Θα καταλαβαίνατε τα συμπτώματα του εγκεφαλικού εάν βλέπατε κάποιον να παθαίνει; Θα αναγνωρίζατε τα συμπτώματα εάν παθαίνατε εσείς εγκεφαλικό; Έχετε τη γνώση που θα σας έσωζε τη ζωή;
Εάν δεν αναγνωρίζετε τα συμπτώματα ενός εγκεφαλικού, δεν είστε οι μόνοι. Αμερικανός νευρολόγος, που έχει αφιερωθεί στην ενημέρωση του κοινού για τα συμπτώματα του εγκεφαλικού, εξηγεί πως θα τα αναγνωρίσουμε και πότε πρέπει να ζητήσουμε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Ο Δρ. Brandon Giglio είναι νευρολόγος στη Νέα Υόρκη και κάνει εκστρατεία ενημέρωσης για τα συμπτώματα του εγκεφαλικού που πρέπει όλοι να αναγνωρίζουμε γιατί αυτή η γνώση μπορεί να σώσει τη ζωή μας ή τη ζωή κάποιου που παθαίνει εγκεφαλικό δίπλα μας. Σίγουρα δεν πρέπει να αγνοήσετε αυτά τα συμπτώματα.
Τι είναι το εγκεφαλικό;
«Το εγκεφαλικό είναι ουσιαστικά η βλάβη που έχει υποστεί ο εγκέφαλος, συνήθως από έλλειψη ροής αίματος», λέει στη New York Post ο Δρ. Giglio.
Τι είναι το ισχαιμικό εγκεφαλικό;
Η πλειοψηφία των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι αυτό που ονομάζεται ισχαιμικό εγκεφαλικό.
«Στο 85% των περιπτώσεων πρόκειται για ισχαιμικό εγκεφαλικό. Υπάρχει δηλαδή απόφραξη σε μια αρτηρία ή ανεπαρκής ροή αίματος μέσω αυτής της αρτηρίας που οδηγεί σε βλάβη μιας περιοχής του εγκεφάλου», λέει ο Δρ. Giglio.
Τι είναι το αιμορραγικό εγκεφαλικό;
«Στο 15% των περιπτώσεων, πρόκειται για αιμορραγικό εγκεφαλικό. Στο αιμορραγικό εγκεφαλικό, ο ιστός του εγκεφάλου καταστρέφεται δευτερογενώς λόγω αιμορραγίας εντός του εγκεφάλου».
Κινδυνεύουν και οι νέοι από εγκεφαλικό
Όταν σκεφτόμαστε το εγκεφαλικό, πολλοί μπορεί να το σκεφτούν ότι αφορά μόνο τους ηλικιωμένους. Οι νέοι όμως θα πρέπει να είναι εξίσου ενημερωμένοι για τα συμπτώματα, καθώς οποιοσδήποτε μπορεί να πάθει εγκεφαλικό.
«Η ομάδα μου και εγώ προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, γιατί αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις: Οι άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι μια ασθένεια των ηλικιωμένων, κάτι που είναι λάθος. Οι νέοι μπορούν επίσης να πάθουν εγκεφαλικό επεισόδιο».
«Πριν από μερικά χρόνια, η σύζυγος του Justin Bieber, η Hailey Bieber, έπαθε ένα μίνι εγκεφαλικό», λέει ο Δρ. Giglio.
Τι είναι το «μίνι εγκεφαλικό»;
«Νομίζω ότι ο όρος «μίνι εγκεφαλικό» αδικεί τη σοβαρότητά του», λέει ο Δρ. Giglio.
«Η κύρια διαφορά μεταξύ ενός μίνι εγκεφαλικού ή παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου και ενός εγκεφαλικού είναι εάν ο εγκέφαλός σας στην πραγματικότητα είχε υποστεί βλάβη ή όχι».
«Με το εγκεφαλικό, μέρος του εγκεφάλου υπέστη βλάβη. Με το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο ή «μίνι εγκεφαλικό», είχατε τα ίδια συμπτώματα, τις ίδιες διεργασίες που προκαλούν εγκεφαλικό, αλλά ο οργανισμός μπόρεσε να αντιστρέψει αυτή την άμεση έλλειψη ροής αίματος πριν εμφανιστεί μόνιμη εγκεφαλική βλάβη».
