Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορεί να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία του ήπατός τους, στην προσπάθειά τους να βελτιώσουν τη συνολική τους υγεία λαμβάνοντας ορισμένα συμπληρώματα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο JAMA Network Open αποκάλυψε την έκταση της ζημιάς που προκαλείται από τη λήψη δημοφιλών συμπληρωμάτων βοτάνων, όπως ο κουρκουμάς, το πράσινο τσάι, η ashwagandha που ανακουφίζει από το στρες και το Garcinia cambogia για την απώλεια βάρους.
Ερευνητές υγείας από το Πανεπιστήμιο του Michigan, Ann Arbor, εξέτασαν δεδομένα από το 2017 έως το 2021, που κάλυπταν 9.685 άτομα και διαπίστωσαν ότι σχεδόν το 4,7% των ενηλίκων των ΗΠΑ είχε χρησιμοποιήσει ένα από τα έξι δυνητικά τοξικά συμπληρώματα τις προηγούμενες 30 ημέρες. Αυτά τα συμπληρώματα ήταν κουρκουμάς, πράσινο τσάι, ashwagandha, G. cambogia, μαύρο cohosh και κόκκινο ρύζι μαγιάς.
Οι συμμετέχοντες έπαιρναν ως επί το πλείστον αυτά τα συμπληρώματα από μόνοι τους και όχι με την επίβλεψη γιατρού, για μια σειρά ζητημάτων: κουρκουμά για την υγεία των αρθρώσεων και την αρθρίτιδα, πράσινο τσάι για την ενίσχυση των επιπέδων ενέργειας, G. cambogia για απώλεια βάρους, μαύρο cohosh για τη διαχείριση των εξάψεων και κόκκινο ρύζι μαγιάς για την υγεία της καρδιάς.
Και ενώ τα στοιχεία για την τοξικότητα του ήπατος που σχετίζεται με αυτά τα συμπληρώματα δεν είναι νέα, αφού έχουν αναφερθεί σε μελέτη του 2022, οι ιατρικοί ερευνητές ανησυχούν ότι οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο υπερδοσολογίας που μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο νοσοκομείο. Οι εισαγωγές στο νοσοκομείο αυξήθηκαν από 7% σε 20% κατά τη διάρκεια της δεκαετίας μεταξύ 2004 και 2014.
«Η χρήση φυτικών και διαιτητικών συμπληρωμάτων (HDS) ευθύνεται για ένα αυξανόμενο ποσοστό περιπτώσεων ηπατοτοξικότητας από φάρμακα», ανέφεραν οι ερευνητές, με επικεφαλής την Alisa Likhitsup, επίκουρη καθηγήτρια γαστρεντερολογίας.
Τι μπορούν να προκαλέσουν τα συμπληρώματα που δεν λαμβάννονται σωστά
Η επαγόμενη από φάρμακα ηπατοτοξικότητα είναι μια οξεία ή χρόνια ηπατική βλάβη γνωστή και ως τοξική ηπατική νόσος, με μια σειρά από συμπτώματα όπως κιτρίνισμα του δέρματος, κόπωση, ναυτία, εξάνθημα, κνησμό και άνω δεξιά κοιλιακό άλγος. Ενώ μπορεί να αντιμετωπιστεί αφαιρώντας το τοξικό διεγερτικό, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες, όπως μεταμόσχευση ήπατος ή ακόμη και θάνατο εάν δεν αντιμετωπιστεί ή αγνοηθεί.
Ενώ οι εισαγωγές στο νοσοκομείο λόγω κακής χρήσης φυτικών συμπληρωμάτων αυξάνονται, οι ερευνητές δεν παροτρύνουν τους πολίτες να τα διακόψουν οριστικά, αλλά για επαγρύπνηση σχετικά με τα συστατικά και τις δόσεις, ειδικά αν λαμβάνουν συνδυασμό αυτών ή άλλων φαρμάκων για τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων.
«Λόγω της έλλειψης ρυθμιστικής εποπτείας για την παραγωγή και τη δοκιμή προϊόντων βοτάνων, συνιστάται στους κλινικούς γιατρούς να λαμβάνουν πλήρες ιστορικό χρήσης φαρμάκων και HDS κατά την αξιολόγηση ασθενών με ανεξήγητα συμπτώματα ή ανωμαλίες των ηπατικών τεστ», σημείωσαν στη μελέτη.
«Λαμβάνοντας υπόψη την ευρεία και αυξανόμενη δημοτικότητα των προϊόντων βοτάνων, προτρέπουμε τις κυβερνητικές αρχές να εξετάσουν το ενδεχόμενο αύξησης της ρυθμιστικής εποπτείας σχετικά με τον τρόπο παραγωγής, εμπορίας, δοκιμής και παρακολούθησης των εν λόγω προϊόντων στον γενικό πληθυσμό», συμπλήρωσαν.
Ανάγκη για αυστηρότερες ρυθμιστικές διαδικασίες στα συμπληρώματα
Επισημαίνουν, ακόμη, ότι οι ρυθμιστικές διαδικασίες που αφορούν αυτά τα συμπληρώματα δεν είναι τόσο αυστηρές όσο για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και ότι οι χημικές δοκιμές προϊόντων αποκάλυψαν ασυνέπειες μεταξύ αυτού που διαφημίζεται και της δόσης σε ένα δισκίο.
Επιπλέον, οι κλινικές δοκιμές σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των συμπληρωμάτων δεν έχουν παράσχει αξιόπιστες αποδείξεις για τα οφέλη τους σε σύγκριση με τους κινδύνους όταν λαμβάνονται σε υψηλότερες δόσεις.
«Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των HDS δεν είναι καλά τεκμηριωμένη λόγω της έλλειψης ρυθμιστικών απαιτήσεων από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για φαρμακοκινητικές δοκιμές σε ανθρώπους ή προοπτικές κλινικές δοκιμές πριν από την κυκλοφορία», πρόσθεσαν οι ερευνητές.
Το 2023, ο αντίστοιχος οργανισμός του FDA στην Αυστραλία, το Therapeutic Goods Association (TGA), εξέδωσε μια προειδοποίηση που υπογράμμιζε τον κίνδυνο ηπατικής βλάβης από την κατανάλωση κουρκουμά ή/και κουρκουμίνης. Ενώ προειδοποίησε ότι η σοβαρή βλάβη είναι σπάνια, ο κίνδυνος ποικίλλει ανάλογα με τη βιοαπορρόφηση του ατόμου και την υγεία του ήπατος.
«Ο κίνδυνος ηπατικής βλάβης δεν φαίνεται να σχετίζεται με το Curcuma longa (κουρκουμά) όταν καταναλώνεται σε τυπικές διαιτητικές ποσότητες ως τροφή», πρόσθεσε ο TGA, προσφέροντας κάποια καλά νέα για όσους μαγειρεύουν με το δημοφιλές μπαχαρικό.