Θέλετε να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας όσο μεγαλώνετε; Σύμφωνα με νέα μελέτη, ένα εμβόλιο που προορίζεται για εντελώς διαφορετική πάθηση φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο άνοιας έως και 20%. Δείτε ποιο είναι αυτό το απρόσμενο «όπλο» πρόληψης και τι προτείνουν οι ειδικοί για να προστατεύσετε τη μνήμη και τη γνωστική σας υγεία.
Δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε ή έχετε υπνηλία μέσα στην ημέρα; Πότε μπορεί να είναι σύμπτωμα άνοιας
Ένα εμβόλιο που προορίζεται για διαφορετική πάθηση θα μπορούσε να μειώσει τις πιθανότητες για άνοια
Η άνοια είναι ένας γενικός όρος που περιγράφει ένα σύνολο συμπτωμάτων που σχετίζονται με την εξασθένηση των νοητικών λειτουργιών, όπως η μνήμη, η σκέψη, η γλώσσα και η κρίση, σε βαθμό που επηρεάζουν την ικανότητα του ατόμου να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες. Δεν αποτελεί φυσιολογικό μέρος της γήρανσης και μπορεί να προκληθεί από διάφορες παθήσεις που καταστρέφουν τα εγκεφαλικά κύτταρα, με πιο συχνή αιτία τη νόσο Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με το Dementia ORG.
Τώρα, ένα εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα, το οποίο ήδη προσφέρεται από τα Εθνικά Συστήματα Υγείας, θα μπορούσε να μειώσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με μια σημαντική νέα μελέτη.
Η έρευνα έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι που έλαβαν το εμβόλιο έχουν 20% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν την πάθηση σε σύγκριση με εκείνους που δεν εμβολιάστηκαν.
Αλτσχάιμερ: Τεστ όσφρησης που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι «δείχνει» τη νόσο
Έρπητας ζωστήρας: Πώς επιδρά το εμβόλιο στην άνοια
Ο έρπητας ζωστήρας, μια ιογενής λοίμωξη που προκαλεί επώδυνο εξάνθημα, προκαλείται από τον ίδιο ιό που προκαλεί την ανεμοβλογιά, τον ιό varicella-zoster.
Τα νέα ευρήματα προστίθενται σε αυξανόμενα στοιχεία που δείχνουν ότι το εμβόλιο έχει και ένα απροσδόκητο όφελος: την πρόληψη της άνοιας, αν και οι γιατροί δεν είναι ακόμη βέβαιοι για το πώς συμβαίνει αυτό.
Στη μελέτη, επιστήμονες από το Stanford University ανέλυσαν περισσότερους από 280.000 ηλικιωμένους, ηλικίας μεταξύ 71 και 88 ετών, στην Ουαλία.
Σύγκριναν αρχεία ανθρώπων που έλαβαν το εμβόλιο με εκείνους ηλικίας 80 ετών και άνω. Μερικές φορές η ηλικιακή διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων ήταν μόλις μία εβδομάδα.
Μέχρι το 2020, ένας στους οκτώ ηλικιωμένους, οι οποίοι τότε ήταν 86 και 87 ετών, είχαν διαγνωστεί με άνοια.
Όμως, όσοι είχαν κάνει το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα είχαν 20% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν την πάθηση σε σύγκριση με τους ανεμβολίαστους, όπως αποκαλύπτει η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature.
«Ήταν ένα πραγματικά εντυπωσιακό εύρημα», δήλωσε ο Dr Pascal Geldsetze, ο οποίος ηγήθηκε της μελέτης. «Αυτό το ισχυρό προστατευτικό σήμα υπήρχε, με όποιον τρόπο κι αν κοιτούσες τα δεδομένα».
«Αυτό που κάνει τη μελέτη τόσο ισχυρή είναι ότι ουσιαστικά πρόκειται για μια τυχαιοποιημένη δοκιμή με ομάδα ελέγχου, εκείνους που ήταν λίγο πολύ μεγάλοι για να είναι επιλέξιμοι για το εμβόλιο και την ομάδα παρέμβασης, που ήταν μόλις αρκετά νέοι για να είναι επιλέξιμοι».
Το Αλτσχάιμερ ξεκινά από τη γλώσσα: Τα 5 σημάδια που πρέπει να προσέξετε
Τι διαπίστωσαν οι ερευνητές
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η επίδραση του εμβολίου στην εμφάνιση άνοιας ήταν μεγαλύτερη στις γυναίκες, κάτι που μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι οι γυναίκες παρουσιάζουν φυσικά ισχυρότερη ανοσολογική αντίδραση στα εμβόλια.
Οι ειδικοί χαρακτήρισαν τη μελέτη ως ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός.
Ο Dr Henry Brodaty, Καθηγητής Γήρανσης και Ψυχικής Υγείας στο University of New South Wales, δήλωσε ότι «υπάρχουν εδώ και καιρό ενδείξεις ότι οι ηλικιωμένοι που λαμβάνουν τα εμβόλιά τους γενικά έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια. Αυτή είναι η καλύτερη απόδειξη μέχρι τώρα που το δείχνει αυτό».
Ωστόσο, κάποιοι προειδοποιούν ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί από την έρευνα.
Άνοια: Πότε οι λιγούρες για συγκεκριμένα φαγητά είναι σύμπτωμα της ασθένειας
Η έρευνα αφήνει ερωτηματικά
Ο καθηγητής Anthony Hannan, νευροεπιστήμονας στο Florey Institute στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, τόνισε ότι «ένα βασικό ερώτημα, στο οποίο δεν απαντά η νέα αυτή μελέτη, είναι πώς το εμβόλιο για τον έρπητα ζωστήρα μπορεί να προσφέρει προστασία ενάντια στην άνοια».
«Το επόμενο βήμα είναι να καταλάβουμε ακριβώς πώς αυτό το εμβόλιο ασκεί τα προστατευτικά του αποτελέσματα ενάντια στην άνοια και να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις πληροφορίες για την ανάπτυξη νέων τρόπων πρόληψης και θεραπείας της άνοιας».
Η ερευνητική ομάδα του Stanford που βρίσκεται πίσω από τη μελέτη έχει αναπαράγει τα ευρήματα από την Ουαλία σε ιατρικά αρχεία από άλλες χώρες, όπως η Αγγλία, η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και ο Καναδάς, όπου εφαρμόστηκαν παρόμοια προγράμματα εμβολιασμού.
Εξετάζουν επίσης αν μια νεότερη εκδοχή του εμβολίου, η οποία είναι πιο αποτελεσματική στην πρόληψη του έρπητα ζωστήρα, έχει μεγαλύτερη επίδραση στον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Άνοια: Το περίεργο σύμπτωμα που μπορεί να εμφανιστεί κατά το μαγείρεμα
Η νόσος Alzheimer επηρεάζει περίπου έξι στους δέκα ανθρώπους με άνοια.