Σε πολλά βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι άνθρωποι περιγράφουν λεπτομερώς τα σημάδια που τους έκαναν να συνειδητοποιήσουν ότι είναι αυτιστικοί. Κι αυτό γιατί πολλοί άνθρωποι -κυρίως γυναίκες– δεν έχουν διαγνωστεί καθώς ενηλικιώνονται. Ποια είναι, λοιπόν, τα σημαντικότερα συμπτώματα του αυτισμού στους ενήλικες;
Σύμφωνα με τη Δρ. Megan Anna Neff, κλινική ψυχολόγο με έδρα το Όρεγκον, μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι το 80% των γυναικών με αυτισμό εξακολουθούν να μην έχουν διαγνωστεί στην ηλικία των 18 ετών.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό: Για αρχή, οι άνθρωποι μαθαίνουν να προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους για να ταιριάζουν με την κοινωνία. Επιπλέον, τα διαγνωστικά εργαλεία που χρησιμοποιούνται σήμερα για τον αυτισμό αναπτύχθηκαν αποκλειστικά σε λευκά αγόρια με υψηλή κοινωνικοοικονομική θέση, δήλωσε η Stephanie Gardner-Wright, κοινωνική λειτουργός και ειδικός στον αυτισμό στο Μίσιγκαν.
Υπάρχει επίσης μια τεράστια εστίαση στα εξωτερικά σημάδια και όχι τόσο στα εσωτερικά συμπτώματα του αυτισμού, σύμφωνα με τη Δρ. Gardner-Wright. Και αυτά τα εσωτερικά συμπτώματα είναι πολύ διαφορετικά από άτομο σε άτομο.
@sunnygiovanni 5 signs that exposed my #autism ♬ original sound – Sunny Giovanni
«Υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι με τους οποίους μπορεί να εμφανιστεί και να παρουσιαστεί ο αυτισμός. Νομίζω ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία στον αυτισμό», πρόσθεσε η Δρ. Neff.
Τα 9 συμπτώματα του αυτισμού στην ενήλικη ζωή
Με βάση αυτά, υπάρχει μια σειρά από σημεία ή μοτίβα σκέψης με τα οποία μπορεί να μπορούν να συσχετιστούν τα μη διαγνωσμένα αυτιστικά άτομα. Επαγγελματίες ψυχικής υγείας μίλησαν στη HuffPost μίλησε σχετικά με τα συμπτώματα του αυτισμού στην ενήλικη ζωή:
- Αίσθημα «διαφορετικότητας» από τους άλλους
- Δυσκολία με τις κοινωνικές ενδείξεις
- Ένα συγκεχυμένο ιστορικό σχέσεων – τόσο ρομαντικών όσο και πλατωνικών
- Αισθητηριακές Διαφορές
- Μια επιθυμία για ρουτίνα
- Μια ανάγκη για μοναξιά
- Ενδιαφέροντα μεγαλύτερης έντασης
- Μια απέχθεια για τις «πεζές» συζητήσεις
- Μια επιθυμία για άμεση επικοινωνία
1. Αίσθημα «διαφορετικότητας» από τους άλλους
Και οι τέσσερις ειδικοί μοιράστηκαν ότι είναι συνηθισμένο για τα αυτιστικά άτομα να αισθάνονται διαφορετικά. Ο Brandon Tessers, διευθυντής του Effective Artistry, μιας ομάδας θεραπείας που υποστηρίζει νευροαποκλίνοντες ανθρώπους, είπε ότι κάποιοι άνθρωποι περιγράφουν ότι «μερικές φορές νιώθουν σαν εξωγήινοι», ενώ η Δρ. Vanessa Bal, διευθύντρια του Κέντρου Ψυχολογικών Υπηρεσιών Ενηλίκων για τον Αυτισμό στο Πανεπιστήμιο Rutgers είπε ότι οι άνθρωποι το περιγράφουν ως «μια διαρκή εμπειρία του να νιώθεις διαφορετικός».
