Ένα μοναδικό στο είδος του ιατρικό περιστατικό αφορά στη «μεταμόσχευση» καρκίνου από δότη σε λήπτη, με τους ερευνητές να προσπαθούν εδώ και χρόνια να αποκωδικοποιήσουν τις πιθανότητες και τους κινδύνους ενός τέτοιου συμβάντος. Η ιστορία μοιάζει πραγματικά απίστευτη…
Συγκεκριμένα, ένας γιατρός που χειρουργούσε έναν καρκινοπαθή «μεταμόσχευσε» κατά λάθος την ασθένεια στον εαυτό του. Ο 32χρονος από τη Γερμανία είχε διαγνωστεί με έναν σπάνιο τύπο καρκίνου και του αφαιρούσαν όγκο από την κοιλιά. Ενώ βρισκόταν στο χειρουργείο, ο χειρουργός έκοψε κατά λάθος το χέρι του, αλλά το τραύμα απολυμάνθηκε και επιδέθηκε αμέσως.
Ωστόσο, πέντε μήνες αργότερα, ο 53χρονος χειρουργός παρατήρησε να αναπτύσσεται ένα μικρό εξόγκωμα στο σημείο όπου είχε τραυματιστεί μήνες νωρίτερα και αναζήτησε φροντίδα. Το εξόγκωμα αποδείχθηκε ότι ήταν κακοήθης όγκος και οι εξετάσεις έδειξαν ότι ήταν γενετικά ταυτόσημος με τον καρκίνο που είχε ο πρώην ασθενής του.
Αυτό οδήγησε την ιατρική ομάδα που τον περιέθαλψε στο συμπέρασμα ότι είχε «κολλήσει» τον καρκίνο όταν τα καρκινικά κύτταρα εισήλθαν στο χέρι του από το κόψιμο.
Εξαιρετικά ασυνήθιστη η «μεταμόσχευση» καρκίνου
Οι συντάκτες της αναφοράς του περιστατικού το χαρακτήρισαν μια ασυνήθιστη κατάσταση, επειδή σε μια παραδοσιακή μεταμόσχευση, το σώμα αναπτύσσει μια ανοσολογική απόκριση και απορρίπτει οποιονδήποτε ξένο ιστό, και περίμεναν το ίδιο και στην περίπτωση του γιατρού. Ωστόσο, δεδομένης της ανάπτυξης του όγκου, υποδηλώνει ότι το σώμα του χειρουργού είχε μια αναποτελεσματική αντικαρκινική ανοσοαπόκριση.
Ενώ η υπόθεση αναφέρθηκε αρχικά το 1996, επανεμφανίστηκε με νέο ενδιαφέρον. Σε δημοσίευση στο The New England Journal of Medicine, οι γιατροί περιέγραψαν την «τυχαία μεταμόσχευση» του κακοήθους ινώδους ιστιοκυτώματος του ασθενούς -έναν σπάνιο τύπο καρκίνου που σχηματίζεται σε μαλακούς ιστούς με μόλις 1.400 διαγνώσεις ετησίως.
Ο γιατρός τραυμάτισε την παλάμη του αριστερού του χεριού όταν προσπαθούσε να τοποθετήσει παροχέτευση ενώ εκτελούσε χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του καρκίνου από την κοιλιά του ασθενούς. Το τραύμα απολυμάνθηκε αμέσως και επιδέθηκε.
Ενώ η αρχική χειρουργική επέμβαση του καρκινοπαθούς ήταν επιτυχής, ο ασθενής πέθανε μετά από επιπλοκές μετά την επέμβαση. Πέντε μήνες αργότερα, ένα σκληρό ογκοειδές οίδημα περίπου 3 εκατοστών εμφανίστηκε στη βάση του αριστερού μεσαίου δακτύλου του γιατρού, πράγμα το οποίο τον παρακίνησε να επισκεφθεί έναν ειδικό.
Διεξήχθη μια εκτεταμένη εξέταση, συμπεριλαμβανομένων πολυάριθμων εργαστηριακών και αιματολογικών εξετάσεων, οι οποίες δεν αποκάλυψαν μη φυσιολογικά ευρήματα. Στη συνέχεια, ο όγκος αφαιρέθηκε ούτως ή άλλως και η εξέταση της μάζας στο μικροσκόπιο αποκάλυψε ότι ήταν ένα κακόηθες ινώδες ιστιοκύττωμα.
Ο καφές και το τσάι προστατεύουν από τον καρκίνο-Πόσα φλιτζάνια πρέπει να πίνουμε
Ο γιατρός που θεράπευε τόσο τον καρκινοπαθή όσο και τον χειρουργό έθεσε το ερώτημα εάν οι όγκοι σχετίζονται. Τα δείγματα και των δύο όγκων αναλύθηκαν περαιτέρω και προσδιορίστηκαν ως «πανομοιότυπα».
