Ο σακχαρώδης διαβήτης γνωστός ως ο «σιωπηλός δολοφόνος», αυξάνεται με γρήγορο ρυθμό και πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους σε παγκόσμιο επίπεδο. Σχεδόν 1,5 εκατομμύριο νέες περιπτώσεις διαβήτη καταγράφονται κάθε χρόνο. Στη χώρα μας πλήττει το 10-12% του πληθυσμού.
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης (σάκχαρο) στο αίμα. Νέα μελέτη εξέτασε ποια είναι η καλύτερη ώρα για φαγητό για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη.
Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Diabetes Care, διαπίστωσε ότι η υψηλότερη πρόσληψη ενέργειας και γλυκαιμικού φορτίου αργά το πρωί σχετίζονται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 σε ενήλικες.
Δύο Καθηγήτριες του ΕΚΠΑ σχολιάζουν τα ευρήματα της μελέτης για τον διαβήτη
Οι Καθηγήτριες της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας) και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) παρουσιάζουν τα κύρια σημεία της μελέτης.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν προοπτική μελέτη στην οποία συμμετείχαν 8.868 Ισπανόφωνοι/Λατίνοι ενήλικες (μέση ηλικία, 38,7 έτη, 51,5% γυναίκες) χωρίς σακχαρώδη διαβήτη σε 4 κοινότητες των ΗΠΑ μεταξύ 2008 και 2011, που συμπεριέλαβε και μια δεύτερη μεταγενέστερη κλινική εξέταση μεταξύ 2014 και 2017.
Η ώρα του γεύματος κατηγοριοποιήθηκε σε 5 χρονικές περιόδους:
- νωρίς το πρωί (6:00-8:59 π.μ.)
- αργά το πρωί (9:00-11:59 π.μ.)
- απόγευμα (12:00-5:59 μ.μ.)
- βράδυ (6: 00-11:59 μ.μ.)
- νύχτα (0:00-5:59 π.μ.)
Η ενεργειακή πρόσληψη και το γλυκαιμικό φορτίο των συμμετεχόντων για κάθε περίοδο αξιολογήθηκαν κατά την έναρξη. Η εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη εντοπίστηκε μέσω ετήσιων κλήσεων παρακολούθησης ή στη δεύτερη κλινική εξέταση.
Βρέθηκε ότι κάθε αύξηση κατά 100 kcal στην ενεργειακή πρόσληψη και κατά 10 μονάδες στο γλυκαιμικό φορτίο αργά το πρωί συσχετίστηκε με 6% και 7% χαμηλότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, αντίστοιχα, ανεξάρτητα από τη συνολική ενεργειακή πρόσληψη, την ποιότητα της δίαιτας και άλλους παράγοντες.
Δεν βρέθηκε τέτοια συσχέτιση μεταξύ της ενεργειακής πρόσληψης και του γλυκαιμικού φορτίου νωρίς το πρωί, το απόγευμα, το βράδυ ή τη νύχτα και τον κίνδυνο για διαβήτη.
Η μεταφορά αργά το πρωί 100 kcal ενεργειακής πρόσληψης από νωρίς το πρωί, το απόγευμα ή το βράδυ συσχετίστηκε με 5% χαμηλότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη. Ομοίως, η μεταφορά αργά το πρωί 10 μονάδων ενεργειακά προσαρμοσμένου γλυκαιμικού φορτίου από νωρίς το πρωί, το απόγευμα ή το βράδυ απέδωσε 7%-9% χαμηλότερο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη.
Σύμφωνα με τις Καθηγήτριες τα νέα αυτά δεδομένα ενισχύουν υπάρχοντα στοιχεία από τη διεθνή βιβλιογραφία ότι η πρόσληψη τροφής νωρίς μέσα στην ημέρα κυρίως μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Φροντίδα για το Διαβήτη
Λόγω του μεγάλου επιπολασμού προδιαβήτη και σακχαρώδη διαβήτη σε αναπτυγμένες χώρες όπως στις Ευρωπαϊκές, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί παρεμβάσεις στον πληθυσμό αυτό όπως η «Care4Diabetes (C4D): Reducing the burden of non-communicable diseases by providing a multidisciplinary lifestyle treatment intervention for type 2 diabetes».
Η Ευρωπαϊκή αυτή κοινή δράση «Φροντίδα για το Διαβήτη» στοχεύει στη βελτίωση της υγείας των πολίτων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω προγραμμάτων που εστιάζουν στην αλλαγή του τρόπου ζωής και συγκεκριμένα στη διατροφή, στην άσκηση, στον ύπνο και στη διαχείριση του καθημερινού στρες.
Ξεκίνησε το Φεβρουάριο 2023, έχει διάρκεια 36 μηνών και συμμετέχουν συνολικά 12 χώρες. Στην Ελλάδα αρμόδιος φορέας είναι 1η Υγειονομική́ Περιφέρεια Αττικής (1η ΥΠΕ) σε συνεργασία με τη Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα.