Η απώλεια ακοής, συχνά λόγω της έκθεσης σε δυνατούς θορύβους, είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας. Το βιολογικό του υπόστρωμα μπορεί κάλλιστα να οφείλεται στον ψευδάργυρο.
Σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PNAS, η έκθεση των ποντικών σε συνεχείς δυνατούς θορύβους άλλαξε τα επίπεδα ψευδαργύρου στα εσωτερικά αυτιά τους, ενώ μια ένωση παγίδευσης του ψευδάργυρου βοήθησε στην αποφυγή ορισμένων ζημιών.
Η έκθεση σε δυνατούς θορύβους μπορεί να επηρεάσει την ακοή μας διαταράσσοντας τα επίπεδα ψευδαργύρου στο εσωτερικό μέρος του αυτιού μας, υποστηρίζει η μελέτη σε ποντίκια. Θεραπείες που το μετριάζουν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία ή ακόμα και την πρόληψη τέτοιων βλαβών, για παράδειγμα εάν ληφθούν πριν από μια συναυλία.
Οι δυνατοί θόρυβοι μπορούν να προκαλέσουν θάνατο των κυττάρων στο εσωτερικό αυτί. Αυτό ήταν γνωστό από καιρό ότι επηρεάζει την ακοή, αλλά ο μηχανισμός πίσω από αυτό είναι λιγότερο σαφής.
Ο ρόλος του ψευδαργύρου στην απώλεια ακοής
Ο Θάνος Τζουνόπουλος από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ στην Πενσυλβάνια, υποψιάστηκε ότι μπορεί να έχει σχέση με τον ψευδάργυρο που κινείται ελεύθερα και ο οποίος παίζει σημαντικό ρόλο στη νευρολογική επικοινωνία των αισθήσεών μας.
Το μεγαλύτερο μέρος του ψευδαργύρου του σώματος συνδέεται με πρωτεΐνες, αλλά το υπόλοιπο λειτουργεί ως σήμα επικοινωνίας μεταξύ των οργάνων, ειδικά του εγκεφάλου. Η υψηλότερη συγκέντρωση ελεύθερου ψευδαργύρου στο σώμα βρίσκεται στον κοχλία, τη δομή σε σχήμα σαλιγκαριού στο εσωτερικό αυτί που μετατρέπει τις δονήσεις σε ηλεκτρικά σήματα, τα οποία στη συνέχεια ερμηνεύονται ως ήχος.
Για να μάθουν περισσότερα, ο Δρ. Τζουνόπουλος και οι συνεργάτες του εξέτασαν τα επίπεδα ελεύθερου ψευδαργύρου σε νεαρά ποντίκια που είχαν τροποποιηθεί γενετικά για να παράγουν βιολογικούς δείκτες που επισημαίνουν τη μεταφορά του ελεύθερου ψευδαργύρου σε όλο το σώμα.
Αφού άκουσαν θορύβους στα 100 ντεσιμπέλ -τόσο δυνατά όσο μια μπουλντόζα ή μια μοτοσικλέτα- για 2 ώρες συνεχόμενα, τα ποντίκια είχαν σημαντική απώλεια ακοής μέσα στις επόμενες 24 ώρες, λέει ο Δρ. Τζουνόπουλος.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτά τα ποντίκια είχαν μεγαλύτερες ποσότητες ελεύθερου ψευδαργύρου ανάμεσα και γύρω από τα κύτταρα στον κοχλία τους μετά την έκρηξη του ήχου σε σύγκριση με πριν, καθώς και σε σύγκριση με μια ομάδα ποντικών ελέγχου που δεν είχαν ακούσει τους δυνατούς ήχους.
«Υπάρχει μια πολύ ισχυρή ανοδική ρύθμιση του ψευδαργύρου, ως προς την ποσότητα, αλλά και ως προς τη χωρική κάλυψη της περιοχής. Πηγαίνει παντού», επισημαίνει ο Δρ. Τζουνόπουλος.
Μείωση των επιπέδων ελεύθερου ψευδαργύρου για την προστασία της ακοής
Σύμφωνα με τον Έλληνα επιστήμονα, ο ψευδάργυρος φαίνεται να απελευθερώνεται από ορισμένα κύτταρα του κοχλία μετά την αποκόλληση από τις πρωτεΐνες που τον δεσμεύουν φυσιολογικά,. Ο ελεύθερος ψευδάργυρος οδηγεί τελικά σε κυτταρική βλάβη και διαταράσσει την κανονική επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων.
Για να δουν εάν η μείωση των επιπέδων ελεύθερου ψευδαργύρου θα μπορούσε να προστατεύσει την ακοή, ο Δρ. Τζουνόπουλος και η ομάδα του αντιμετώπισαν μια άλλη ομάδα ποντικών με μια ένωση παγίδευσης ψευδάργυρου, είτε με ένεση στην κοιλιά τους είτε τοποθετώντας ένα εμφύτευμα βραδείας αποδέσμευσης στα έσω αυτιά τους. Στη συνέχεια τα ποντίκια άκουσαν τον ίδιο δυνατό θόρυβο για 2 ώρες. Και οι δύο ομάδες παρουσίασαν πολύ λιγότερη απώλεια ακοής.
Με περαιτέρω έρευνα, τα χάπια που παγιδεύουν τον ψευδάργυρο, οι σταγόνες ή τα εμφυτεύματα βραδείας αποδέσμευσης θα μπορούσαν κάποια μέρα να βοηθήσουν στην πρόληψη ή τη θεραπεία της βλάβης του εσωτερικού αυτιού από τραύμα από τον θόρυβο, λέει ο επιστήμονας.
«Θα μπορούσατε να πάτε σε μια συναυλία ή στον πόλεμο και απλώς να πάρετε ένα χάπι. Ή μπορεί να έχετε ένα ατύχημα και να λάβετε αυτές τις ενώσεις στα επείγοντα για να σας βοηθήσουν να μετριαστεί η ζημιά», εξηγεί ο καθηγητής.
Μελλοντικές μελέτες θα πρέπει επίσης να καθορίσουν πόσο καιρό μετά την έκθεση στον θόρυβο οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ωφεληθούν από μια τέτοια θεραπεία παγίδευσης ψευδάργυρου, λέει το μέλος της ομάδας Amantha Thathiah, επίσης στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ.