Δεν είναι λίγες οι φορές που ένας απλός βήχας έχει δυσκολέψει την καθημερινότητά μας, κάνοντας τη μέρα μας αφόρητη.
Ο βήχας είναι ένας σημαντικός τρόπος να διατηρήσετε το λαιμό και τους αεραγωγούς σας καθαρούς. Ωστόσο, ο υπερβολικός βήχας μπορεί να υποδεικνύει μια υποκείμενη νόσο ή διαταραχή. Πολλές φορές αντί να βελτιωθεί η κατάσταση μπορεί να χειροτερέψει και να προκαλέσει μεγάλη εξάντληση, ειδικά τις ώρες που προσπαθείτε να ξεκουραστούμε ή να κοιμηθούμε.
Τι είναι ο βήχας
Πρόκειται για ένα φυσιολογικό αμυντικό μηχανισμό του αναπνευστικού συστήματος που συμβάλλει στην απομάκρυνση ξένων σωματιδίων, ερεθιστικών και επικίνδυνων ουσιών από τους πνεύμονες. Είναι ένα συνηθέστατο σύμπτωμα που μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως οι αναπνευστικές λοιμώξεις, άσθμα, αλλεργίες και καπνός.
Η κατανόηση των αιτιών και η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση και την επούλωση του βήχα. Ωστόσο, ο βήχας μπορεί να είναι ένα ενοχλητικό συμπτώματα που προκαλεί δυσφορία και ανησυχία. Ο βήχας μπορεί να είναι είτε οξύς είτε χρόνιος.
Ο οξύς βήχας αρχίζει ξαφνικά και συνήθως διαρκεί λιγότερο από τρεις εβδομάδες. Αυτός ο τύπος βήχα είναι αυτός που οφείλεται στο κοινό κρυολόγημα, στη γρίπη ή σε οξεία βρογχίτιδα.
Ο χρόνιος βήχας διαρκεί περισσότερο από οκτώ εβδομάδες (ή περισσότερο από τέσσερις εβδομάδες στα παιδιά). Ένας χρόνιος βήχας μπορεί να σας ξυπνήσει τη νύχτα όταν κοιμάστε και να προκαλέσει κόπωση ή και εξάντληση. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί με άλλα σημεία και συμπτώματα, όπως:
- Ρινική καταρροή
- Πονόλαιμος
- Επιπόλαια αναπνοή ή δυσκολία στην αναπνοή
- Κοιλιακό άλγος
- Πυρετός
- Κόπωση
Που οφείλεται;
Ο βήχας προκαλείται όταν ενεργοποιηθούν οι ειδικοί νεύρο-υποδοχείς στους αεραγωγούς. Για παράδειγμα, ο καπνός, η σκόνη ή τα ψίχουλα της τροφής προκαλούν μια άμεση αντίδραση βήχα. Το οξύ από το στομάχι που ανεβαίνει στον οισοφάγο (γνωστό ως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση) μπορεί επίσης να προκαλέσει αυτήν την αντίδραση καθώς και το οπισθορινικό στάξιμο εκκρίσεων στην ιγμορίτιδα.
- Σε κοινό κρυολόγημα και γρίπη: Οι αναπνευστικές λοιμώξεις είναι η συνηθέστερη αιτία βήχα. Ο ιός του κοινού κρυολογήματος και ο ιός της γρίπης προκαλούν ερεθισμό του αναπνευστικού συστήματος και παράγουν βήχα.
- Σε άσθμα: Ο βήχας είναι ένα από τα κύρια συμπτώματα του άσθματος. Οι παθολογικές αλλαγές στους αεραγωγούς προκαλούν αντίδραση, που μπορεί να οδηγήσει σε σπαστικό βήχα.
- Σε αλλεργίες: Οι αλλεργίες, όπως η αλλεργία στη σκόνη, το πολλαπλασιαστικό υλικό των κατοικίδιων ζώων και οι πολλαπλασιαστικοί σπόροι, μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικό βήχα.
- Στον καπνό: Ο καπνός τσιγάρου είναι μια συχνή αιτία βήχα, ειδικά για τους μη καπνιστές που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα. Το κάπνισμα ερεθίζει τους αεραγωγούς και τους πνεύμονες, προκαλώντας βήχα.
- Σε πνευμονικές λοιμώξεις, όπως πνευμονία ή οξεία βρογχίτιδα.
- Στη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εμφύσημα ή χρόνια βρογχίτιδα).
- Σε παραρρινοκολπίτιδα: Οδηγεί σε οπισθορρινική καταρροή. Ο βήχας, το μπούκωμα της μύτης και οι παχύρρευστες, πυώδεις (κιτρινο-πράσινες) εκκρίσεις οφείλονται σε οξεία παραρρινοκολπίτιδα, που ξεκίνησε από κρυολόγημα.
- Σε πνευμονοπάθειες: όπως βρογχιεκτασία, διάμεση πνευμονοπάθεια ή όγκοι.
- Σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση: Σύμφωνα με έρευνες η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση συνδέεται με πληθώρα αναπνευστικών προβλημάτων. Μπορεί να οξύνει ή να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα όπως είναι το βρογχικό άσθμα, η βρογχίτιδα και οι βρογχεκτασίες. Συμπτώματα αυτών είναι ο χρόνιος βήχας.
- Σε αναστολείς ACE: Πρόκειται για τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
Πώς να τον αντιμετωπίσετε
Ενυδατωθείτε: Η κατανάλωση αρκετού νερού βοηθά στην αραίωση της βλέννας και τα ζεστά υγρά, όπως ο ζωμός, το τσάι με χυμό λεμονιού και τα βότανα, είναι καταπραϋντικά.
Δοκιμάστε κάποιες φυσικές θεραπείες: Κάποια φυσικά συστατικά, όπως το μέλι, τα βότανα και η αλόη βέρα, έχουν αντιβακτηριακές και καταπραϋντικές ιδιότητες που μπορούν να σας ανακουφίσουν από τον βήχα. Κάντε γαργάρες με αλατόνερο πριν κοιμηθείτε. Επίσης, μπορείτε να ανυψώσετε το κεφάλι σας με επιπλέον μαξιλάρια όταν κοιμάστε.
Κάντε ρινικές πλύσεις: Εάν το πρόβλημα ξεκινά από τη ρινική συμφόρηση, για να σταματήσετε να κοιμάστε με ανοιχτό το στόμα και να βελτιωθεί ο ξηρός βήχας το βράδυ δοκιμάστε να κάνετε ρινικές πλύσεις- ιδανικά με θαλασσινό νερό- αρκετές φορές μέσα στη μέρα και ειδικά πριν κοιμηθείτε.
Τοποθετήστε έναν υγραντήρα: Ο ξηρός αέρας μπορεί να χειροτερέψει έναν ερεθισμένο λαιμό, τη μύτη μας και τους αεραγωγούς.
Πάρτε τη σωστή φαρμακευτική αγωγή: Τα αντιβιοτικά μπορεί να είναι απαραίτητα σε περιπτώσεις βακτηριακών λοιμώξεων. Οι αντιβιοτικές αγωγές πρέπει να λαμβάνονται μόνο μετά από συμβουλές από γιατρό.`
Αποφύγετε τους ερεθιστικούς παράγοντες: Αποφύγετε το κάπνισμα, την σκόνη, τους αλλεργιογόνους και άλλους ερεθιστικούς παράγοντες που μπορεί να επιδεινώσουν τον βήχα.
Αν ο βήχας συνεχίζεται ή επιδεινώνεται για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, συνιστάται η επίσκεψη σε έναν ειδικό για περαιτέρω αξιολόγηση και θεραπεία.