Η διαφορά μεταξύ αυτού του συναισθήματος και της περιστασιακής αίσθησης του ξένου που αντιμετωπίζουν όλοι κατά καιρούς είναι ότι για τους αυτιστικούς ανθρώπους, αυτό το συναίσθημα δεν έρχεται και φεύγει και δεν συμβαίνει μόνο σε μια συγκεκριμένη περίοδο, είπε η Δρ. Bal στην HuffPost. Η Δε. Gardner-Wright πρόσθεσε ότι αυτός είναι ένας σημαντικός δείκτης και μια εσωτερική εμπειρία -δεν μπορείς να κοιτάξεις ένα άτομο και να καταλάβεις αν αισθάνεται ξένος. Το συναίσθημα μπορεί να είναι υπερβολικό ή είναι πιο λεπτό και εξαρτάται από το άτομο.
Όμως, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι οι αυτιστικοί άνθρωποι δεν αισθάνονται απαραιτήτως σαν ξένοι όλη την ώρα, σημείωσε η Δρ. Bal. Ενδέχεται να βρουν τρόπους που είναι πιο συμπεριληπτικοί για νευροαποκλίνοντες ανθρώπους. Επιπλέον, ορισμένοι ενήλικες λένε επίσης ότι αισθάνονται πιο άνετα με αυτό που είναι και ανησυχούν λιγότερο για τις διαφορές, μερικές φορές τις βλέπουν ως δυνατά σημεία, καθώς μεγαλώνουν.
2. Δυσκολία με τις κοινωνικές ενδείξεις
Οι κοινωνικές ενδείξεις είναι επίσης ένα άλλο σημάδι. Κάποιος με αδιάγνωστο αυτισμό μπορεί να διαπιστώσει ότι έχει πρόβλημα να καταλάβει πόση οπτική επαφή είναι κατάλληλη ή πότε πρέπει να σταματήσει να χαμογελά κατά τη διάρκεια μιας συνομιλίας, είπε η Δρ. Gardner-Wright. Μπορεί να είναι σε θέση να καλύψει αυτές τις αβεβαιότητες μαθαίνοντας πόσο είναι κατάλληλο, αλλά δεν είναι μια έμφυτη αίσθηση όπως συμβαίνει με κάποιον που δεν έχει αυτισμό.
3. Ένα συγκεχυμένο ιστικό σχέσεων – τόσο ρομαντικών όσο και πλατωνικών
Σύμφωνα με τη Δρ. Neff, πολλοί αδιάγνωστοι αυτιστικοί ενήλικες έχουν ένα μπερδεμένο και περίπλοκο ιστορικό κοινωνικών σχέσεων. Επιπλέον, οι ρομαντικές σχέσεις μπορεί να είναι δύσκολες για αυτούς. «Μπορεί να υπάρχουν σχέσεις που ξαφνικά διαλύονται, αλλά το αυτιστικό άτομο δεν καταλαβαίνει γιατί», είπε. Όσον αφορά στον λόγο πίσω από αυτό το περίπλοκο ιστορικό σχέσεων, είναι πιθανό το άτομο με αυτισμό να μην ξέρει γιατί οι σχέσεις του αποτυγχάνουν όταν οι σχέσεις των άλλων συνεχίζονται.
4. Αισθητηριακές διαφορές
Η ευαισθησία στις αισθητηριακές εισροές -όπως ο θόρυβος και η όραση- είναι ένα άλλο πιθανό σημάδι αυτισμού, εξήγησε η Δρ. Gardner-Wright, η οποία πρόσθεσε ότι αυτό μπορεί να σημαίνει ότι έχετε υπερ-ευαισθησία σε έναν ήχο ή παντελή άγνοια. Τα άτομα που δεν είναι αυτιστικά τείνουν να ανταποκρίνονται περισσότερο ή λιγότερο σε αισθητηριακά ερεθίσματα. Για παράδειγμα, ένα αυτιστικό άτομο μπορεί να διαπιστώσει ότι γνωρίζει συνεχώς ότι το ρολόι χτυπά στο σπίτι ενός φίλου ή είναι πολύ ευαίσθητο στον ήχο μιας δυνατής σειρήνας.
