Θέλετε να διατηρήσετε το μυαλό σας κοφτερό και να μειώσετε τον κίνδυνο άνοιας; Αυτές οι μικρές καθημερινές συνήθειες τις οποίες εφαρμόζουν και οι ίδιοι οι νευρολόγοι, θα σας βοηθήσουν να κάνετε το σενάριο αυτό απίθανο.
Το σύμπτωμα στον ύπνο που προειδοποιεί για άνοια – Πώς να το αντιστρέψετε
Ασυνήθιστα πράγματα που κάνουν οι νευρολόγοι για να αποφύγουν την άνοια
Σοκαριστικά δεδομένα έρευνας που δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Medicine, δείχνουν ότι η πιθανότητα ανάπτυξης άνοιας μετά τα 55 αυξάνεται κατά 42%, ένα ποσοστό το οποίο είναι το μεγαλύτερο που έχει αναφερθεί σε σύγκριση με παλιότερες μελέτες.
Επειδή ζούμε περισσότερο από τις προηγούμενες γενιές, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να βιώσουμε εκφυλισμό του εγκεφάλου.
Από την ίδια μελέτη που δημοσιεύτηκε πριν από λίγες μέρες μαθαίνουμε ότι μισό εκατομμύριο άνθρωποι ενδέχεται να διαγνωστούν με άνοια φέτος. Μέχρι το 2060, ο αριθμός αυτός αναμένεται να φτάσει το 1 εκατομμύριο ετησίως.
Δυστυχώς, οι χρόνιες παθήσεις, όπως η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, αυξάνουν επίσης τον κίνδυνο άνοιας.
«Υπολογίζουμε ότι περίπου το 40% των περιπτώσεων άνοιας είναι προλήψιμες μέσω του τρόπου ζωής και άλλων παραγόντων», δήλωσε η Dr. Meredith Bock, νευρολόγος και επικεφαλής ιατρική σύμβουλος στο Remo Health.
Το γεγονός ότι κάποιος φέρει ένα γονίδιο που τον προδιαθέτει για άνοια, δεν σημαίνει ότι θα την αναπτύξει απαραίτητα.
«Οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορούν να καθυστερήσουν την έναρξη της άνοιας ή και να την αποτρέψουν εντελώς», πρόσθεσε η Bock.
Οι 5 συνήθειες των νευρολόγων που αποτρέπουν την άνοια
Κάποιες από αυτές τις παρεμβάσεις, όπως η τακτική άσκηση ή η επίλυση γρίφων, είναι ευρέως γνωστές. Άλλες, όμως, μπορεί να φαίνονται πιο ασυνήθιστες. Παρακάτω, νευρολόγοι μοιράζονται τις καθημερινές τους συνήθειες που βοηθούν στη μείωση του κινδύνου άνοιας:
1. Περπατούν μέχρι το γραφείο του συναδέλφου τους αντί να στείλουν email
Αντί να μένει καθηλωμένος μπροστά σε έναν υπολογιστή, ο Dr. Gabriel Leger, νευρολόγος στο UC San Diego Health, φροντίζει να σηκώνεται και να κινείται για να σπάσει τις μεγάλες περιόδους καθιστικής ζωής.
«Αν δεν είμαι με ασθενείς, σηκώνομαι και πηγαίνω μέχρι το άλλο άκρο του κτιρίου για να μιλήσω με κάποιον αντί να στείλω email. Αυτό με κάνει πιο ενεργό», δήλωσε ο Leger.
Το σώμα μας δεν είναι φτιαγμένο για να παραμένει ακίνητο για μεγάλα χρονικά διαστήματα, εξήγησε. Μελέτη του 2023 σε σχεδόν 50.000 ενήλικες αποκάλυψε ότι 10 ή περισσότερες ώρες καθιστικής ζωής την ημέρα συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας.
Πώς μπορείτε να ενισχύσετε τη μνήμη σας και να προστατευθείτε από την άνοια
2. Αλληλεπιδρούν με άλλους ανθρώπους όσο το δυνατόν περισσότερο
Ένας επιπλέον λόγος που ο Leger προτιμά τις δια ζώσης συζητήσεις είναι η διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας.