Και οι δύο είχαν τους ίδιους τύπους και τη διάταξη κυττάρων, πράγμα που σημαίνει ότι ο χειρουργός μπορεί να έχει μεταφέρει εν αγνοία του καρκινικά κύτταρα από τον ασθενή στο χέρι του, επιτρέποντας στην ασθένεια να ριζώσει και να αναπτυχθεί στο σώμα του.
Τι υποστηρίζουν οι επιστήμονες σχετικά με τη «μεταμόσχευση του καρκίνου»
«Κανονικά, η μεταμόσχευση αλλογενούς ιστού από ένα άτομο σε άλλο προκαλεί μια ανοσολογική απόκριση που οδηγεί στην απόρριψη του μεταμοσχευμένου ιστού. Στην περίπτωση του χειρουργού, αναπτύχθηκε μια έντονη φλεγμονώδης αντίδραση στον ιστό που περιβάλλει τον όγκο, αλλά η μάζα του όγκου αυξήθηκε, υποδηλώνοντας μια αναποτελεσματική αντικαρκινική ανοσολογική απόκριση», σημείωσαν οι συγγραφείς της πρόσφατης δημοσιεύσης.
Οι επιστήμονες εικάζουν ότι ο όγκος διέφυγε της ανοσολογικής καταστροφής μέσω αρκετών μηχανισμών, όπως οι αλλαγές στα μόρια στα κύτταρά του και η αποτυχία του σώματος του χειρουργού να αναγνωρίσει και να επιτεθεί αποτελεσματικά στα καρκινικά κύτταρα.
Δύο χρόνια αφότου ο χειρουργός αφαίρεσε τον όγκο του, δεν υπήρχαν ενδείξεις ότι ο καρκίνος είχε εξαπλωθεί ή επανέλθει. Οι γιατροί παρατήρησαν ότι η περίπτωση ήταν ενδιαφέρουσα επειδή ο μεταμοσχευμένος ιστός διαφέρει από τον ιστό του ξενιστή και συνήθως στοχεύεται από το ανοσοποιητικό σύστημα του ξενιστή σε μια προσπάθεια να τον καταστρέψει.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι λήπτες οργάνων πρέπει να λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για να βεβαιωθούν ότι το σώμα τους δεν απορρίπτει το μεταμοσχευμένο όργανο. Αλλά ενώ ο χειρουργός ανέπτυξε φλεγμονή γύρω από την αρχική του τομή, η ανοσολογική του απόκριση δεν εμπόδισε την ανάπτυξη του όγκου. Περιπτώσεις όπως του χειρουργού είναι εξαιρετικά σπάνιες και δεν υπάρχουν στατιστικά στοιχεία για «μεταμοσχευμένο» καρκίνο.
Ελάχιστες οι περιπτώσεις μετάδοσης καρκίνου μέσω δωρεάς οργάνων
Μια ανασκόπηση του 2013 για αυτές τις περιπτώσεις, που δημοσιεύτηκε στο Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine, αναφέρει ότι δεν υπάρχει εκτίμηση του κινδύνου μετάδοσης του καρκίνου από τον δότη στον λήπτη και τα δεδομένα για το θέμα είναι περιορισμένα.
Οι συντάκτες της έκθεσης έγραψαν: «Η συχνότητα μετάδοσης καρκίνου είναι τόσο χαμηλή που οι σποραδικές αναφορές περιπτώσεων αποτελούν την κύρια πηγή πληροφοριών». Μια προηγούμενη ανασκόπηση από το 1993 που εξέτασε δεδομένα από τη δεκαετία του 1970 βρήκε επίσης ότι υπήρχαν μόνο σποραδικές αναφορές για μετάδοση καρκίνου μέσω δωρεάς οργάνων.
«Η χαμηλή συχνότητα και το πολύ μεταβλητό στάδιο των καρκίνων σημαίνει ότι οι οριστικοί υπολογισμοί κινδύνου είναι αδύνατοι. Ωστόσο, τα δεδομένα είναι πολύ πιθανό να υποτιμούν την πραγματική επίπτωση», σημείωσαν οι συγγραφείς της ανασκόπησης του 2013.
Dostarlimab: Νέο φάρμακο για τον καρκίνο με αποτελεσματικότητα 100% – Εγκρίνεται από τον FDA
Χρησιμοποιώντας τα περιορισμένα διαθέσιμα δεδομένα, οι ερευνητές της έκθεσης του 2013 βρήκαν ότι οι καρκίνοι που είναι γνωστό ότι έχουν μεταδοθεί από δότη σε λήπτη σε τουλάχιστον μία περίπτωση περιλαμβάνουν καρκίνο του μαστού, του παχέος εντέρου, του ήπατος, του καρκίνου του πνεύμονα, των ωοθηκών, του νεφρού, του προστάτη και το μελάνωμα.