Μπορεί οι επώδυνες περίοδοι να είναι σημάδι κάποιου άλλου προβλήματος πέρα από τον «φυσιολογικό» πόνο ή τη δυσμηνόρροια; Πολλές γυναίκες υποφέρουν σιωπηλά από χρόνιες ενοχλήσεις στην πύελο χωρίς να γνωρίζουν ότι μπορεί να υπάρχει υποκείμενο πρόβλημα. Μια σχετικά άγνωστη πάθηση μπορεί να ευθύνεται — και είναι πιο συχνή απ’ όσο μπορεί να πιστεύετε. Οι ειδικοί ζητούν μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και έγκαιρη διάγνωση ώστε να λαμβάνουν την κατάλληλη θεραπεία οι πάσχουσες και να ανακουφίζονται πιο γρήγορα. Δείτε τι πρέπει να γνωρίζετε.
Περίοδος: 4 προειδοποιητικά σημάδια ότι το αίμα δεν είναι φυσιολογικό
Πόνοι περιόδου; Ίσως να μην είναι δυσμηνόρροια – Τι είναι το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης
Αν έχετε επίμονο πυελικό πόνο, ο οποίος χειροτερεύει όταν πλησιάζουν οι ημέρες της περιόδου ή μετά από πολλές ώρες ορθοστασίας, ίσως να μην είναι οι «κλασικοί πόνοι περιόδου». Το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης (PCS) είναι μια πάθηση που δεν διαγιγνώσκεται συχνά και επηρεάζει πολλές γυναίκες, συχνά συγχέεται με γυναικολογικά ή πεπτικά προβλήματα.
Σύμφωνα με τη Βρετανή Dr Sophie Strong, ειδική γυναικολόγο στην κλινική The Whiteley Clinic, το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι ουσιαστικά μια μορφή εσωτερικών κιρσών μέσα στην πύελο, που προκαλείται από λανθασμένη ροή αίματος στις πυελικές φλέβες. Αυτές οι διογκωμένες φλέβες μπορεί να προκαλέσουν αίσθημα βάρους ή πόνου — και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και επώδυνη σεξουαλική επαφή, ουρολογικά προβλήματα και ορατές φλέβες γύρω από το αιδοίο.
Αν και συχνά παραβλέπεται ή αποδίδεται σε άλλες αιτίες, το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης μπορεί να αντιμετωπιστεί, ειδικά αν διαγνωστεί έγκαιρα. Με σωστή απεικόνιση και εκτίμηση από ειδικό, στοχευμένες θεραπείες όπως ο εμβολισμός των πυελικών φλεβών μπορούν να προσφέρουν μόνιμη ανακούφιση. Η ευαισθητοποίηση είναι το κλειδί ώστε οι πάσχουσες να λάβουν την κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία.
Σύνδρομο πυελικής συμφόρησης: Η κρυφή αιτία χρόνιου πυελικού πόνου
Το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης (PCS) είναι μια συχνά παραμελημένη αιτία χρόνιου πόνου στις γυναίκες. Ωστόσο, συχνά συγχέεται με άλλες παθήσεις. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι σημαντική για την αποτελεσματική θεραπεία. Η Dr Sophie Strong, ειδική γυναικολόγος στην κλινική The Pelvic Pain Clinic του The Whiteley Clinic, αναφέρει ότι το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης (γνωστό και ως φλεβική ανεπάρκεια της πυέλου) οφείλεται σε λανθασμένη ροή αίματος στις πυελικές φλέβες.
Πόνοι περιόδου ή κράμπες: Τι να τρώτε και τι να αποφεύγετε, σύμφωνα με την επιστήμη
«Ο πιο απλός τρόπος να το σκεφτεί κανείς είναι ότι πρόκειται ουσιαστικά για κιρσούς που βρίσκονται μέσα στην πύελο», λέει σύμφωνα με το Independent. Αυτές οι φλέβες, παρόμοιες με τους κιρσούς στα πόδια, διαστέλλονται και δυσλειτουργούν, οδηγώντας σε επίμονο πόνο. Επειδή αυτές οι φλέβες είναι εσωτερικές, απαιτούνται εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις για τη διάγνωση. Αν και πιο συχνό στις γυναίκες, το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης μπορεί να επηρεάσει και άνδρες.
Σύνδρομο πυελικής συμφόρησης: Αίτια
«Όταν έχετε έναν κιρσό, αυτή η βαλβίδα δεν λειτουργεί σωστά, οπότε αυτό που συμβαίνει είναι ότι όλο το αίμα λιμνάζει και γεμίζει και διαστέλλει τη φλέβα, και αυτό δημιουργεί αίσθημα βάρους, ευαισθησία και πίεση», εξηγεί η Dr Strong. Οι κιρσοί τείνουν να είναι κληρονομικοί, όμως υπάρχουν και άλλοι παράγοντες κινδύνου, όπως η εγκυμοσύνη.
Είναι πιο πιθανό να έχετε σύνδρομο πυελικής συμφόρησης αν είστε μεταξύ 20 και 45 ετών και έχετε γεννήσει πάνω από μία φορά, σύμφωνα με την Cleveland Clinic. «Η εγκυμοσύνη μπορεί να ασκήσει μεγάλη πίεση στο φλεβικό σύστημα, και αυτό συμβαίνει επειδή το σώμα σας μεταφέρει πολύ περισσότερο αίμα και έχετε μια πολύ μεγάλη μάζα που γεμίζει την πύελο, η οποία επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο οι βαλβίδες και οι φλέβες λειτουργούν ώστε να επιστρέφει το αίμα στην καρδιά», εξηγεί η Dr Strong.
