Οι γιορτές είναι μια ευκαιρία για οικογενειακές συναντήσεις, αναμνήσεις και δημιουργία νέων στιγμών. Ωστόσο, αγνοώντας κάποια σημαντικά προειδοποιητικά σημάδια άνοιας για χάρη της θετικής διάθεσης, μπορεί να είναι επιζήμιο για τα μέλη της οικογένειας, προειδοποιεί ένας ειδικός.
Ο Τζον Ράμσεϊ, ιδρυτής της Social-Ability, ανέδειξε 7 σημάδια άνοιας που τείνουν να εμφανίζονται την ημέρα των Χριστουγέννων ή κατά τη διάρκεια του χριστουγεννιάτικου δείπνου, ανατρέχοντας στις συνήθειες του πατέρα του, ο οποίος διαγνώστηκε με την ασθένεια.
Άνοια: Σε ποια ηλικία πρέπει να κόψετε το αλκοόλ για να προστατευθείτε, σύμφωνα με ειδικό
Τα 7 συμπτώματα άνοιας που εκδηλώνονται στις γιορτές
Ακολουθούν τα βασικά σημεία προσοχής:
1. Ξεχνάει τι έχει μόλις συμβεί
Ο Τζον θυμάται: «Κοιτάζοντας πίσω στη ζωή με τον πατέρα μου, ο οποίος διαγνώστηκε με άνοια όταν ήμουν 12 ετών, ένα από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν τώρα είναι το πώς συχνά ξεχνούσε τι είχε μόλις συμβεί, βασιζόμενος σε εμάς για να του πούμε τι να κάνει στη συνέχεια. Αν έχετε καιρό να δείτε ένα αγαπημένο σας πρόσωπο και παρατηρείτε ότι ξεχνάει πώς να κάνει καθημερινές δουλειές, αυτό μπορεί να είναι σημάδι άνοιας».
2. Ξεχνάει ονόματα και ιστορίες
Με παρόμοιο τρόπο, η σύγχυση ανάμεσα σε μέλη της οικογένειας και η επανάληψη ιστοριών πολλές φορές σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι σαφής ένδειξη άνοιας. Το χάος και το άγχος ενός χριστουγεννιάτικου δείπνου μπορούν να αναδείξουν αυτό το σύμπτωμα, ιδιαίτερα αν κάποιος αρχίσει να λέει την ίδια ιστορία στα ίδια άτομα ή να μπερδεύει φίλους, συγγενείς και άλλους ανθρώπους.
Άνοια: Το σύμπτωμα που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της ημέρας – Πότε πρέπει να ανησυχήσουμε
3. Δυσκολεύεται στη συζήτηση
Ένα πιο «διακριτικό σημάδι άνοιας» είναι η δυσκολία στην επικοινωνία, η οποία μπορεί να αποτελεί πολύ πρώιμη ένδειξη της ασθένειας. Ο Τζον εξηγεί: «Όσοι έχουν άνοια μπορεί να δυσκολεύονται όταν επικοινωνούν, συχνά χάνονται σε συζητήσεις που αφορούν ένα θέμα που δεν γνωρίζουν καλά ή δυσκολεύονται να βρουν τις κατάλληλες λέξεις όταν συζητούν μια ιδέα».
4. Περπατά με ανησυχία
Οι γιορτές μπορεί να είναι μια χαοτική περίοδος, με σπίτια γεμάτα φίλους και οικογένεια. Ο ειδικός προτρέπει να παρατηρείτε αν οι ηλικιωμένοι συγγενείς σας περπατούν με ανησυχία μέσα στο σπίτι. Ο Τζον αναφέρει: «Ο πατέρας μου πάντα απολάμβανε τους μεγάλους περιπάτους, αλλά στα πρώιμα στάδια της άνοιας άρχισε να περπατά μέσα στο σπίτι μας ή στον δρόμο, χωρίς να έχει πραγματικό λόγο ή γνώση του γιατί το έκανε».
