Όταν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο χτυπά, ο χρόνος είναι πολύτιμος. Η έγκαιρη διάγνωση του τύπου του εγκεφαλικού επεισοδίου είναι ιδιαίτερα σημαντική για την εξέλιξη της υγείας του ασθενούς. Τώρα με μια νέα εξέταση αίματος μπορεί να διαγνωστεί ένας επικίνδυνος τύπος εγκεφαλικού και να σωθούν ανθρώπινες ζωές.
Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η ροή του αίματος στον εγκέφαλο, ελαττώνεται σημαντικά ή διακόπτεται απότομα. Είναι σχετικά μία συχνή και σοβαρή νόσος, με συνέπειες για την ποιότητα της ζωής αλλά και την ίδια τη ζωή.
Στην αντιμετώπιση του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, κάθε λεπτό που περνάει είναι κρίσιμο, λένε οι ειδικοί καθώς οι νευρώνες αρχίζουν να πεθαίνουν. Η γρήγορη διαπίστωση του τύπου του εγκεφαλικού επεισοδίου που έχει υποστεί ένας ασθενής είναι ζωτικής σημασίας και τώρα μία νέα εξέταση αίματος μπορεί να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία.
Η εξέταση καθορίζει εάν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο είναι θανατηφόρο
Μια ομάδα από το Νοσοκομείο Brigham and Women’s στη Βοστώνη αναφέρει ότι η εξέτασή τους μπορεί να καθορίσει με μεγάλη ακρίβεια εάν ένας ασθενής έχει υποστεί ή όχι έναν εξαιρετικά θανατηφόρο τύπο εγκεφαλικού επεισοδίου που ονομάζεται απόφραξη μεγάλων αγγείων.
Μόλις γίνει αυτός ο προσδιορισμός, το τεστ δίνει στους γιατρούς το πράσινο φως για να χρησιμοποιήσουν μια χειρουργική τεχνική που ονομάζεται μηχανική θρομβεκτομή για τη γρήγορη ανάκτηση του θρόμβου από οποιαδήποτε μεγάλη αρτηρία που τροφοδοτεί τον εγκέφαλο.
«Η μηχανική θρομβεκτομή επέτρεψε σε ανθρώπους που διαφορετικά θα είχαν πεθάνει ή θα είχαν αποκτήσει σημαντική αναπηρία να αποκατασταθούν πλήρως, σαν να μην συνέβη ποτέ το εγκεφαλικό τους επεισόδιο» αναφέρει σε δελτίο τύπου ο Δρ Joshua Bernstock, ο συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Stroke: Vascular and Interventional Neurology.
«Όσο νωρίτερα τεθεί σε εφαρμογή αυτή η παρέμβαση, τόσο καλύτερη θα είναι η έκβαση του ασθενούς» τονίζει ο Δρ Bernstock, κλινικός συνεργάτης στο τμήμα νευροχειρουργικής του νοσοκομείου. «Αυτή η συναρπαστική νέα τεχνολογία έχει τη δυνατότητα να επιτρέψει σε περισσότερους ανθρώπους παγκοσμίως να λάβουν αυτή τη θεραπεία ταχύτερα» αναφέρει.
Σύμφωνα με τον Δρ Bernstock και την ομάδα του, οι διαφορετικοί τύποι εγκεφαλικών επεισοδίων παράγουν διαφορετικούς «βιοδείκτες» στο αίμα καθώς συμβαίνουν.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Οι ερευνητές κοίταξαν δύο πρωτεΐνες συγκεκριμένα: Η μία ονομάζεται γλοιακή ινώδης όξινη πρωτεΐνη (GFAP), η οποία συνδέεται εδώ και καιρό με εγκεφαλικές αιμορραγίες και τραυματικές εγκεφαλικές βλάβες, και μία που ονομάζεται D-διμερή (D-dimer) που είναι δείκτης θρομβοδιάλυσης- θρομβογένεσης – πρωτεϊνικά θραύσματα που έχουν αποκολληθεί από ένα θρόμβο αίματος.
Οι εξετάσεις αίματος που μετρούν αυτές τις πρωτεΐνες βοηθούν στον αποκλεισμό ενός αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου, τα συμπτώματα του οποίου μπορούν εύκολα να συγχέονται με μια απόφραξη μεγάλων αγγείων.
Η προσθήκη των αποτελεσμάτων των εξετάσεων αίματος σε αυτό που είναι γνωστό ως «βαθμολογία αξιολόγησης εγκεφαλικού επεισοδίου στο πεδίο για επείγοντα περιστατικά» (FAST-ED) θα μπορούσε να λειτουργήσει για τη γρήγορη διάγνωση μιας απόφραξης μεγάλων αγγείων σε έναν ασθενή, δήλωσε η ομάδα του Bernstock.
Η ομάδα δοκίμασε τη θεωρία χρησιμοποιώντας δεδομένα από 323 άτομα που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για εγκεφαλικό επεισόδιο στη Φλόριντα το 2021 και το 2022.
«Ο συνδυασμός των επιπέδων των βιοδεικτών αίματος GFAP και D-dimer με τα δεδομένα του FAST-ED λιγότερο από έξι ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων επέτρεψε στη δοκιμασία να ανιχνεύσει τα εγκεφαλικά επεισόδια με 93% ειδικότητα και 81% ευαισθησία», ανέφεραν οι ερευνητές.
Το 93% ειδικότητα σημαίνει ότι το διαγνωστικό εργαλείο ήταν σωστό στο 93% των περιπτώσεων να διαπιστώσει ότι το εγκεφαλικό επεισόδιο δεν ήταν απόφραξη μεγάλων αγγείων, ενώ το 81% ευαισθησία σημαίνει ότι εντόπισε σωστά την απόφραξη μεγάλων αγγείων στο 81% των περιπτώσεων.
Η νέα διαγνωστική στρατηγική μπορεί να αποτελέσει «ένα προσιτό εργαλείο που θα αλλάξει τα δεδομένα και θα μπορούσε να βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από εγκεφαλικό επεισόδιο θα βρίσκονται στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή για να λάβουν κρίσιμη, επαναστατική για τη ζωή φροντίδα», δήλωσε ο Bernstock.
Η ομάδα του πιστεύει ότι το τεστ θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει στον εντοπισμό ή τον αποκλεισμό εγκεφαλικών αιμορραγιών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ενώ σχεδιάζουν τώρα να μετρήσουν την αποτελεσματικότητα της νέας εξέτασης σε ασθενοφόρα. «Όσο πιο γρήγορα ένας ασθενής λάβει τη σωστή φροντίδα και θεραπεία, τόσο καλύτερα θα τα πάει» δήλωσε ο Δρ Bernstock.