Αυτά είναι τα τέσσερα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που προκαλούν κάθε χρόνο περισσότερα από 376 εκατομμύρια νέα κρούσματα παγκοσμίως!
Το καλοκαίρι η λίμπιντο ανεβαίνει στα ύψη, ενώ οι πιθανότητες νέων γνωριμιών αυξάνονται. H σεξουαλική επαφή όμως με πολλαπλούς συντρόφους και οι γνωριμίες της μίας βραδιάς ελλοχεύουν πολλούς κινδύνους. Δεν είναι τυχαίο ότι την περίοδο αυτή αυξάνονται σημαντικά τα κρούσματα των Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων (ΣΜΝ), όσο και των απλών λοιμώξεων, κάτι που καταγράφεται και σε σχετικές στατιστικές έρευνες. Δυστυχώς ακόμη και σήμερα πολλοί είναι αυτοί που απολαμβάνουν το σεξ χωρίς προφυλάξεις, γεγονός που έχει σαν αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να μολυνθούν.
Τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα μεταδίδονται κατά κύριο λόγο (όχι αποκλειστικά) με τη σεξουαλική επαφή είτε πρόκειται για κολπική, πρωκτική ή στοματική και αποτελούν σημαντικό πρόβλημα δημόσια υγείας. Τα νοσήματα που μεταδίδονται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή περιλαμβάνουν τη σύφιλη, τη γονόρροια, τα χλαμύδια, τον έρπητα των γεννητικών οργάνων, τη βακτηριακή κολπίτιδα, τις λοιμώξεις από τριχομονάδες, τις λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων HPV, τις ηπατίτιδες και την HIV λοίμωξη. Η πρόληψη της διασποράς των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων προϋποθέτει τροποποίηση συμπεριφοράς, αντιλήψεων, συνηθειών και πρακτικών.
Αλματώδης αύξηση στις νέες μολύνσεις από ΣΜΝ
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας με τη σεξουαλική επαφή μεταδίδονται περισσότερα από 30 διαφορετικά βακτήρια, ιοί και παράσιτα, που καθημερινά μολύνουν 1 εκατομμύριο ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Ο ΠΟΥ απαριθμεί τις τέσσερις πιο διαδεδομένες λοιμώξεις στα άτομα ηλικίας 15 έως 49 ετών: χλαμύδια, γονόρροια (ή βλεννόρροια), σύφιλη και τριχομονάδες.
Τα 4 σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Αυτά τα τέσσερα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα προκαλούν κάθε χρόνο περισσότερα από 376 εκατομμύρια νέα κρούσματα παγκοσμίως. Κατά μέσο όρο, σχεδόν ένα άτομο στα 25 παγκοσμίως έχει τουλάχιστον μια από αυτές τις σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, συχνά έχει προσβληθεί και από άλλες ταυτόχρονα.
1 Χλαμύδια
Συμπτώματα: Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί με χλαμύδια είναι ασυμπτωματικοί. Μια γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει κιτρινόχροες πυώδεις εκκρίσεις από τον κόλπο, δυσουρικά ενοχλήματα, δυσπαρευνία (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή), πυελικό ή κατώτερο κοιλιακό άλγος, αιμορραγία εκτός εμμήνου ρήσεως ή μετά τη σεξουαλική επαφή. Ένας άντρας μπορεί να παρουσιάσει διαφανείς ή πυώδεις εκκρίσεις από την ουρήθρα, δυσουρικά ενοχλήματα, άλγος ή οίδημα όρχεων.
Περίοδος επώασης: 3 εβδομάδες.
Διάγνωση: γίνεται με μοριακή μέθοδο (PCR) (πρώτα πρωινά ούρα για άνδρες, κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα για γυναίκες) ή κυτταροκαλλιέργεια ή με άμεσο ανοσοφθορισμό. Το σημαντικό είναι ότι ακόμα και μετά την θεραπεία μπορεί κάποιος να ξανακολλήσει χλαμύδα.
2 Γονόρροια (ή βλεννόρροια)
Συμπτώματα: Οι περισσότερες γυναίκες και ένα μικρό ποσοστό των αντρών δεν έχουν κανένα σύμπτωμα.
