Ένα νέο, βιολογικής έμπνευσης αντικαρκινικό φάρμακο αποκαθιστά την αποτελεσματικότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στην καταπολέμηση του καρκίνου, σύμφωνα με όσα ανακάλυψε μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν.
Σε μοντέλα ποντικών με μελάνωμα, καρκίνο της ουροδόχου κύστης, λευχαιμία και καρκίνο του παχέος εντέρου, το φάρμακο φάνηκε να επιβραδύνει την ανάπτυξη των όγκων, να παρατείνει τη διάρκεια ζωής και να ενισχύει την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας. Η έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό Cancer Cell και θα μπορούσε να αλλάξει το τοπίο για πολλούς ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο.
Πολλοί καρκίνοι διαγράφουν ένα τμήμα του DNA που ονομάζεται 9p21. Πρόκειται για την πιο κοινή διαγραφή σε όλους τους καρκίνους, καθώς εμφανίζεται στο 25%-50% ορισμένων καρκίνων όπως το μελάνωμα, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, το μεσοθηλίωμα και ορισμένοι καρκίνοι του εγκεφάλου.
Χειρότερα αποτελέσματα για τους ασθενείς με διαγραφή 9p21
Οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και καιρό ότι οι καρκίνοι με τη διαγραφή 9p21 σηματοδοτούν χειρότερα αποτελέσματα για τους ασθενείς και αντίσταση στις ανοσοθεραπείες . Δηλαδή, τις θεραπευτικές στρατηγικές που έχουν σχεδιαστεί για να υπερφορτώσουν τη φυσική ανοσολογική απόκριση του ασθενούς στον καρκίνο.
Η διαγραφή βοηθά τα καρκινικά κύτταρα να αποφύγουν τον εντοπισμό και την εξάλειψή τους από το ανοσοποιητικό σύστημα, εν μέρει προτρέποντας τον καρκίνο να αντλήσει μια τοξική ένωση που ονομάζεται MTA. Αυτή η ένωση βλάπτει τη φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού και εμποδίζει την αποτελεσματικότητα των ανοσοθεραπειών.
«Στα ζωικά μοντέλα, το φάρμακό μας ρίχνει το MTA ξανά στα φυσιολογικά επίπεδα και το ανοσοποιητικό σύστημα επανέρχεται» δήλωσε ο Everett Stone, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μοριακών Βιοεπιστημών και αναπληρωτής καθηγητής ογκολογίας στην Ιατρική Σχολή Dell, ο οποίος ηγήθηκε της εργασίας.
«Βλέπουμε πολλά περισσότερα Τ κύτταρα γύρω από τον όγκο, τα οποία μάλιστα βρίσκονται σε λειτουργία επίθεσης. Τα Τ κύτταρα είναι ένας σημαντικός τύπος ανοσοκυττάρων, που μπορεί να αναγνωρίσει κύτταρα όγκου και να τα τροφοδοτήσει με ένζυμα που καταπολεμούν τον όγκο από το μέσα προς τα έξω», εξηγεί επιπλέον ο ειδικός.
Ο Δρ. Stone οραματίζεται ότι το φάρμακο θα χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με ανοσοθεραπείες για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητάς τους.
Πώς θα λειτουργεί το αντικαρκινικό φάρμακο
Η διαγραφή του 9p21 οδηγεί στην απώλεια ορισμένων βασικών γονιδίων στα καρκινικά κύτταρα. Ανάμεσα σε αυτά είναι και ένα ζευγάρι γονιδίων που παράγουν ρυθμιστές του κυτταρικού κύκλου, δηλαδή πρωτεΐνες που διατηρούν την ανάπτυξη και διαίρεση των υγιών κυττάρων με αργό, σταθερό ρυθμό.
Όταν αυτά τα γονίδια χαθούν, τα κύτταρα μπορούν να αναπτυχθούν ανεξέλεγκτα, μετατρέποντάς τα σε καρκινικά. Επίσης, έχει διαγραφεί ένα βασικό γονίδιο που παράγει ένα ένζυμο που διασπά την τοξίνη MTA. Αυτή η απώλεια, σύμφωνα με τον ερευνητή, είναι που επιτρέπει στα καρκινικά κύτταρα να αποκτήσουν μια νέα υπερδύναμη: την ικανότητα να απενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα.
«Ο καρκίνος ενισχύεται διπλά όταν χάνονται και τα δύο αυτά γονίδια. Σπάνε τα φρένα που συνήθως τον εμποδίζουν να αναπτυχθεί με ανεξέλεγκτο τρόπο και ταυτόχρονα αφοπλίζει την ανοσοποιητικό δύναμη του σώματος. Έτσι, γίνεται ένα πολύ πιο επιθετικό και κακόηθες είδος καρκίνου», εξηγεί ο Δρ. Stone.
Για να δημιουργήσουν το υποψήφιο φάρμακο, ο επιστήμονας και οι συνεργάτες του ξεκίνησαν με το χρήσιμο ένζυμο που παράγεται φυσικά από το σώμα για να διασπάσει το MTA και στη συνέχεια πρόσθεσαν εύκαμπτα πολυμερή.
«Είναι ήδη ένα πολύ καλό ένζυμο, αλλά έπρεπε να το βελτιστοποιήσουμε για να διαρκέσει περισσότερο στο σώμα. Εάν εγχύαμε μόνο το φυσικό ένζυμο, αυτό θα εξαλειφόταν μέσα σε λίγες ώρες. Η τροποποιημένη εκδοχή μας παραμένει στην κυκλοφορία του αίματος των ποντικιών για μέρες· στους ανθρώπους θα διαρκέσει ακόμη περισσότερο», καταλήγει ο Δρ. Stone.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να κάνουν περισσότερες δοκιμές ασφαλείας στο φάρμακό τους, το οποίο έχει την ονομασία PEG-MTAP, και αναζητούν χρηματοδότηση για να πραγματοποιήσουν μελλοντικές κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.