Αν νιώθετε καθημερινά ένα γουργούρισμα στο στομάχι σας, το οποίο ακολουθεί η κένωση του εντέρου με χαλαρά κόπρανα, αλλά δεν έχετε άλλα συμπτώματα που να δείχνουν κάποια τροφική δηλητηρίαση ή βακτήριο, ίσως αναρωτιέστε τι συμβαίνει στο έντερο σας. Έχετε διάρροια κάθε μέρα χωρίς να είστε άρρωστοι. Πού οφείλεται αυτό.
Τα σταθερά χαλαρά κόπρανα δεν σημαίνουν πάντα ότι έχετε γαστρεντερική λοίμωξη. Αντίθετα, η καθημερινή διάρροια μπορεί να σηματοδοτήσει μια υποκείμενη κατάσταση υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Η διάρροια παίρνει συχνά μία από τις δύο μορφές: οξεία ή χρόνια. Είναι οξεία εάν συμβεί μόνο δύο φορές ή για λίγες ημέρες, όπως όταν έχετε στομαχικό βακτήριο ή τροφική δηλητηρίαση. Αλλά θεωρείται χρόνια ή συνεχής εάν έχετε τρεις ή περισσότερες χαλαρές κενώσεις την ημέρα για τέσσερις εβδομάδες ή περισσότερο, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ.
Το τελευταίο μπορεί να συμβεί για πολλούς διαφορετικούς λόγους. «Υπάρχουν πολλές αιτίες χρόνιας διάρροιας», λέει ο Ali Khan, γαστρεντερολόγος στο Gastro Health.
Ποιες είναι οι 7 αιτίες της καθημερινής διάρροιας
Το να καταλάβετε τι μπορεί να ενοχλεί το γαστρεντερικό σωλήνα σας καταλήγει στο να δώσετε προσοχή στα συμπτώματά σας και σε ορισμένες περιπτώσεις, να επικοινωνήσετε επίσης με τον γιατρό σας. Τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
- Τροφική ευαισθησία ή δυσανεξία
- Κοιλιοκάκη
- Ορισμένα φάρμακα
- Χρόνιο στρες ή άγχος
- Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου
- Προβλήματα δυσαπορρόφησης
1. Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι μία από τις πιο κοινές παθήσεις που προκαλούν τη χρόνια διάρροια. Ενώ η ακριβής αιτία της χρόνιας εντερικής διαταραχής είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη, παράγοντες που παίζουν ρόλο στην ανάπτυξή της είναι οι συχνές μυϊκές συσπάσεις στο έντερο, η ευαισθησία των νεύρων, το στρες και οι αλλαγές στο μικροβίωμα του εντέρου. Τα συμπτώματα προκαλούνται συχνά από το στρες ή από ορισμένες τροφές και μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα, σύμφωνα με την Mayo Clinic:
- Συχνές κράμπες στην κοιλιά
- Φούσκωμα και αέρια
- Ξαφνική υδαρής διάρροια ή χαλαρά κόπρανα (συχνά ονομάζεται IBS-D)
- Συχνή δυσκοιλιότητα (συχνά ονομάζεται IBS-C)
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι πιο συχνό σε γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών, αλλά ο καθένας μπορεί να το αναπτύξει, ειδικά εάν εμφανίζεται στην οικογένειά σας ή εάν έχετε μια πάθηση ψυχικής υγείας όπως άγχος ή κατάθλιψη, σύμφωνα με την Mayo Clinic.
Τι να κάνετε: Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να είναι άβολο και ενοχλητικό, αλλά δεν είναι απειλητικό για τη ζωή, λέει ο Δρ. Khan. Μπορείτε συνήθως να διαχειριστείτε τα συμπτώματά σας εντοπίζοντας και αποφεύγοντας διατροφικούς παράγοντες (όπως τροφές που παράγουν αέρια, γλουτένη ή FODMAP), να κοιμάστε αρκετά και να διαχειριστείτε τα επίπεδα άγχους σας. Εάν οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν είναι αρκετές, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συνταγογραφήσει φάρμακα για να βοηθήσει στον έλεγχο της διάρροιας, σύμφωνα με την Mayo Clinic.
