είναι απαίσια», είπε ο Marc στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Αν έχεις κάποιο εμπόδιο ή αν περάσει κάποιος από μπροστά σου απρόσμενα, αρχίζεις να “παγώνεις” και πέφτεις», πρόσθεσε ο Marc, ο οποίος ζήτησε να μην αποκαλυφθεί το επίθετό του.
Πολλά στοιχεία παραμένουν άγνωστα για τη νόσο Πάρκινσον, καθιστώντας δύσκολη τη θεραπεία. Όμως τα συμπτώματα μπορεί να επηρεάσουν σοβαρά τη ζωή των ασθενών, μερικές φορές καθηλώνοντάς τους στο κρεβάτι ή σε αναπηρικό καροτσάκι.
Όταν παρουσιάστηκε η ευκαιρία να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση στην Ελβετία, ο Marc άδραξε την ευκαιρία.
«Μπορώ να κάνω ό,τι θέλω»
«Τώρα μπορώ να περπατήσω από το ένα σημείο στο άλλο χωρίς να ανησυχώ για το πώς θα φτάσω εκεί. Μπορώ να πάω μια βόλτα, να βγω για ψώνια μόνος μου — μπορώ να κάνω ό,τι θέλω», είπε ο 62χρονος παρκινσονικός ασθενής.
Η ελβετική ομάδα, με επικεφαλής τη χειρουργό Jocelyne Bloch και τον νευροεπιστήμονα Gregoire Courtine, εμφύτευσε ένα πολύπλοκο σύστημα ηλεκτροδίων που ονομάζεται «νευροπρόσθεση» σε κρίσιμα σημεία κατά μήκος του νωτιαίου μυελού του Marc.
Οι επιστήμονες είχαν εισαγάγει προηγουμένως τη χρήση εμφυτευμάτων νωτιαίου μυελού για να επιτρέψουν στους παραπληγικούς ασθενείς να περπατήσουν ξανά. Η τελευταία έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Medicine, λειτουργεί περίπου με την ίδια αρχή.
Για τον Marc και άλλους ασθενείς με Πάρκινσον, η επικοινωνία μεταξύ του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού έχει μειωθεί λόγω της προοδευτικής εξαφάνισης των νευρώνων που παράγουν τον νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη.
Ως εκ τούτου, η νευροπρόσθεση πρέπει όχι μόνο να στείλει ηλεκτρική διέγερση για την άμεση βάδιση, αλλά και να αναλάβει το ρόλο του εγκεφάλου ρυθμίζοντας σωστά τη διέγερση, έτσι ώστε οι κινήσεις που προκύπτουν να ανταποκρίνονται στις επιθυμίες του ασθενούς.
«Η ιδέα είναι να μετρήσουμε τις υπολειμματικές κινήσεις -άρα την πρόθεση να περπατήσουμε- με μικρούς αισθητήρες που βρίσκονται στα πόδια», είπε ο Δρ. Courtine στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Χάρη σε αυτό, γνωρίζουμε εάν το άτομο θέλει να περπατήσει ή να σταματήσει και μπορούμε να προσαρμόσουμε τη διέγερση ανάλογα», δήλωσε ο ειδικός, ερευνήτρια στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Λωζάνης.
«Μεγάλη πιθανή πρόοδος»
Η νευροπρόσθεση δοκιμάστηκε αρχικά σε πρωτεύοντα θηλαστικά και στη συνέχεια εμφυτεύτηκε στον Marc, ο οποίος τη χρησιμοποιούσε για περίπου οκτώ ώρες την ημέρα για σχεδόν δύο χρόνια.
Ο Marc είπε ότι τώρα μπορεί να περπατήσει πολύ πιο εύκολα -σχεδιάζει ακόμη και ένα ταξίδι στη Βραζιλία- αλλά τόνισε ότι εξακολουθεί να απαιτείται συγκέντρωση, ιδιαίτερα όταν ανεβαίνει σκάλες.
Η ελβετική ομάδα επέκτεινε το πείραμά της σε μια ομάδα έξι ασθενών με Πάρκινσον, με στόχο να μάθει πώς θα μπορούσε να βοηθήσει άλλους, δεδομένου ότι η ασθένεια επηρεάζει τους ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους.
Η θεραπεία με χρήση του επεμβατικού εμφυτεύματος θα μπορούσε να είναι αρκετά δαπανηρή, περιορίζοντας ενδεχομένως τον αριθμό των ασθενών που θα έχουν πρόσβαση.
Οι δύο επιστήμονες δημιούργησαν μια startup που ονομάζεται Onward στοχεύοντας σε μελλοντικό μάρκετινγκ. «Αλλά ακόμη και το να φτάσουμε σε αυτό το σημείο αντιπροσωπεύει μια σημαντική πιθανή πρόοδο», είπε ο Dexter.