Ανησυχία μετά το δεύτερο θάνατο παιδιού, 2,5 ετών από παρβοϊό στη Θεσσαλονίκη. Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον επικίνδυνο ιό που προκαλεί την 5η νόσο.
Ένα κοριτσάκι ηλικίας 2,5 ετών κατέληξε στο Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Ιπποκράτειο», καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε νοσήσει από παρβοϊό, ο οποίος του προκάλεσε μυοκαρδίτιδα. Πρόκειται για το δεύτερο παιδί που καταλήγει από παρβοϊό Β19 στην Ελλάδα το 2024.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το μικρό παιδάκι νοσηλεύτηκε αρχικά στο νοσοκομείο “Γ. Γεννηματάς” της Θεσσαλονίκης και από εκεί κρίθηκε αναγκαία η διακομιδή του στο «Ιπποκράτειο», όπου νοσηλευόταν τις τελευταίες 15 ημέρες και συγκεκριμένα έως το Σάββατο 6 Ιουλίου, οπότε και κατέληξε.
Σοβαρά περιστατικά λοίμωξης από παρβοϊό Β19 σε παιδιά και περιστατικά θανάτων, κυρίως σε νεογέννητα λόγω λοίμωξης της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, καταγράφει το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) από τα τέλη του 2023 σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Ο παρβοϊός B19 (Parvovirus B19), σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, προσβάλλει κυρίως παιδιά ηλικίας 4-10 ετών και στην πλειοψηφία των υγιή ατόμων προκαλεί ήπια, αυτοπεριοριζόμενη νόσο.
Τρόπος Μετάδοσης
Ο παρβοϊός Β19 μεταδίδεται συνήθως από άτομο σε άτομο μέσω των σταγονιδίων του αναπνευστικού, όπως σάλιο, πτύελα ή ρινική βλέννα.
Επίσης μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (κάθετη μετάδοση). Ο κίνδυνος κάθετης μετάδοσης στο έμβρυο είναι περίπου 33%.
Μετάδοση του ιού μπορεί να γίνει μέσω της μετάγγισης αίματος ή παραγώγων αίματος και σπανιότερα μέσω της μεταμόσχευσης οργάνων (ιατρογενής μετάδοση).
Επτά ερωτήσεις και απαντήσεις για τον παρβοϊό Β19 από την Ελληνική Εταιρία Λοιμώξεων
Χρόνος Επώασης
Ο χρόνος επώασης είναι συνήθως από τέσσερεις έως 10 μέρες (4-21ημέρες). Η νόσηση καταλείπει δια βίου ανοσία.
Περίοδος Μεταδοτικότητας
Τα άτομα που νοσούν με λοίμωξη από παρβοϊό B19 είναι πιο μεταδοτικά στα αρχικά στάδια της νόσου, κατά τη διάρκεια του πυρετού και των συμπτωμάτων που μοιάζουν με κρυολόγημα (επτά μέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος). Συνήθως παύουν να είναι μεταδοτικά μετά την εμφάνιση του εξανθήματος και των αρθραλγιών.
Επιδημιολογία της λοίμωξης από παρβοϊό Β19
Λοιμώξεις από τον παρβοϊό Β19 παρατηρούνται πιο συχνά στα τέλη του χειμώνα, την άνοιξη και τις αρχές του καλοκαιριού. Κρούσματα μπορεί να παρουσιάζονται σποραδικά η σε συρροές, ειδικά στον παιδικό πληθυσμό.
Τοπικές επιδημίες καταγράφονται κάθε τέσσερα έως δέκα χρόνια.
Τα δύο τρίτα του ενήλικου πληθυσμού αναμένεται να έχουν ανοσία στον παρβοϊό Β19 λόγω προγενέστερης λοίμωξης που εμφανίζεται συχνά κατά την παιδική ηλικία. Οι έγκυες γυναίκες, σύμφωνα με μελέτες, μπορεί να είναι επίνοσες στον ιό σε ποσοστό έως και 30-40%. Το ποσοστό το επίνοσων ατόμων μειώνεται με την ηλικία και αντίστοιχα η πιθανότητα μόλυνσης. Το ποσοστό δευτερογενούς μετάδοσης ενδοοικογενειακά είναι ως 50%.
Συμπτώματα της λοίμωξης
Η συμπτωματολογία της λοίμωξης από παρβοϊό B19 ποικίλει ανάλογα με την ηλικία του ασθενούς και τα υποκείμενα νοσήματα.
Περίπου 2 στα 10 άτομα που μολύνονται από τον παρβοϊό B19 είναι ασυμπτωματικά. Η συμπτωματολογία είναι συνήθως ήπια και μπορεί να περιλαμβάνει πυρετό, κεφαλαλγία, βήχα, κυνάγχη, εξανθήματα, πόνο στις αρθρώσεις.
Μία από τις κοινές κλινικές εκδηλώσεις είναι το χαρακτηριστικό εξάνθημα δίκην «ραπισμένης παρειάς» (κόκκινο μάγουλο) στο οποίο οφείλεται η ονομασία Λοιμώδες Ερύθημα ή αλλιώς Πέμπτη νόσος.