5. Μια επιθυμία για ρουτίνα
Πολλοί άνθρωποι με αυτισμό ευδοκιμούν στη συνέπεια. «Ο κόσμος που καταλαμβάνουμε είναι πολύ πιο αβέβαιος και απρόβλεπτος. Οπότε πηγαίνουμε στη ρουτίνα ως τρόπο να καταπραΰνουμε τον εαυτό μας», σημείωσε η Δρ. Neff. Όταν διαταράσσεται μια ρουτίνα, μπορεί να εμφανιστούν έντονα συναισθήματα, συμπεριλαμβανομένου έντονου εκνευρισμού ή άγχους.
Η Δρ. Gardner-Wright πρόσθεσε ότι η ρουτίνα δεν χρειάζεται να είναι πολύ αυστηρή. Είναι μια κοινή παρανόηση όταν οι άνθρωποι σκέφτονται το καθημερινό πρόγραμμα των ατόμων με αυτισμό. Αντίθετα, θα μπορούσε να είναι μια έντονη προτίμηση για μια συγκεκριμένη κούπα κάθε πρωί. Η ρουτίνα φαίνεται διαφορετική για διαφορετικούς ανθρώπους.
Επιπλέον, οι μεγάλες αλλαγές μπορεί να είναι δύσκολες. «Εάν μετακομίσουν ή αλλάξουν καριέρα, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μια εποχή αϋπνίας ή άγχους για τα άτομα με αυτισμό», εξήγησε η Δρ. Neff.
Η ρουτίνα μπορεί να επεκταθεί και σε ορισμένες συμπεριφορές. Περιλαμβάνει επαναλαμβανόμενες κινήσεις του σώματος, οι οποίες είναι γνωστές ως διέγερση. Σύμφωνα με το Ερευνητικό Ινστιτούτο του Παιδιατρικού Νοσοκομείου της Πενσυλβάνια, οι συμπεριφορές διέγερσης μπορεί να περιλαμβάνουν λίκνισμα σώματος, χτυπήματα χεριών, περιστροφή, τρίψιμο μιας συγκεκριμένης επιφάνειας και άλλα.
6. Μια ανάγκη για μοναξιά
«Ένα άλλο κοινό σημάδι είναι το να χρειάζεσαι μοναξιά για να επαναφορτιστείς μετά από κοινωνικές καταστάσεις ή πραγματικά υπερδιεγερτικές καταστάσεις. Η υπερδιέγερση θα μπορούσε να είναι διαφορετική για τον καθένα, αλλά αυτό είναι ένα πολύ τυπικό χαρακτηριστικό του αυτισμού», εξηγεί η Δρ. Gardner-Wright. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι αισθάνεστε εντελώς εξαντλημένοι μετά από την παρουσίαση μιας εργασίας ή ένα οικογενειακό πάρτι.
Η Δρ. Ball σημειώνει ότι αυτή η εξάντληση προέρχεται από έναν όρο γνωστό ως «καμουφλάζ» ή «μάσκα». «Είναι η ιδέα ότι πρέπει να κρύψεις διαφορετικές πτυχές του εαυτού σου ή συμπεριφορές για να ταιριάξεις σε αυτό που πιστεύεις ότι είναι οι προσδοκίες των γύρω σου».
Και ενώ όλοι το κάνουμε αυτό κατά καιρούς, ο βαθμός στον οποίο οι αυτιστικοί άνθρωποι πρέπει να καμουφλάρουν πτυχές του εαυτού τους μπορεί να οδηγήσει σε ένα αίσθημα απόλυτης αποστράγγισης όπου στη συνέχεια αναφέρουν ότι περνούν μεγάλες χρονικές περιόδους μόνοι ή σε σκοτεινά και ήσυχα μέρη για να αναρρώσουν.