Ο κίνδυνος εγκεφαλικού είναι πολύ μεγαλύτερος αφού οι άνθρωποι έχουν πάθει παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο. Ένα εγκεφαλικό μπορεί να συμβεί εντός ημερών μετά το παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό ακόμη και κάποιος που έχει παροδικά ή προσωρινά συμπτώματα να πάει στα επείγοντα.
Ποια είναι τα συμπτώματα του εγκεφαλικού;
Ένα από τα πιο γνωστά συμπτώματα του εγκεφαλικού είναι η δυσκολία στην κίνηση (μούδιασμα) του προσώπου. Υπάρχουν όμως και άλλα χαρακτηριστικά συμπτώματα του εγκεφαλικού που καλό είναι να γνωρίζουμε όλοι.
Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία έχει ετοιμάσει αυτό το ακρωνύμιο για τα συμπτώματα: BE FAST. Εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα, καλέστε γρήγορα τις πρώτες βοήθειες.
Στα αγγλικά το ακρωνύμιο εξηγείται ως εξής, ενώ υπάρχει και η ελληνική εκδοχή του.
B: (balance) είναι για ισορροπία: δυσκολία στο περπάτημα.
Ε: (eyes) είναι για την όραση: όραση διπλής όρασης, θολή όραση, απώλεια όρασης.
F: (face) είναι για το «πεσμένο» πρόσωπο ή το «στραβό» χαμόγελο.
Α: (arm) σημαίνει αδυναμία ή μούδιασμα του βραχίονα. Αυτό ισχύει επίσης για αδυναμία ή μούδιασμα στα πόδια.
S: (speech) είναι για αλλαγές με την ομιλία.
T: (time) ώρα για να καλέσετε τις πρώτες βοήθειες.
Η ελληνική εκδοχή του BE FAST θα μπορούσε να είναι η ακόλουθη. Εάν κάποιος εμφανίσει ξαφνικά κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, σκεφτείτε το ακρωνύμιο ΑΠΛΑ.
Α: Άκρα – Υπάρχει αδυναμία ή μούδιασμα σε ένα άκρο;
Π: Πρόσωπο- Διαπιστώνετε δυσκολία στην κίνηση (μούδιασμα) στη μισή πλευρά του προσώπου;
Λ: Λόγος- Παρουσιάζονται προβλήματα εκφοράς λόγου ή και αντίληψης;
Α: Άμεσα- Άμεσα πρέπει να μεταφερθεί ο ασθενής στο νοσοκομείο.
Τι μπορώ να κάνω για να μειώσω τον κίνδυνο εγκεφαλικού;
Ανεξάρτητα από την ηλικία, ο πιο συνηθισμένος λόγος που κάποιος παθαίνει εγκεφαλικό σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, οι οποίοι μπορούν να αντιμετωπιστούν με φάρμακα και αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Είναι πράγματα όπως:
- υψηλή αρτηριακή πίεση
- υψηλή χοληστερόλη
- διαβήτης
- κάπνισμα
- έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
- λάθος διατροφή
Υπάρχουν και άλλες αιτίες, αλλά η πλειονότητα των εγκεφαλικών επεισοδίων σχετίζεται με κάποιον από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, για τον οποίο δεν έχουμε αντιμετωπίσει.
Εάν έχετε κάποιο από τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου, μην χάνετε χρόνο. Χρειάζεται άμεσα ιατρική βοήθεια στα επείγοντα, η σωστή και έγκαιρη θεραπεία.
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι προσωρινά
«Τα συμπτώματά μπορεί να είναι προσωρινά και μετά να νιώθετε 100% φυσιολογικά. Μπορεί να κάνετε όλες τις εξετάσεις σας και να πάτε σπίτι την ίδια μέρα, αλλά θα ξεκινήσετε αμέσως τη θεραπεία, γεγονός που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο να την επόμενη εβδομάδα θα πάθετε πάλι εγκεφαλικό», λέει ο Δρ. Giglio.
«Στόχος είναι να μειώσουμε τον κίνδυνο όσο περισσότερο γίνεται, ώστε να μην πάθετε κι άλλο εγκεφαλικό και να μην καταλήξετε με σοβαρή αναπηρία».
Στην Ελλάδα καταγράφονται 30.000 περιστατικά εγκεφαλικών τον χρόνο, σύμφωνα με την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία. Το 90% των εγκεφαλικών θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, εάν βελτιώναμε ορισμένους παράγοντες κινδύνου που αποτελούν βασικές αιτίες των εγκεφαλικών επεισοδίων.