Ο 69χρονος Robert Berger πρόσφατα άρχισε να παίρνει μια μικρή δόση ενός χαπιού που χρησιμοποιείται εδώ και μερικά χρόνια για αντιγήρανση και μακροζωία , μία φορά την εβδομάδα με στόχο να αυξήσει το «διάστημα υγείας» του δηλαδή το χρονικό διάστημα που μπορεί να ζήσει χωρίς σοβαρή ασθένεια.Άραγε είδε αποτελέσματα;
Ο Berger έμαθε για το φάρμακο μέσω ενός σχετικού διαδικτυακού φόρουμ. Όπως παραδέχθηκε, δεν έχει βιώσει καμία τεράστια αλλαγή από τότε που το πήρε, αν και ο οδοντίατρός του. παρατήρησε ότι τα ούλα του φαινόταν πιο υγιή ενώ ο ίδιος νιώθει ότι έχει περισσότερη ενέργεια. Αλλά ομολογεί ότι είναι δύσκολο να πει κανείς εάν πρόκειται για επίδραση placebo ή πραγματική.
Τι είναι η ραπαμυκίνη και πώς συνδέεται με την αντιγήρανση και τη μακροζωία
Η ραπαμυκίνη συνήθως συνταγογραφείται σε ασθενείς με μεταμόσχευση οργάνων για την καταστολή του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Αλλά πολλοί επιστήμονες και άτομα που αναζητούν μακροζωία όπως ο Berger πιστεύουν ότι το φάρμακο μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα: Λένε ότι μπορεί να καθυστερήσει τη γήρανση και τις ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία.
Σε podcast, κοινωνικά δίκτυα και φόρουμ αφιερωμένα στην αντιγήρανση, η ραπαμυκίνη χαιρετίζεται ως το «χρυσό πρότυπο» για την παράταση της ζωής. Οι influencers μακροζωίας Δρ. Peter Attia και Bryan Johnson δηλώνουν πιστοί στο φάρμακο, λέγοντας ότι παίρνουν ραπαμυκίνη εδώ και χρόνια και διαφημίζουν έρευνες που δείχνουν ότι το φάρμακο μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των ποντικών περισσότερο από 20%.
Δεν υπάρχουν δεδομένα για το πόσοι άνθρωποι χρησιμοποιούν ραπαμυκίνη για σκοπούς αντιγήρανσης, καθώς το φάρμακο δεν διατίθεται επίσημα στην Αμερική. Όπως και ο Berger, μερικοί από τους χρήστες που ρωτήθηκαν στο πλαίσιο του άρθρου των New York Times είπαν ότι πίστευαν ότι η ραπαμυκίνη έχει προσφέρει ήπια οφέλη, όπως να τους βοηθήσει να χάσουν βάρος, να ανακουφίσουν τους πόνους ή ακόμα και να ξαναβγάλουν σκούρα μαλλιά χρόνια μετά τα γκρίζα.
Τι δείχνουν τα επιστημονικά στοιχεία
Όμως, ενώ οι χρήστες είναι αισιόδοξοι και τα στοιχεία ότι η ραπαμυκίνη μπορεί να αυξήσει τη μακροζωία στα ζώα είναι πολλά υποσχόμενα, η έρευνα σε ανθρώπους είναι ισχνή και οι μακροπρόθεσμες παρενέργειες είναι αβέβαιες. Στις λίγες μελέτες στις οποίες η ραπαμυκίνη συγκρίθηκε με ένα εικονικό φάρμακο, ήταν δύσκολο να προκύψουν απτά οφέλη.
Μακροζωία: «Τα 5 μυστικά στη γυμναστική που με βοήθησαν να περάσω τα 100»
Οι επιστήμονες έμαθαν για πρώτη φορά για τη δυνατότητα της ραπαμυκίνης για ενίσχυση της μακροζωίας το 2006, όταν μια μελέτη έδειξε ότι θα μπορούσε να παρατείνει τη διάρκεια ζωής των μυκήτων. Ο ενθουσιασμός αυξήθηκε τρία χρόνια αργότερα, όταν μια άλλη ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι τα ποντίκια που έλαβαν το φάρμακο ζούσαν περίπου 12% περισσότερο.
«Είχαν δοκιμαστεί και άλλα φάρμακα για τις πιθανές αντιγηραντικές ιδιότητές τους ως μέρος ενός ερευνητικού προγράμματος του Εθνικού Ινστιτούτου για τη Γήρανση, αλλά η ραπαμυκίνη ήταν η πρώτη που έκανε πραγματικά τη διαφορά στη μακροζωία και τη διάρκεια της υγείας τόσο στα αρσενικά όσο και στα θηλυκά ποντίκια», δήλωσε ο Δρ. Kellogg Jr., καθηγητής ιατρικής και γηριατρικής στο Κέντρο Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Τέξας στο Σαν Αντόνιο.
Μετά από αυτό ακολούθησαν μελέτες σε σκουλήκια, μύγες και περισσότερα ποντίκια. Σχεδόν όλες έδεικαν ότι η ραπαμυκίνη επέκτεινε τη διάρκεια ζωής.
Πώς μπορεί η ραπαμυκίνη να ενισχύσει τη μακροζωία
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η ραπαμυκίνη αυξάνει τη διάρκεια ζωής στα ζώα, και ίσως και στους ανθρώπους, αναστέλλοντας το σύμπλεγμα mTOR, ένα θεμελιώδες βιολογικό μονοπάτι που εμπλέκεται σε πολλές πτυχές της κυτταρικής υγείας.
Η καταστολή του mTOR ξεκινά ένα ντόμινο γεγονότων, αλλάζοντας πολλές βασικές διαδικασίες με τρόπους που φαίνεται να είναι επωφελείς για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση. Για παράδειγμα, φαίνεται να μειώνει τη φλεγμονή και να επιταχύνει μια κυτταρική διαδικασία απομάκρυνσης σκουπιδιών γνωστή ως αυτοφαγία.
Μερικοί ειδικοί πιστεύουν ότι η ραπαμυκίνη μπορεί να επιβραδύνει την ίδια τη διαδικασία γήρανσης. Άλλοι πιστεύουν ότι αυξάνει τη μακροζωία καθυστερώντας ή ακόμα και αποτρέποντας την εμφάνιση θανατηφόρων ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.
Για παράδειγμα, η φλεγμονή συνδέεται με τον διαβήτη και τις καρδιαγγειακές παθήσεις, για να μην αναφέρουμε τους γενικούς πόνους, επομένως η μείωσή της θεωρείται γενικά ευεργετική. Είναι κατανοητό ότι η αύξηση της αυτοφαγίας θα μπορούσε να βοηθήσει στην απομάκρυνση των τοξικών πρωτεϊνών που αρχίζουν να συσσωρεύονται με την ηλικία -όπως το αμυλοειδές και την πρωτεΐνη tau, που θεωρείται ευρέως ότι προκαλούν τη νόσο Αλτσχάιμερ.
«Είμαι νευροεπιστήμονας – Τα 3 συμπληρώματα που παίρνω για να επιβραδύνω τη γήρανση»
Το αν οι άνθρωποι θα δουν όφελος ή όχι με την πάροδο του χρόνου παραμένει ασαφές: Τα αποτελέσματα από τις ελάχιστες μελέτες που έγιναν σε ανθρώπους ήταν πολύ λιγότερο ξεκάθαρα από την έρευνα σε άλλα ζώα.