Η μακροχρόνια χρήση κοινών φαρμάκων για την θεραπεία του έλκους και της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (παλινδρόμηση γαστρικών υγρών) αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας, προειδοποιεί επιστημονική μελέτη.
Φάρμακα για την γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είχαν συνδεθεί στο παρελθόν με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καταγμάτων και νεφρικής νόσου. Ωστόσο, τώρα οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα που λαμβάνουν αναστολείς της αντλίας πρωτονίων ή PPI, για πάνω από 4,4 χρόνια είχαν 33% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια.
Είναι σύμπτωμα άνοιας ή διαταραχή της μνήμης; Πότε πρέπει να ανησυχήσετε
Τι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και πώς λειτουργούν τα φάρμακα
Η παλινδρόμηση γαστρικών υγρών είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα γαστρικά οξέα παλινδρομούν στον οισοφάγο προκαλώντας διάφορα συμπτώματα, όπως για παράδειγμα καούρα. Πρόκειται για συχνή πάθηση και σύμφωνα με στοιχεία περίπου το 40% του πληθυσμού του Ηνωμένου Βασιλείου εμφανίζει συμπτώματα.
Ορισμένα άτομα ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή βραχείας διάρκειας όταν τα συμπτώματα βρίσκονται σε έξαρση, ενώ άλλοι χρειάζονται μακροχρόνια και καθημερινή φαρμακευτική αγωγή προκειμένου να καταστείλουν τα συμπτώματα.
Οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων μειώνουν το οξύ του στομάχου στοχεύοντας το ένζυμο στην μεμβράνη των τοιχωματικών κυττάρων του στομάχου που θεωρείται ως «αντλία οξέος» ή «αντλία πρωτονίων».
Τι διαπίστωσαν οι ερευνητές
Τα τελευταία χρόνια, μελέτες έχουν συνδέσει τη μακροχρόνια χρήση φαρμάκων για την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης με μια σειρά αυξημένων κινδύνων για την υγεία, όπως εγκεφαλικό, κατάγματα και νεφρική νόσο.
Γαστρική παράλυση: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται – Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
«Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τον έλεγχο της παλινδρόμησης γαστρικών υγρών, ωστόσο η μακροχρόνια χρήση έχει συνδεθεί σε προηγούμενες μελέτες με υψηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού, καταγμάτων και χρόνιας νεφρικής νόσου», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης Δρ. Kamakshi Lakshminarayan, καθηγήτρια στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.
«Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα τακτικά, επομένως εξετάσαμε εάν συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας», πρόσθεσε.
Η αμερικανική ερευνητική ομάδα, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Neurology, αναφέρει ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει ότι τα φάρμακα για την παλινδρόμηση γαστρικών υγρών προκαλούν τη νευροεκφυλιστική πάθηση– δείχνει μόνο μια συσχέτιση.
Η μελέτη περιελάβανε περισσότερα από 5.700 άτομα, ηλικίας 45 ετών και άνω. Κανείς δεν είχε άνοια στην έναρξη της μελέτης. Οι συμμετέχοντες είχαν μέσο όρο ηλικίας 75 ετών. Οι επιστήμονες εξέτασαν ποια φάρμακα έπαιρναν οι συμμετέχοντες για την παλινδρόμηση οξέος. Διαπιστώθηκε ότι το 26% από αυτούς είχε λάβει αναστολείς της αντλίας πρωτονίων.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη χωρίστηκαν σε τέσσερις ομάδες:
- Σε όσους δεν λάμβαναν τέτοια φάρμακα
- Σε όσους τα λάμβαναν μέχρι και 2,8 χρόνια
- Σε όσους τα λάμβαναν για 2,8 έως 4,4 χρόνια
- Σε όσους τα λάμβαναν για περισσότερα από 4,4 χρόνια
Πότε τα φάρμακα αυξάνουν τον κίνδυνο για άνοια
Στη συνέχεια παρακολουθήθηκαν για μια μέση περίοδο 5,5 ετών. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου το 10% των συμμετεχόντων εμφάνισαν άνοια. Για κάθε 1.000 άτομα που είχαν λάβει PPI για περισσότερα από 4,4 χρόνια, καταγράφηκαν 24 περιπτώσεις άνοιας. Αντίστοιχα, ανά 1.000 άτομα που δεν είχαν λάβει αυτά τα φάρμακα, οι περιπτώσεις ανέρχονταν σε 19.
Αφού έλαβαν υπόψιν δημογραφικούς παράγοντες, καθώς και θέματα που σχετίζονταν με την υγεία των συμμετεχόντων, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι χρήστες φαρμάκων για την αντιμετώπιση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης για περισσότερα από 4,4 χρόνια, είχαν 33% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε σύγκριση με εκείνους που δεν πήραν ποτέ τέτοια φάρμακα.
Οι ερευνητές δεν βρήκαν υψηλότερο κίνδυνο για την πάθηση για άτομα που έπαιρναν τα φάρμακα για λιγότερα από 4,4 χρόνια.
«Αν και δεν βρήκαμε σχέση με τη βραχυπρόθεσμη χρήση, βρήκαμε υψηλότερο κίνδυνο άνοιας που σχετίζεται με τη μακροχρόνια χρήση αυτών των φαρμάκων», ανέφερε η καθηγήτρια και κατέληξε:
«Αυτή η μελέτη δείχνει μόνο μια συσχέτιση, όχι σχέση αιτίας και αποτελέσματος. Χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και να διερευνηθούν οι λόγοι για την πιθανή σχέση μεταξύ της μακροχρόνιας χρήσης αναστολέων αντλίας πρωτονίων και του υψηλότερου κινδύνου άνοιας».