Η πέμπτη νόσος πήρε το όνομά της επειδή ήταν πέμπτη σε μια λίστα ιστορικών ταξινομήσεων κοινών λοιμωδών δερματικών εξανθημάτων στα παιδιά. Το εξάνθημα αυτό εμφανίζεται συνήθως λίγες μέρες μετά τα αρχικά συμπτώματα που προαναφέρθηκαν και παρουσιάζεται συχνότερα σε μικρά παιδιά παρά σε ενήλικες.
Στη συνέχεια το εξάνθημα μπορεί να εξαπλωθεί λίγες μέρες μετά, στο στήθος, την πλάτη, τους γλουτούς, τα χέρια και τα πόδια. Το τελευταίο μπορεί να είναι κνησμώδες, ειδικά στα πέλματα των ποδιών, να ποικίλλει σε ένταση και συνήθως υποχωρεί σε 7 έως 10 ημέρες. Σε κάποιες περιπτώσεις το εξάνθημα μπορεί να επανεμφανίζεται και να υποχωρεί για αρκετές εβδομάδες και κατά την αποδρομή του να φαίνεται δαντελωτό. Η ζέστη, το στρες, η άσκηση μπορεί παροδικά να επιδεινώνουν το εξάνθημα.
Μία άλλη κλινική εκδήλωση της λοίμωξης από παρβοϊό B19, πιο συχνά παρατηρούμενη σε ενήλικες και γυναίκες, σπανιότερα σε παιδιά, είναι οι επώδυνες ή πρησμένες αρθρώσεις, γνωστή ως σύνδρομο πολυαρθροπάθειας. Μερικοί ενήλικες με λοίμωξη από παρβοϊό Β19 μπορεί να έχουν μόνο επώδυνες αρθρώσεις, συνήθως στα χέρια, τα πόδια ή τα γόνατα, χωρίς άλλα συμπτώματα. Ο πόνος στις αρθρώσεις συνήθως διαρκεί 1 έως 3 εβδομάδες, αλλά μπορεί να επιμένει για μήνες ή περισσότερο και στις περισσότερες περιπτώσεις υποχωρεί χωρίς μακροχρόνια προβλήματα.
Επιπλοκές της νόσου
Σε υγιή παιδιά και υγιείς ενήλικες η λοίμωξη από τον παρβοϊό Β19 είναι συνήθως ήπια, αυτοπεριοριζόμενη. Ωστόσο, σε μερικούς ανθρώπους μπορεί να παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές που να επηρεάσουν τα νεύρα, τις αρθρώσεις ή την αιμοποίηση. Σοβαρές ασθένειες, πχ ρευματοειδής αρθρίτιδα, κεραυνοβόλος ηπατίτιδα, οξεία μυοκαρδίτιδα, έχουν περιγραφεί σε συνδυασμό με λοίμωξη από παρβοϊό B19.
Ποιοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών από λοίμωξη με παρβοϊό Β19
- Έγκυες (το έμβρυο): Η μόλυνση του εμβρύου κατά την διάρκεια της κύησης μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αναιμία του εμβρύου (εμβρυικό ύδρωπα), θρομβοπενία, αυτόματη αποβολή, μυοκαρδίτιδα, καρδιακή ανεπάρκεια, θνησιγένεια. Ο εμβρυϊκός θάνατος μπορεί να συμβεί σε έως και 10% των μολυσμένων εμβρύων.
- Ασθενείς με χρόνιες αιματολογικές διαταραχές, όπως η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η θαλασσαιμία, η κληρονομική σφαιροκυττάρωση, μπορεί να παρουσιάσουν σοβαρή αναιμία (παροδική απλαστική κρίση) που μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα.
- Ασθενείς με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
Θεραπεία της νόσου από παρβοϊό B19
Δεν υπάρχει ειδική αντιική θεραπεία. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει ανακούφιση από συμπτώματα, όπως πυρετό, κνησμό, πόνο και πρήξιμο στις αρθρώσεις. Η νόσηση από παρβοϊό B19 είναι συνήθως ήπια και υγιή παιδιά και ενήλικες συνήθως αναρρώνουν πλήρως.
Μέτρα Πρόληψης
Δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της λοίμωξης από τον παρβοϊό Β19.
Η εφαρμογή των μέτρων ατομικής υγιεινής (συχνό και τακτικό πλύσιμο των χεριών), αναπνευστικής υγιεινής (κάλυψη του στόματος και τη μύτης κατά τον βήχα και τον πταρμό), η αποφυγή του συγχρωτισμού και της στενής επαφής με άτομα που νοσούν, η αποφυγή κοινής χρήσης σκευών φαγητού, η κατ’ οίκον παραμονή κατά την ασθένεια, ο σωστός αερισμός των χώρων, βοηθούν στην πρόληψη της μετάδοσης της νόσου, ενώ η τακτική καθαριότητα και απολύμανση των επιφανειών με τα συνήθη μέσα προλαμβάνει ταυτόχρονα την μετάδοση και άλλων ιογενών νοσημάτων.