Βρήκατε ένα εξόγκωμα στο σώμα σας και τώρα αναρωτιέστε τι πρέπει να κάνετε στη συνέχεια; Πρώτον, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας. Δεύτερον, προσπαθήστε να μην πανικοβληθείτε.
Πολλά εξογκώματα είναι μάζες γεμάτες με υγρό ή κύστες, οι οποίες είναι συνήθως ακίνδυνες. Άλλα εξογκώματα μπορεί να είναι συμπαγείς μάζες που ονομάζονται όγκοι. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι δεν είναι όλοι οι όγκοι καρκίνοι, οπότε δεν πρέπει να στενοχωριέστε και να αγχώνεστε μέχρι να λάβετε την τελική διάγνωση.
Ειδικοί της Κλινικής του Κλίβελαντ σας εξηγούν παρακάτω ποια είναι η διαφορά μεταξύ κύστης και όγκου και τι πρέπει να προσέξετε.
Τι είναι οι κύστες
Η κύστη είναι ένας σάκος που συνήθως περιέχει υδαρές, παχύρρευστο υγρό. Ορισμένες κύστες είναι ακόμη και γεμάτες με μια γλοιώδη ή κηρώδη ουσία. Υπάρχουν πολλοί τύποι κύστεων. Αν και μπορούν να έχουν οποιοδήποτε μέγεθος, οι περισσότερες κύστες είναι στρογγυλές και λείες.
Πώς σχηματίζονται οι κύστες
Τα βήματα που οδηγούν σε μια κύστη:
- Κάτι μπλοκάρει έναν αδένα στο σώμα σας.
- Το υγρό ή το υλικό στον αδένα δεν έχει πού να πάει, οπότε συσσωρεύεται. Φανταστείτε ένα φράγμα που μπλοκάρει ένα ποτάμι.
- Το σώμα σας αναγνωρίζει την απόφραξη και σχηματίζει ένα τοίχωμα (σάκο) από ουλώδη ιστό γύρω από το υγρό ή το υλικό.
- Ο ουλώδης ιστός συγκρατεί το υγρό ή το υλικό σαν μπαλόνι νερού, σχηματίζοντας μια κύστη.
Οι κύστες μπορεί να σχηματιστούν μέσα ή πάνω σε αδένες, όπως αυτοί στο στήθος σας, σε εσωτερικά όργανα, όπως οι ωοθήκες, τα νεφρά ή το συκώτι σας, σε αρθρώσεις, όπως οι καρποί ή τα γόνατα και στο δέρμα (προκαλώντας ακμή ή θυλακίτιδα).
Γιατί οι άνθρωποι αναπτύσσουν κύστες
Ανάλογα με τη θέση τους, οι κύστες σχηματίζονται για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, οι κύστες μπορεί να εμφανιστούν εξαιτίας μιας ιατρικής πάθησης, όπως η πολυκυστική νεφρική νόσος. Οι κύστες μπορεί επίσης να είναι φυσιολογικές, όπως αυτές που σχηματίζονται στις ωοθήκες κατά τη διάρκεια της ωορρηξίας.
«Ομοίως, πολλές γυναίκες αναπτύσσουν κύστες στο στήθος τους επειδή οι ορμόνες τους αλλάζουν συνεχώς κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού τους κύκλου», λέει η Δρ Laura Shepardson, ειδική στην απεικόνιση του μαστού.
Οι κύστες μπορεί να εμφανιστούν στο σώμα και χωρίς προφανή αιτία.
Μπορούν οι κύστες να μετατραπούν σε καρκίνο;
Εάν έχετε μια κύστη στο σώμα σας, η πιθανότητα να πρόκειται για καρκίνο είναι εξαιρετικά χαμηλή.
«Υπάρχουν μόνο λίγες γνωστές περιπτώσεις κύστεων που μετατρέπονται σε καρκίνο», λέει ο Raymond Isakov, πλαστικός χειρουργός. Η συντριπτική πλειονότητα των κύστεων είναι ακίνδυνη. Αλλά αν οι κύστες σας προκαλούν πόνο ή μολύνονται, καλό είναι να αφαιρούνται.
Εάν αισθανθείτε ένα εξόγκωμα στο στήθος σας, το επόμενο βήμα συνήθως περιλαμβάνει απεικόνιση μέσω μαστογραφίας και υπερήχου. Εάν ο ακτινολόγος δει μια κύστη, μην πανικοβληθείτε.
«Οι κύστες στους μαστούς είναι καλοήθεις» λέει η Δρ Shepardson. Σύμφωνα με την ίδια, δεν μετατρέπονται σε καρκίνο και δεν αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Στην πραγματικότητα, συνήθως αφήνουμε τις κύστες ήσυχες, εκτός αν προκαλούν συμπτώματα όπως πόνο ή γίνονται μεγάλες, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μια βελόνα για να αφαιρέσουμε το υγρό.
Τι είναι οι όγκοι
Τα κύτταρα του σώματός μας αναπτύσσονται και διαιρούνται με καθορισμένο ρυθμό. Κάποια κύτταρα πεθαίνουν, ενώ σχηματίζονται νέα. Σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά με αυτή τη διαδικασία, μπορεί να αναπτυχθεί ένας όγκος.
