Οι περισσότεροι από εμάς θα χαιρόμασταν να χάσουμε μερικά κιλά, χωρίς φαινομενικά καμία προσπάθεια. Όμως, η απώλεια βάρους χωρίς να μειώσετε τις θερμίδες ή να ασκηθείτε περισσότερο στο γυμναστήριο, θα μπορούσε να είναι σημάδι για κάτι κακό.
Στην πραγματικότητα, εάν χάσετε ακούσια περισσότερο από το 5% του κανονικού σωματικού σας βάρους ή περισσότερα από 4,5 κιλά σε λιγότερο από ένα χρόνο, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, συμβουλεύουν οι ειδικοί.
Η γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να είναι σύμπτωμα μιας σειράς πιθανών σοβαρών παθήσεων από διαβήτη, στρες, σοβαρές ασθένειες ακόμα και καρκίνο.
Μπορεί να φταίει ένας υπερδραστήριος θυρεοειδής
Ένας υπερδραστικός θυρεοειδής, ιατρικά γνωστός ως υπερθυρεοειδισμός, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά συμπτωμάτων όπως εναλλαγές της διάθεσης, μυϊκή αδυναμία και επίμονη δίψα.
Ωστόσο, ένας υπερδραστήριος θυρεοειδής προκαλεί επίσης μια απότομη αύξηση του μεταβολισμού, η οποία οδηγεί σε γρήγορη απώλεια βάρους, όπως αναφέρει και η Mayo Clinic. Αυτό μπορεί επίσης να αυξήσει την όρεξή σας, εξηγεί ο βρετανικός οργανισμός υγείας NHS.
Αυτό συμβαίνει επειδή ο θυρεοειδής είναι υπεύθυνος για την παραγωγή ορμονών που βοηθούν στη ρύθμιση του μεταβολισμού του σώματος. Αυτές οι ορμόνες ονομάζονται τριιωδοθυρονίνη (Τ3) και θυροξίνη (Τ4).
Τα φάρμακα που ονομάζονται θειοναμίδες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αποτρέψουν τον θυρεοειδή να παράγει υπερβολικές ορμόνες, αλλά μπορεί να συνιστώνται και άλλες θεραπείες, όπως ακτινοθεραπεία για την καταστροφή των κυττάρων στον θυρεοειδή αδένα και χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ολόκληρου ή μέρους του θυρεοειδούς.
Η ταχεία απώλεια βάρους μπορεί να οφείλεται σε διαβήτη τύπου 1
Η απώλεια βάρους παρά την κατανάλωση μεγάλου αριθμού θερμίδων θα μπορούσε επίσης να είναι σύμπτωμα του διαβήτη. Αυτό συμβαίνει επειδή η ανεπαρκής ινσουλίνη εμποδίζει το σώμα να μεταφέρει γλυκόζη από το αίμα στα κύτταρα για να τη χρησιμοποιήσει ως ενέργεια. Αυτό αναγκάζει το σώμα να καίει λίπος και μύες ως ενέργεια, κάτι που μπορεί να προκαλέσει ταχεία απώλεια βάρους.
«Η ταχεία απώλεια βάρους μπορεί να είναι σύμπτωμα του διαβήτη τύπου 1, επειδή μια από τις κύριες εργασίες της ινσουλίνης είναι να μεταφέρει το σάκχαρο από το αίμα στα κύτταρα όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ενέργεια ή να αποθηκευτεί για χρήση αργότερα», εξήγησε στη Daily Mail η Esther Walden, ανώτερη κλινική σύμβουλος στο Diabetes UK και πρόσθεσε:
«Όταν δεν υπάρχει ινσουλίνη, τα κύτταρα στερούνται ενέργειας, το σώμα εργάζεται σκληρότερα για να προσπαθήσει να απαλλαγεί από την περίσσεια ζάχαρης στο αίμα και η περίσσεια ζάχαρης δεν μπορεί να αποθηκευτεί στα λιποκύτταρα. Επιπλέον, όταν δεν υπάρχει ινσουλίνη, το σώμα αρχίζει να διασπά το λίπος για να παράγει μια μορφή ενέργειας που μπορεί να χρησιμοποιήσει το σώμα».