«Όσο περισσότερη κοινωνική αλληλεπίδραση έχετε, τόσο περισσότερες συνδέσεις δημιουργεί ο εγκέφαλός σας», δήλωσε.
Η κοινωνικοποίηση αποτελεί προστατευτικό παράγοντα έναντι της νόσου του Alzheimer.
«Μια απλή συζήτηση ενεργοποιεί πολλούς τομείς του εγκεφάλου, όπως την κατανόηση της γλώσσας, την ομιλία, την παρακολούθηση μιας ιστορίας, αλλά και στοιχεία συμπεριφοράς, όπως οι κοινωνικο-συναισθηματικές ενδείξεις», πρόσθεσε η Bock. Επιπλέον, η κοινωνική αλληλεπίδραση βελτιώνει τη διάθεση, που συνδέεται άμεσα με τη γνωστική υγεία.
3. Αν έχουν κατοικίδια, δεσμεύονται πλήρως στη φροντίδα τους
Ο Leger έχει δύο σκύλους και δύο γάτες. Ειδικά με τα σκυλιά, «κοινωνικοποιείστε μαζί τους, είστε υποχρεωμένοι να τα βγάζετε βόλτα και έχετε περισσότερες πιθανότητες να αλληλεπιδράσετε με άλλους ιδιοκτήτες σκύλων», ανέφερε.
«Υπάρχει η αίσθηση της ευθύνης: ‘Πρέπει να ταΐσω τον σκύλο μου, να φροντίσω να είναι καλά.’ Είναι λίγο σαν τη γονεϊκότητα, που σας δίνει ένα σκοπό».
Όλα αυτά προστατεύουν τη γνωστική λειτουργία, αφού συνδυάζουν διανοητική διέγερση, κοινωνική αλληλεπίδραση και σωματική άσκηση.
Άνοια: Το τρόφιμο που μειώνει κατά 60% τον κίνδυνο, σύμφωνα με νευροεπιστήμονα
4. Αποφεύγουν τροφές με φυτοφάρμακα, συντηρητικά και υψηλή επεξεργασία
«Δεν είναι κάτι περίεργο, αλλά προσπαθώ να αποφεύγω τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα και να τρώω οργανικά προϊόντα όσο το δυνατόν περισσότερο», εξήγησε ο Leger.
«Πιστεύω ότι τα φυτοφάρμακα, τα ζιζανιοκτόνα και τα πολύ επεξεργασμένα τρόφιμα περιέχουν στοιχεία που στρεσάρουν τον εγκέφαλο και αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας».
Ένας πρακτικός τρόπος για να μειώσετε την έκθεση σε τέτοιες ουσίες είναι να αγοράζετε φρέσκα προϊόντα από λαϊκές αγορές, έστω μία φορά το μήνα. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, συνηθίστε να ξεπλένετε καλά τα φρούτα και τα λαχανικά με άφθονο νερό πριν τα καταναλώσετε.
5. Καταναλώνουν πολύ ελαιόλαδο
Ο Dr. Gustavo Roman, νευρολόγος στο Houston Methodist Hospital, παίρνει μια κουταλιά έξτρα παρθένου ελαιόλαδου κάθε πρωί με το πρωινό του.
«Ο εγκέφαλος έχει περισσότερα αιμοφόρα αγγεία από οποιοδήποτε άλλο όργανο», τόνισε. Όταν αυτά τα αγγεία επηρεάζονται, αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξης άνοιας.
Η μεσογειακή διατροφή έχει συνδεθεί με υγιέστερα αιμοφόρα αγγεία. Ο Roman, εξετάζοντας επιστημονικές έρευνες, διαπίστωσε ότι η μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με χαμηλότερη συχνότητα άνοιας.
Συμβουλεύει τους ασθενείς του να βρίσκουν ελαιόλαδο φρέσκιας σοδειάς, αποθηκευμένο σε σκούρο ή μεταλλικό μπουκάλι, καθώς είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο φως.
Η άνοια δεν είναι πάντα αναπόφευκτη. Οι μικρές καθημερινές συνήθειες, όπως το περπάτημα, η κοινωνική αλληλεπίδραση, η φροντίδα κατοικιδίων, η αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων και η κατανάλωση ελαιόλαδου, μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη γνωστική υγεία.