«Ο όγκος είναι μια μάζα ή ένα ογκίδιο ιστού που σχηματίζεται όταν τα κύτταρα αναπτύσσονται και διαιρούνται πολύ γρήγορα» εξηγεί ο Δρ Isakov. Όλοι οι όγκοι είναι καλοήθεις. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι καρκίνος και δεν εξαπλώνονται.
Οι πιο κοινοί τύποι καλοήθων όγκων περιλαμβάνουν:
- Λιπώματα: Αυτοί οι λιπώδεις όγκοι αναπτύσσονται αργά και είναι πολύ συχνοί, προσβάλλοντας τουλάχιστον 1 ανά 1.000 άτομα. Μπορεί να βρείτε ένα λίπωμα στην πλάτη, τον κορμό, τους ώμους, το λαιμό ή τα χέρια σας. «Μπορεί να χρειαστεί να πραγματοποιηθεί βιοψία για να είμαστε σίγουροι ότι πρόκειται για λίπωμα και όχι για άλλου τύπου όγκο» λέει ο Δρ Isakov. Τα λιπώματα μπορεί να υπάρχουν σε οικογένειες, οπότε αν ο γονέας σας τα είχε, είναι πιο πιθανό να τα έχετε και εσείς.
- Ινοαδένωμα: Είναι ο πιο κοινός τύπος καλοήθους όγκου του μαστού. Εάν αισθάνεστε ένα εξόγκωμα στο στήθος σας και μια συμπαγής μάζα φαίνεται στη μαστογραφία και στο υπερηχογράφημα, μπορεί κάλλιστα να πρόκειται για ινοαδένωμα.
Τα καλά νέα είναι ότι τα ινοαδενώματα μπορούν συχνά να μείνουν χωρίς θεραπεία, σημειώνει η Δρ Shepardson.
Ποια η διαφορά μεταξύ κύστης και όγκου
Ένας ιατρός μπορεί να σας πει με βεβαιότητα τι είναι αυτό το εξόγκωμα. «Εάν είστε αρκετά σίγουροι ότι πρόκειται για κύστη, ο γιατρός σας πρέπει να το ελέγξει», προειδοποιεί ο Δρ Isakov.
Αν έχετε κύστη, μπορεί:
- Να νιώθετε πόνο ή ευαισθησία στην αφή
- Να έχετε έναν πόρο, μια κουκκίδα ή ένα σπυράκι στο κέντρο
- Να διαρρέει κιτρινωπό ή πράσινο υγρό
- Να φαίνεται κόκκινη ή ερεθισμένη
- Να κινείται κάτω από το δέρμα σας όταν την πιέζετε.
Ο όγκος συνήθως:
- Είναι σταθερός στην αφή, σχεδόν σαν βότσαλο ή πέτρα
- Αναπτύσσεται ξαφνικά ή φαίνεται να μεγαλώνει γρήγορα
- Δεν κινείται όταν τον πιέζετε.
Επισκεφθείτε αμέσως τον ιατρό σας αν το εξόγκωμα:
- Αυξάνεται ή φαίνεται να αλλάζει σχήμα.
- Εντοπίζεται στη μασχάλη, τη βουβωνική χώρα ή τον λαιμό σας. Τα εξογκώματα σε αυτές τις περιοχές μπορεί να υποδηλώνουν λοίμωξη ή όγκο στους λεμφαδένες σας, οι οποίοι λειτουργούν σαν φίλτρα για το ανοσοποιητικό σας σύστημα.
- Είναι ζεστό όταν το αγγίζετε, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελεί ένδειξη μόλυνσης.
Αν παρατηρήσετε ένα εξόγκωμα στο στήθος σας, να το δείξετε αμέσως στον ιατρό. Αν και τα περισσότερα εξογκώματα στο στήθος δεν είναι καρκίνος, ο γιατρός σας θα εξετάσει το στήθος σας και θα σας συνταγογραφήσει μαστογραφία και υπερηχογράφημα.
Εξετάσεις που διαγιγνώσκουν κύστες ή όγκους
Ο ιατρός σας θα ζητήσει μία απεικονιστική εξέταση για να εξετάσει το εξόγκωμα. Μπορεί να χρειαστεί:
- Υπερηχογράφημα: Η εξέταση αυτή χρησιμοποιεί ηχητικά κύματα για να διαπιστώσει εάν η μάζα είναι γεμάτη με υγρό ή είναι στερεή.
- Σπινθηρογράφημα: Η λεπτομερής ακτινογραφία που παράγει τρισδιάστατες εικόνες του εσωτερικού του σώματός σας.
- MRI Scan: Η μαγνητική τομογραφία είναι απεικονιστική εξέταση που δίνει τη δυνατότητα στο γιατρό να δει τα όργανα του σώματος με πολύ μεγάλη λεπτομέρεια και χωρίς ακτινοβολία.
- Μαστογραφία: Η μαστογραφία εξετάζει τυχόν ανωμαλίες στον ιστό του μαστού και μπορεί να βοηθήσει στην ανεύρεση κρυμμένων καρκίνων.