Πολλά έχουν δημοσιευθεί για την κατανάλωση καφέ και τις επιπτώσεις του ή το όφελός του στην υγεία μας. Ο Καρδιολόγος Ανδρέας Συνετός δίνει απαντήσεις στο θέμα καφές και καρδιά.
Το αγαπημένο πρωινό ρόφημα των Ελλήνων, και των περισσότερων ανθρώπων του δυτικού κόσμου, έχει υποστεί κριτικές και κατά καιρούς έχει κατακριθεί για πιθανή αύξηση κάποιων καρδιακών παθήσεων. Πολλοί άνθρωποι δεν μπορούν να φανταστούν να ξεκινήσουν την ημέρα τους
χωρίς ένα ή δύο φλιτζάνια καφέ. Παρά τη δημοτικότητά του, ωστόσο, ο καφές ήταν λίγο αμφιλεγόμενος όσον αφορά στην υγεία της καρδιάς. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι οι επιπτώσεις του στην καρδιά έχουν περάσει και από τις δυο κατευθύνσεις τόσο του οφέλους όσο και της ζημιάς.
Τα παραπάνω αναφέρει σε άρθρο του στο περιοδικό «Στους Ρυθμούς της Καρδιάς», του Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιολογίας ο Ανδρέας Συνετός Καρδιολόγος, Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, «Ιπποκράτειο» Νοσοκομείο και συνεχίζει:
Μπορεί ο καφές να «αναστατώσει» την καρδιά;
Στη δεκαετία του 1960, ο καφές θεωρούνταν παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο, αν και μεταγενέστερη έρευνα πρότεινε, ότι μόνο η μεγάλη κατανάλωση καφέ (περισσότερα από πέντε ή έξι φλιτζάνια την ημέρα) μπορεί να βλάψει την καρδιά. Βέβαια, θα πρέπει να γνωρίζουμε, ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες συχνά διαφέρουν με πολλούς άλλους τρόπους από εκείνους που απολαμβάνουν μέτριες ποσότητες.
Επειδή ο καφές περιέχει καφεΐνη, ένα διεγερτικό, οι άνθρωποι αναρωτιόντουσαν, εδώ και καιρό, εάν η κατανάλωση καφέ μπορεί να «αναστατώσει» την καρδιά, προκαλώντας αίσθημα παλμών (το περίεργο αίσθημα παράλειψης, απώλειας ή ισχυρού καρδιακού παλμού) ή κολπική μαρμαρυγή (πρόβλημα στον καρδιακό ρυθμό, που χαρακτηρίζεται από γρήγορο, ακανόνιστο καρδιακό παλμό). Ωστόσο, τα βιβλιογραφικά δεδομένα δείχνουν, ότι οι άνθρωποι που πίνουν μέτριες ποσότητες καφέ (ένα έως τρία φλιτζάνια την ημέρα) στην πραγματικότητα φαίνεται να έχουν χαμηλότερο κίνδυνο κολπικής μαρμαρυγής, ενώ όσοι έπιναν είτε περισσότερο είτε λιγότερο καφέ δεν είχαν περισσότερες ή λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν κολπική μαρμαρυγή.
Ευρήματα νέας μελέτης
Μέσα στο 2023, ανακοινώθηκε μια σημαντική μελέτη, η οποία ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο θέμα. Για να το διερευνήσουν οι ερευνητές έβαλαν φορητούς αισθητήρες σε εθελοντές, για μια περίοδο δύο εβδομάδων. Η μελέτη τους, η δοκιμή Coffee and Real-time Atrial and Ventricular Ectopy (CRAVE), δημοσιεύτηκε στις 23 Μαρτίου 2023, στο The New England Journal of Medicine.Η κολπική και κοιλιακή εκτοπία αναφέρεται σε πρόωρες συσπάσεις των άνω ή κάτω κοιλοτήτων της καρδιάς.Οι άνθρωποι συνήθως τις βιώνουν ως δυνατούς, γρήγορους ή ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς,γνωστούς ως αίσθημα παλμών.
Στη μελέτη πήραν μέρος 100 υγιείς άνδρες και γυναίκες, μέσης ηλικίας 39 ετών. Οι συμμετέχοντες φορούσαν τρεις ξεχωριστές συσκευές: μία που παρακολουθούσε τα επίπεδα δραστηριότητας και τον ύπνο, μία που μετρούσε το σάκχαρο στο αίμα και μία που παρακολουθούσε τον καρδιακό ρυθμό. Επίσης, δοκιμάστηκαν για κοινές γενετικές παραλλαγές, που επηρεάζουν το πόσο γρήγορα οι άνθρωποι μεταβολίζουν την καφεΐνη. Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να πίνουν όσο καφέ με καφεΐνη ήθελαν για δύο ημέρες και να ενεργοποιούν το όργανο παρακολούθησης της καρδιάς μετά από κάθε φλιτζάνι που έπιναν. Στη συνέχεια, έπρεπε να απέχουν από τον καφέ για δύο ημέρες. Επανέλαβαν αυτόν τον κύκλο για 14 ημέρες.
Τις ημέρες που οι άνθρωποι έπιναν καφέ, έκαναν κατά μέσο όρο 1.000 επιπλέον βήματα την ημέρα, και κοιμόντουσαν περίπου 36 λιγότερα λεπτά τη νύχτα. Η κατανάλωση καφέ δεν είχε εμφανή επίδραση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Και ενώ η κατανάλωση καφέ δεν αύξησε τις πρόωρες κολπικές συσπάσεις, φάνηκε να αυξάνει ελαφρώς τη συχνότητα των πρόωρων κοιλιακών συσπάσεων. Οι γενετικές διαφορές στο μεταβολισμό της καφεΐνης δεν είχαν σημαντικές επιπτώσεις σε κανένα από αυτά τα αποτελέσματα.
Με βάση αυτά τα δεδομένα θα μπορούσε κάποιος να πει ότι, όταν εξετάζουμε τα στοιχεία στο σύνολό τους, ο καφές δεν φαίνεται να έχει θετική ή αρνητική επίδραση.
Αν σε κάποιον αρέσει ο καφές, μπορεί να απολαύσει έως και μερικά φλιτζάνια την ημέρα — αρκεί να μην παρεμποδίζει τον ύπνο του.
Επίσης, είναι σημαντικό να αποφεύγεται το πολύ γάλα και η πολύ ζάχαρη στον καφέ, καθώς αυτό προσθέτει κορεσμένα λιπαρά και άχρηστες θερμίδες.