5. Συλλέγει αντικείμενα
Αυτή είναι μια κοινή συνήθεια, που πολλοί υιοθετούν προσωρινά κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων. Ωστόσο, στους ανθρώπους με άνοια μπορεί να λάβει διαφορετική μορφή και γίνεται πιο εμφανής στις γιορτές.
Ο Τζον αναφέρει: «Ο μπαμπάς μου άρχισε να συλλέγει πολλαπλά αντίγραφα κλειδιών του σπιτιού και αγόραζε συχνά τα ίδια αντικείμενα πολλές φορές μέσα σε μια μέρα, ακόμα και κατά τη διάρκεια της ίδιας εξόδου για ψώνια. Αυτού του είδους η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά, που μπορεί να φαίνεται ακατανόητη, είναι συχνά ένας τρόπος να αποκτήσει μια αίσθηση ελέγχου».
Η κοινή εξέταση που προβλέπει αν θα εμφανίσετε άνοια σε 6 χρόνια – Τι δείχνει νέα μελέτη
6. Έχει αλλαγές στη διάθεση
Οι γιορτές μπορούν να είναι συναισθηματικά έντονες για πολλούς, αλλά ο Τζον προειδοποιεί ότι η πρώιμη άνοια μπορεί να οδηγήσει σε απογοητευτικές καταστάσεις για όλους. Ζητά από τις οικογένειες να έχουν «κατανόηση και υπομονή», ενώ παρατηρούν οποιαδήποτε δραματική αλλαγή διάθεσης των αγαπημένων τους.
7. Δυσκολεύεται σε νέα περιβάλλοντα
Τα Χριστούγεννα συχνά απαιτούν μεγάλα ταξίδια για οικογενειακές συναντήσεις, αλλά η παραμονή σε ένα άγνωστο σπίτι, ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν βλέπουν καθημερινά, μπορεί να «πυροδοτήσει σύγχυση και άγχος» στους πάσχοντες από άνοια.
Ο Τζον επισημαίνει: «Οι αλλαγές στο περιβάλλον και τη δραστηριότητα μπορούν να κατακλύσουν τα άτομα με άνοια, καθώς συχνά δυσκολεύονται να επεξεργαστούν άγνωστα μέρη, κάτι που μπορεί να εντείνει το αίσθημα αποπροσανατολισμού και άγχους».
Άνοια: Η απλή συνήθεια που μπορεί να σας προστατεύσει από τη νόσο, σύμφωνα με έρευνα σε 10.000 άτομα
Τι να κάνετε αν παρατηρήσετε αυτά τα σημάδια
Ο Τζον προτείνει μερικούς τρόπους για να ανοίξετε τη συζήτηση με ευαισθησία, αν παρατηρήσετε αυτά τα σημάδια. Ως ένα αρχικό τεστ, προτείνει να ρωτήσετε για πρόσφατα γεγονότα που θα έπρεπε να θυμούνται καλά, όπως: «Πώς ήταν η επίσκεψή σου με τον Χ την περασμένη εβδομάδα;» Αν δυσκολευτούν να θυμηθούν λεπτομέρειες, χρησιμοποιήστε αυτό ως μια ήπια ένδειξη, χωρίς να το πιέσετε.
Συζητήστε και με άλλους φίλους ή συγγενείς που βλέπουν το άτομο πιο συχνά για να συγκεντρώσετε πληροφορίες. Αν παρατηρούν και αυτοί τέτοια μοτίβα, ο Τζον προτρέπει να προχωρήσετε σε μια επίσημη διάγνωση μέσω του γιατρού.
Άνοια: Μια χούφτα από αυτό το τρόφιμο καθημερινά μειώνει κατά 12% τον κίνδυνο
Τέλος, συνιστά την προετοιμασία για τη μελλοντική διαχείριση, όπως η υπογραφή πληρεξουσίου για ιατρικά και οικονομικά θέματα σε άτομο της απόλυτης εμπιστοσύνης τους.