Αυτή η απώλεια βάρους μπορεί να συμβεί αρκετά γρήγορα πριν από τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 1.
Είναι σύμπτωμα της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου
Η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα είναι και οι δύο τύποι φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, που προκαλούν πόνο στην κοιλιά και διάρροια. Οι παθήσεις προκαλούν επίσης αιμορραγία από τον πρωκτό, αίμα ή βλέννα στα κόπρανα, συνεχή κούραση και ακούσια απώλεια βάρους.
Αν και δεν είναι ξεκάθαρο τι προκαλεί τις παθήσεις, οι οποίες επηρεάζουν περίπου 10 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, το NHS λέει ότι αυτό συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται στο έντερο σας, γεγονός που του προκαλεί φλεγμονή.
Αυτή η φλεγμονή στο έντερο είναι που εμποδίζει το σώμα να απορροφά πλήρως τα θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα, με αποτέλεσμα να οδηγεί σε απώλεια βάρους και υποσιτισμό, σύμφωνα με το Crohn’s & Colitis UK.
Συμβαίνει στο 80% των ατόμων με συγκεκριμένους καρκίνους και άλλες σοβαρές παθήσεις υγείας
Η απώλεια της όρεξης και η ακούσια απώλεια σημαντικού βάρους είναι ένα σύμπτωμα που χτυπά το 80% των ατόμων με καρκίνο του ανώτερου γαστρεντερικού συστήματος, όπως καρκίνο του στομάχου ή του ήπατος.
«Η ξαφνική και απρογραμμάτιστη απώλεια βάρους μπορεί να συμβεί όταν περνάτε από στρεσογόνα γεγονότα στη ζωή σας ή μπορεί να συνδεθεί με άλλες υποκείμενες παθήσεις υγείας», δήλωσε η διευθύντρια πληροφοριών υγείας του Cancer Research UK, Maxine Lenza.
«Η ανεξήγητη απώλεια βάρους μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα πολλών τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα, του εντέρου και του παγκρέατος», πρόσθεσε.
Η καχεξία είναι, επίσης, ένα πιθανό σύμπτωμα καρκίνου και προκαλεί ακραία απώλεια μυών και λίπους, σύμφωνα με το Cancer Research UK. Τα άτομα με καρκίνο σε πρώιμο στάδιο δεν παρουσιάζουν συνήθως καχεξία. Αλλά έως και τέσσερις στους πέντε από τους ανθρώπους με προχωρημένο καρκίνο αναπτύσσουν κάποιου βαθμού καχεξία.
Όμως η καχεξία δεν είναι μόνο σύμπτωμα καρκίνου. Αυτή η συγκεκριμένη αιτία ταχείας απώλειας βάρους στον καρκίνο μπορεί επίσης να συμβεί με HIV, νεφρική νόσο και καρδιακή νόσο. Στον καρκίνο, πιστεύεται ότι προκαλείται από φλεγμονή. Αυτό συμβαίνει επειδή η φλεγμονή μπορεί να προάγει την απώλεια μυών και ένας όγκος μπορεί να αφαιρέσει ενέργεια από το υπόλοιπο σώμα.
Η φλεγμονή έχει επίσης συνδεθεί με την απώλεια μυών, επειδή προκαλεί τη διάσπαση της πρωτεΐνης πιο γρήγορα από ό,τι παράγεται. Αυτό συμβαίνει επειδή ο καρκίνος μπορεί να βλάψει τα μιτοχόνδρια, το τμήμα του κυττάρου που είναι υπεύθυνο για τη μετατροπή των θρεπτικών συστατικών σε ενέργεια. Ο έγκαιρος εντοπισμός αυτών των συμπτωμάτων καρκίνου θα μπορούσε να κάνει μεγάλη διαφορά.
«Αν παρατηρήσετε οποιεσδήποτε ασυνήθιστες αλλαγές, όπως απώλεια αξιοσημείωτου βάρους χωρίς να προσπαθήσετε, είναι σημαντικό να μιλήσετε με το γιατρό σας. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν θα είναι καρκίνος, αλλά αν είναι, η έγκαιρη εύρεση του μπορεί να κάνει πραγματική διαφορά», κατέληξε η Δρ. Lenza.