2. Τροφική ευαισθησία ή δυσανεξία
Εάν στο έντερο σας δεν «ταιριάζει» ένα συγκεκριμένο φαγητό, μπορεί να ανταποκριθεί προκαλώντας διάρροια όταν το τρώτε (ειδικά σε μεγάλες ποσότητες). Σύμφωνα με το International Foundation for Gastrointestinal Disorders (IFFGD), οι συχνοί «ένοχοι» περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Λακτόζη, το ένζυμο που βρίσκεται σε γαλακτοκομικά τρόφιμα όπως το γάλα, το παγωτό και το τυρί
- Φασόλια ή όσπρια
- Σταυρανθή λαχανικά όπως το λάχανο ή το μπρόκολο
- Χυμός φρούτων
- Καφές, ενεργειακά ποτά ή άλλα ποτά με καφεΐνη
- Αλκοόλ
- Λιπαρά ή τηγανητά τρόφιμα
- Αποξηραμένα φρούτα
- Τεχνητά γλυκαντικά, αλκοόλες ζάχαρης ή τρόφιμα χωρίς ζάχαρη
Τι να κάνετε: Η αποφυγή τροφών ή συστατικών που προκαλούν γαστρεντερική δυσφορία μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε συμπτώματα όπως η διάρροια. Και η τήρηση ημερολογίου τροφίμων μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε τους πιθανούς ενόχους.
«Γράψτε τι τρώτε κάθε μέρα και τυχόν συμπτώματα που εμφανίζονται. Εάν το κάνετε αυτό με συνέπεια για μία ή δύο εβδομάδες, οι πληροφορίες που συλλέγονται μπορούν να βοηθήσουν εσάς και τον γιατρό σας να συνάψετε κάποιους συσχετισμούς και να εντοπίσετε τους παράγοντες ενεργοποίησης», λέει ο Roshini Raj, γαστρεντερολόγος και ιδρυτής του YayDay.
Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να πάρετε ένα ένζυμο όπως το Lactaid (εάν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη) πριν φάτε γαλακτοκομικά, για να βοηθήσετε στην πέψη.
3. Κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που προκαλεί μια φλεγμονώδη γαστρεντερική αντίδραση όταν ένα άτομο τρώει γλουτένη -μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, το κριθάρι και τη σίκαλη. Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως φούσκωμα, κράμπες, διάρροια (που συχνά είναι λιπαρή ή υδαρής), αέρια και δυσκοιλιότητα και μπορεί να οδηγήσει σε μακροχρόνια βλάβη του εντέρου με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με την Cleveland Clinic.
Τι να κάνετε: Εάν εμφανίζετε διάρροια με λιπαρότητα, κράμπες στο στομάχι ή άλλα συμπτώματα του γαστρεντερικού συστήματος όταν τρώτε γλουτένη, επισκεφθείτε το γιατρό σας για να αποκλείσετε την κοιλιοκάκη. Ο γιατρός σας μπορεί να κάνει αιματολογικές και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις για να καταλάβει εάν το έχετε. (Αλλά μην κόψετε τη γλουτένη πριν από τις εξετάσεις σας, διαφορετικά θα αλλοιώσει τα αποτελέσματα, λέει ο Δρ. Raj.) Εάν έχετε κοιλιοκάκη, θα πρέπει να αποφύγετε τροφές με γλουτένη όπως ψωμί από σιτάρι, ζυμαρικά, αρτοσκευάσματα, και πολλά συσκευασμένα τρόφιμα.
4. Ορισμένα φάρμακα
Δυστυχώς, η διάρροια είναι μια κοινή παρενέργεια πολλών διαφορετικών φαρμάκων. Αυτά μπορεί να κυμαίνονται από το χρήσιμο αναλγητικό για τον πονοκέφαλο έως κάτι που σας έχει συνταγογραφήσει πρόσφατα ο γιατρός σας, συμπεριλαμβανομένων (αλλά χωρίς περιορισμό) των παρακάτω, σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής (NLM):
- Αντιβιοτικά
- Αντιόξινα με μαγνήσιο
- Μη συνταγογραφούμενα ή συνταγογραφούμενα ΜΣΑΦ αναλγητικά, όπως ιβουπροφαίνη ή ναπροξένη
- Ορισμένα ανοσοκατασταλτικά (όπως η μυκοφαινολάτη)
- Μετφορμίνη
- Φάρμακα χημειοθεραπείας
Τι να κάνετε: Εάν σας έχει συνταγογραφηθεί κάποιο φάρμακο, μην σταματήσετε να το παίρνετε μόνοι σας. Ενημερώστε το γιατρό σας ότι πιστεύετε ότι σας προκαλεί διάρροια, ώστε να αποφασίσετε μαζί πώς να διαχειριστείτε το πρόβλημα. Εάν η διάρροια σας προέρχεται από αντιβιοτικά, τα συμπληρώματα με προβιοτικά όπως οι Lactobacillus και Saccharomyces θα μπορούσε να είναι χρήσιμα, σύμφωνα με μια ανασκόπηση του Αυγούστου 2022 στο Healthcare.
5. Χρόνιο στρες ή άγχος
Το να αισθάνεστε ένταση ή ανησυχία μπορεί σίγουρα να σας προκαλέσει συμπτώματα γαστρεντερικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένης της διάρροιας.