Ποια είναι τα πιο συχνά συμπτώματα του συνδρόμου πυελικής συμφόρησης;
Τα συμπτώματα που εμφανίζονται εξαρτώνται από τη θέση των προβληματικών φλεβών, όμως το κύριο χαρακτηριστικό είναι ο χρόνιος πυελικός πόνος. «Αν οι φλέβες γύρω από τη μήτρα και τον τράχηλο δεν λειτουργούν σωστά και γίνονται πολύ βαριές και “σακουλιάζουν”, αυτό μπορεί να δώσει έντονο αίσθημα χρόνιου πυελικού πόνου», λέει η Dr Strong.
«Μπορεί να κάνει τις περιόδους επώδυνες, και βλέπουμε επίσης ανθρώπους που εμφανίζουν πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή, ή ακόμη και μετά τη σεξουαλική επαφή, επειδή ουσιαστικά έρχεται σε επαφή μια περιοχή που είναι ευαίσθητη και μελανιασμένη και ανταγωνίζεται για χώρο».
Η ιστοσελίδα της Cleveland Clinic αναφέρει επίσης ότι άλλα κοινά συμπτώματα περιλαμβάνουν συχνά επεισόδια διάρροιας και δυσκοιλιότητας (σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου), ακράτεια ούρων κατά το γέλιο, τον βήχα ή άλλες κινήσεις που ασκούν πίεση στην ουροδόχο κύστη (ακράτεια από προσπάθεια) ή/και πόνο κατά την ούρηση (δυσουρία).
Και, για ορισμένες, οι κιρσοί είναι ορατοί γύρω από τον κόλπο και το αιδοίο. «Μερικές φορές μοιάζουν με μικρές δομές που έχουν μπλε προς μαύρο χρώμα, σαν σταφύλια», προσθέτει η Dr Strong.
Τα συμπτώματα του συνδρόμου πυελικής συμφόρησης μπορεί να περιλαμβάνουν οποιοδήποτε από τα παρακάτω:
- Αμβλύ, επίμονο πόνο στην πύελο ή τη μέση, ιδιαίτερα σε όρθια στάση και εντονότερος γύρω από την περίοδο
- Ευερέθιστη κύστη που μερικές φορές οδηγεί σε ακράτεια από προσπάθεια
- Ευερέθιστο έντερο (υποτροπιάζων κοιλιακός πόνος και διάρροια που εναλλάσσεται με περιόδους δυσκοιλιότητας)
- Βαθιά δυσπαρευνία (ενόχληση κατά ή μετά τη σεξουαλική επαφή)
- Κιρσοί στον κόλπο ή στο αιδοίο (διογκωμένες φλέβες γύρω από το αιδοίο)
- Κιρσοί στο πάνω μέρος των εσωτερικών μηρών ή στο πίσω μέρος των μηρών
Γιατί είναι σημαντικό να διαγνωστεί;
«Δυστυχώς, οι κιρσοί δεν βελτιώνονται από μόνοι τους, οπότε εκτός κι αν εντοπιστούν, διαγνωστούν και αντιμετωπιστούν, θα χειροτερέψουν», λέει η Dr Strong. «Αυτό που βλέπουμε είναι ότι όσο νωρίτερα εντοπιστεί ότι αυτές οι φλέβες δεν λειτουργούν σωστά, τόσο νωρίτερα μπορεί να γίνει θεραπεία για να σταματήσει η επιδείνωση».
Οι γενικοί γιατροί είναι συνήθως το πρώτο σημείο επαφής, και στη συνέχεια μπορεί να παραπεμφθείτε σε ειδικό. «Συνήθως ένας ασθενής θα έρθει και θα έχει ένα ραντεβού με έναν σύμβουλο, ο οποίος θα πάρει ένα πλήρες ιστορικό και θα τον εξετάσει, και στη συνέχεια θα γίνει μια εξειδικευμένη εξέταση με υπέρηχο που λέγεται υπέρηχος duplex», εξηγεί η Dr Strong.
«Χρησιμοποιούμε έναν διακολπικό duplex υπέρηχο, μια εσωτερική κολπική εξέταση, όπου μετράμε τη ροή του αίματος μέσα από τις διάφορες φλέβες της πυέλου για να εντοπίσουμε ποιες δεν λειτουργούν σωστά, και αυτό στη συνέχεια μας λέει ποιες φλέβες πρέπει να αντιμετωπιστούν».
Σύνδρομο πυελικής συμφόρησης: Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Μία από τις πιο συχνές θεραπείες για το σύνδρομο πυελικής συμφόρησης είναι ο εμβολισμός των πυελικών φλεβών. «Αυτή είναι μια διαδικασία που γίνεται αυθημερόν και περιλαμβάνει την προσεκτική τοποθέτηση μικροσκοπικών σπειραμάτων, πιο λεπτών και από ανθρώπινη τρίχα, μέσα στις κατεστραμμένες φλέβες υπό ακτινολογική καθοδήγηση», λέει η Dr Strong.
Πως επηρεάζει η περίοδος τα μαλλιά σας και πως να τα φροντίσετε
«Τα σπειράματα προκαλούν μια τοπική αντίδραση μέσα στις φλέβες με την πάροδο του χρόνου, προκαλώντας τες να κλείσουν. Έτσι μπλοκάρουν τη διαδρομή που δεν λειτουργούσε και επιτρέπουν στις υπόλοιπες υγιείς φλέβες του σώματος να αναλάβουν την επιστροφή του αίματος στην καρδιά με πιο αποδοτικό τρόπο. Οι φυσιολογικές φλέβες λειτουργούν πολύ πιο αποτελεσματικά και δεν προκαλούν πόνο γιατί δεν έχουν παλινδρόμηση».
Πηγές: Independent, NIH (1), Cleveland Clinic, NIH (2), Stony Brook Medicine, PubMed, ResearchGate