Ο Δρ. Tessers πρόσθεσε ότι, από έξω, οι άνθρωποι δεν έχουν ιδέα πότε κάποιος καμουφλάρεται. «Κάνουν αυτό που όλοι θέλουν ή περιμένουν από αυτούς σε κάποιο βαθμό». Αυτό θα μπορούσε να μοιάζει σαν να συμπεριφέρεσαι όπως «πρέπει» στη δουλειά, αλλά να πηγαίνεις σπίτι και να καταρρέεις ή να φοβάσαι την ιδέα να χρειαστεί να το κάνεις αυτό ξανά αύριο.
7. Ενδιαφέροντα μεγαλύτερης έντασης
Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί μια βαθιά περιέργεια και πάθος για μια συγκεκριμένη δραστηριότητα ή θέμα. «Ο εγκέφαλός μας τείνει να έλκεται με πολύ πάθος προς την περιοχή των ενδιαφερόντων μας. Επενδύουμε πολύ σε αυτά και είναι ένας τρόπος να ηρεμούμε», δήλωσε η Δρ. Neff. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει την οικοδόμηση μιας καριέρας γύρω από ένα συγκεκριμένο ενδιαφέρον ή τη γνώση των πάντων για ένα συγκεκριμένο χόμπι.
Και ενώ όλοι έχουν ενδιαφέροντα -και πολλοί άνθρωποι έχουν έντονα ενδιαφέροντα – η Δρ. Neff υπογραμμίζει ότι οι αυτιστικοί άνθρωποι πιθανότατα βρίσκουν έναν τρόπο να συσχετίσουν τα πάντα με το συγκεκριμένο ενδιαφέρον τους. Για παράδειγμα, αυτό θα μπορούσε να μοιάζει με την εύρεση ενός τρόπου να μιλήσει για μια αγαπημένη τηλεοπτική εκπομπή, ακόμη και όταν η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τρέχοντα γεγονότα.
8. Μια απέχθεια για τις «πεζές» συζητήσεις
Στους περισσότερους ανθρώπους δεν αρέσει η πεζή συζήτηση, αλλά για τα άτομα με αυτισμό, μια τέτοια κουβέντα μπορεί να είναι εντελώς εξαντλητική ή κάτι που δεν πρέπει να συμβεί. «Συνήθως δεν τους αρέσουν οι πεζές κουβέντες και ίσως βρίσκουν τρόπους να τις αποφύγουν. Ίσως δομούν τη ζωή ή την καριέρα τους με έναν τρόπο που δεν χρειάζεται να έχουν πολλή τέτοια επικοινωνία», εξήγησε η Δρ. Neff. Η Δρ. Gardner-Wright πρόσθεσε ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται στο φάσμα τείνουν να προτιμούν τις βαθιές, ουσιαστικές συνομιλίες.
9. Μια επιθυμία για άμεση επικοινωνία
Τα άτομα με αυτισμό ευδοκιμούν στην ευθύτητα, με την «πραγματικά ειλικρινή, σαφή επικοινωνία να είναι μια ισχυρή προτίμηση», ανέφερε η Δρ. Gardner-Wright. Οι αυτιστικοί άνθρωποι τείνουν να είναι αρκετά κυριολεκτικοί. Για παράδειγμα, όταν λέτε τη φράση «βρέχει καρέκλες», είπε ότι οι αυτιστικοί άνθρωποι μπορεί να φαντάζονται κυριολεκτικά καρέκλες να πέφτουν από τον ουρανό, αλλά μετά συνειδητοποιούν ότι το άτομο που μιλάει αναφέρεται στη βροχή.
Επιπλέον, το στυλ επικοινωνίας μπορεί να περιγραφεί ως άμεσο και ειλικρινές. «Αυτό που λένε, τείνουνε να το λένε στην ονομαστική του αξία», κατέληξε η Δρ. Neff.