«Το έντερο είναι ένα όργανο με πολλά νεύρα, οπότε όταν νιώθουμε άγχος ή στρες, όπως πριν από μια μεγάλη εξέταση ή συνέντευξη για δουλειά, στέλνει σήματα στο έντερο μας που μπορεί να εκδηλωθούν με συμπτώματα όπως κράμπες ή διάρροια», λέει ο Δρ. Khan. Το άγχος μπορεί επίσης να σας κάνει να αισθάνεστε ταχυπαλμία, δύσπνοια, ρίγη, ναυτία ή εφίδρωση, σύμφωνα με το NLM.
Τι να κάνετε: Δεν είναι απαραίτητα μια άμεση λύση, αλλά η εύρεση τρόπων αντιμετώπισης του άγχους σας μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε πιο ήρεμοι και σωματικά πιο άνετα. «Όλοι χρειαζόμαστε στρατηγικές για να σβήσουμε τον θόρυβο στο κεφάλι μας», λέει ο Δρ. Raj, ο οποίος είναι λάτρης των δραστηριοτήτων όπως ο διαλογισμός, η τακτική άσκηση και η βαθιά αναπνοή που επιβραδύνουν το νευρικό μας σύστημα και ανακουφίζουν τη διάρροια που σχετίζεται με το στρες.
6. Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου
Οι φλεγμονώδεις ασθένειες του εντέρου όπως η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα είναι χρόνιες παθήσεις που κάνουν το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στην επένδυση της γαστρεντερικής οδού. Σε αντίθεση με το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου μπορεί να προκαλέσει μακροπρόθεσμη βλάβη στο έντερο εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Ένα κοινό προειδοποιητικό σημάδι της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου είναι η μη λοιμώδης διάρροια -ιδιαίτερα η διάρροια με αίμα- όμως και άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν τα ακόλουθα, σύμφωνα με την Mayo Clinic:
- Κούραση
- Κοιλιακές κράμπες
- Αιμορραγία από το ορθό
- Αίσθηση ανάγκης για κένωση του εντέρου ακόμη και μετά την τουαλέτα
- Με την πάροδο του χρόνου, ακούσια απώλεια βάρους
Τι να κάνετε: Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο του Crohn ή την ελκώδη κολίτιδα. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να διαχειριστούν τα συμπτώματά τους και να μειώσουν τον κίνδυνο επιπλοκών με τα σωστά φάρμακα -όπως ένα βιολογικό ή άλλο ανοσοκατασταλτικό, σύμφωνα με την Mayo Clinic. Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, ενημερώστε το γιατρό σας. Μπορεί να σας παραπέμψει για κολονοσκόπηση ή ενδοσκόπηση, η οποία μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση της ασθένειας εξετάζοντας πιο προσεκτικά τα τοιχώματα των εντέρων σας.
7. Προβλήματα δυσαπορρόφησης
Η δυσαπορρόφηση συμβαίνει όταν το σώμα σας δεν είναι σε θέση να απορροφήσει ορισμένα θρεπτικά συστατικά από την τροφή σας -όπως λίπος, υδατάνθρακες ή πρωτεΐνες. Όταν αυτά τα θρεπτικά συστατικά δεν απορροφώνται, μπορεί να εμφανιστούν ως χρόνια διάρροια που είναι λιπαρή και δύσοσμη. Τα προβλήματα δυσαπορρόφησης μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε ακούσια απώλεια βάρους ή ορισμένες ανεπάρκειες βιταμινών (όπως βιταμίνη D ή B12) και ελλείψεις θρεπτικών συστατικών όπως αναιμία (δηλαδή ανεπάρκεια σιδήρου), σύμφωνα με το NLM.
Συνήθως η δυσαπορρόφηση είναι το αποτέλεσμα μιας υποκείμενης πάθησης. Αν και υπάρχουν πολλοί πιθανοί ένοχοι, μερικοί από τους πιο συνηθισμένους περιλαμβάνουν φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, διαταραχή χρήσης αλκοόλ, κυστική ίνωση, ηπατική νόσο, κοιλιοκάκη ή άλλη τροφική δυσανεξία, σημειώνει η Cleveland Clinic.
Τι να κάνετε: Εάν έχετε διάρροια καθημερινά (και πιθανώς έχετε συμπτώματα αναιμίας όπως μυϊκή αδυναμία ή κόπωση), ρωτήστε το γιατρό σας σχετικά με τη δυσαπορρόφηση. Ο γιατρός σας πιθανότατα θα ξεκινήσει ρωτώντας για τα συμπτώματά σας και λαμβάνοντας το πλήρες ιστορικό της υγείας σας. Στη συνέχεια, μπορεί να κάνει πράγματα όπως τεστ αναπνοής υδρογόνου, δείγματα κοπράνων ή αιματολογικές εξετάσεις για να εντοπίσει τυχόν ελλείψεις ή δυσανεξίες που μπορεί να οδηγήσουν σε δυσαπορρόφηση.