Νέα έρευνα επιχειρεί να ξεδιαλύνει το ποια σημάδια στην ομιλία είναι φυσικές απόρροιες της γήρανσης και ποια μπορεί να οφείλονται σε σοβαρές παθήσεις του εγκεφάλου, όπως η άνοια.
Για παράδειγμα, το να ξεχάσετε το όνομα ενός ατόμου, ενός μέρους ή να δυσκολεύεστε να βρείτε λέξεις είναι φυσικό και συνδέεται με την ικανότητα ανάκτησης της μνήμης, η οποία χειροτερεύει όσο μεγαλώνουμε.
Ωστόσο, αυτό σε συνδυασμό με αργή ή μπερδεμένη ομιλία, κενές παύσεις και περιορισμένο λεξιλόγιο μπορεί να αντιπροσωπεύει ευρύτερη εξασθένιση, σηματοδοτώντας καταστάσεις όπως η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ.
Πώς διεξήχθη η μελέτη για την άνοια
Αυτό ήταν το εύρημα μιας μελέτης του Πανεπιστημίου του Τορόντο που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο, η οποία εξέτασε πάνω από 100 ενήλικες ηλικίας 18 έως 90 ετών. Οι συμμετέχοντες που δεν μπορούσαν να εκφράσουν γρήγορα αυτό που έβλεπαν στις εικόνες ήταν πιο πιθανό να πουν τη λάθος λέξη.
Για να ελέγξουν εάν το πρόβλημα εύρεσης λέξεων είναι πραγματικά ένας ακριβής δείκτης της υγείας του εγκεφάλου σε ηλικιωμένους, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο εξέτασαν 125 υγιείς ενήλικες.
Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: νέους, μεσήλικες και ηλικιωμένους. Οι νεαροί συμμετέχοντες είχαν μέσο όρο ηλικίας 26 ετών, οι μεσήλικες ήταν 48 ετών κατά μέσο όρο και οι ηλικιωμένοι είχαν μέση ηλικία τα 70.
Η πρώτη φάση περιλάμβανε μια εργασία παρεμβολής εικόνας-λέξεων. Οι ερευνητές έδειξαν στους συμμετέχοντες φωτογραφίες καθημερινών αντικειμένων -μια χάντρα, για παράδειγμα- ενώ έπαιζαν ένα ηχητικό κλιπ μιας λέξης που είτε ήταν σχετική -όπως κολιέ- είτε μιας που ακούγεται παρόμοια -μάντρα, για παράδειγμα.
Τα ευρήματα της μελέτης σχετικά με τον εντοπισμό λέξεων
Η ομάδα διαπίστωσε ότι οι μεγαλύτεροι ενήλικες που μιλούσαν φυσικά πιο γρήγορα ήταν πιο άμεσοι στο να ονοματίσουν σωστά τις εικόνες, γεγονός που υποδηλώνει ότι η πιο αργή επεξεργασία της γλώσσας μπορεί να είναι σημάδι γνωστικής έκπτωσης και όχι δυσκολίας ανάκλησης λέξεων.
Αν και αυτό μπορεί να ακούγεται προφανές, τα στυλ επικοινωνίας των ανθρώπων αλλάζουν καθώς μεγαλώνουν και μερικές φορές δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Για παράδειγμα, το να δυσκολεύεστε να βρείτε λέξεις είναι κάτι που έρχεται με την ηλικία. Οι ηλικιωμένοι εμφανίζουν επίσης ανεπαίσθητες αλλαγές στην ομιλία τους, όπως η πιο αργή ομιλία, η παύση μεταξύ των λέξεων και η έλλειψη ποικιλίας των λέξεων που χρησιμοποιούνται.
Ωστόσο, η δυσκολία στον εντοπισμό της λέξης από μνήμης, σε συνδυασμό με αυτές τις αλλαγές ομιλίας θα μπορούσε να είναι πρόδρομος καταστάσεων όπως η άνοια, προειδοποίησαν οι ερευνητές.
«Αυτή η μελέτη υπογραμμίζει τη δυνατότητα αλλαγής του ρυθμού ομιλίας ως σημαντικό αλλά διακριτικό δείκτη της γνωστικής υγείας που θα μπορούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό άτομα που διατρέχουν κίνδυνο πριν γίνουν εμφανή πιο σοβαρά συμπτώματα», έγραψαν στο The Conversation ερευνητές για την άνοια από το Πανεπιστήμιο του Sussex, οι οποίοι δεν συμμετείχαν στην έρευνα.
«Αυτή η μελέτη άνοιξε συναρπαστικές πόρτες για μελλοντική έρευνα, δείχνοντας ότι δεν είναι μόνο αυτό που λέμε αλλά πόσο γρήγορα το λέμε που μπορεί να αποκαλύψει τις γνωστικές αλλαγές», κατέληξαν οι Claire Lancaster και Alice Stanton,