Μια γυναίκα μπορεί να παρουσιάσει δύσοσμο κιτρινωπό ή πρασινωπό έκκριμα από τον κόλπο, συχνή ούρηση, ερεθισμό ή έκκριμα από τον πρωκτό, αιμορραγία ή άλγος στο μεσοδιάστημα από περίοδο σε περίοδο, άλγος κάτω κοιλίας και ναυτία, δυσπαρευνία (πόνος κατά την σεξουαλική επαφή), δυσουρικά ενοχλήματα.
Ένας άνδρας μπορεί να παρουσιάσει παχύρρευστο κιτρινωπό ή πρασινωπό έκκριμα από την ουρήθρα, φλεγμονή των όρχεων και του προστάτη, συχνουρία, δυσουρικά ενοχλήματα, ερεθισμό ή έκκριμα από τον πρωκτό.
Περίοδος επώασης: 1- 14 ημέρες.
Διάγνωση: γίνεται με μοριακή μέθοδο (PCR) (κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα, ουρηθρικό επίχρισμα ή πρώτα πρωινά ούρα σε άνδρες, πρωκτικό ή στοματοφαρυγγικό επίχρισμα), καλλιέργεια (κολπικό ή τραχηλικό επίχρισμα, ουρηθρικό επίχρισμα σε άνδρες, πρωκτικό ή στοματοφαρυγγικό επίχρισμα, όχι σε ούρα) και σε άνδρες με ουρηθρικό έκκριμα με μικροσκόπηση. Και σε αυτή την περίπτωση μπορεί κάποιος να ξανακολλήσει ακόμα και αν θεραπευθεί.
3 Σύφιλη
Συμπτώματα: Η σύφιλη προκαλείται από το βακτήριο Treponema pallidum. Η σύφιλη χωρίζεται σε κλινικά στάδια: στην πρωτογόνο, στη δευτερογόνο, στη λανθάνουσα σύφιλη και στην τριτογόνο. Η πρωτογόνος σύφιλη εκδηλώνεται κυρίως ως ανώδυνο, περιγεγραμμένο έλκος (πληγή), που μπορεί να εμφανιστεί κυρίως στη γεννητική χώρα αλλά και σε άλλα σημεία του σώματος, αναλόγως με τον τύπο της σεξουαλικής επαφής.
Η δευτερογόνος σύφιλη εκδηλώνεται με διάχυτο κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, συχνά στις παλάμες και τα πέλματα,γενικευμένη λεμφαδενοπάθεια, πλατέα κονδυλώματα, εξάνθημα, διάχυτη αλωπεκία.
Περίοδος επώασης: Ο χρόνος επώασης της σύφιλης κυμαίνεται από 10-90 ημέρες (συνήθως 21 ημέρες).
Διάγνωση: Η σύφιλη μπορεί να διαγνωστεί με εξετάσεις αίματος και υγρό από τις πληγές, Αν η σύφιλη δεν αντιμετωπιστεί με θεραπευτική αγωγή στα προηγούμενα στάδια παρουσιάζονται επιπλοκές που στα τελικά στάδια της νόσου-τριτογενής σύφιλη-μπορεί να βλάψουν τον εγκέφαλο, τα νεύρα, την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, το συκώτι, τα κόκαλα και τους συνδέσμους.
4 Τριχομονάδες
Συμπτώματα: Το 70-85% των ασθενών είναι ασυμπτωματικοί.
Στις γυναίκες μπορεί να εμφανιστούν άφθονες κιτρινοπράσινες ή λευκοπράσινες αφρώδεις εκκρίσεις με οσμή ψαριού, δυσπαρευνία, δυσουρία, κνησμός στα γεννητικά όργανα και, σπάνια, άλγος κάτω κοιλίας.
Στους άντρες μπορεί να παρατηρηθεί ήπια λευκόχροη έκκριση από την ουρήθρα, δυσουρικά ενοχλήματα ή άλγος κατά την εκσπερμάτιση.
Τα συμπτώματα εμφανίζονται 5- 28 ημέρες μετά την μόλυνση.
Διάγνωση: γίνεται μέσω διενέργειας whiff test, μικροσκόπησης και καλλιέργειας κολπικού επιχρίσματος, καλλιέργειας ούρων ή καλλιέργειας ουρηθρικού επιχρίσματος από άνδρες, PCR. Η θεραπεία πρέπει να λαμβάνεται και από τον ερωτικό σύντροφο.
Μέτρα προφύλαξης από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα
Η χρήση προφυλακτικού αποτελεί τη βασική μορφή προφύλαξης ενώ σημαντικό επίσης είναι να αποφεύγονται φιλιά στο στόμα και κάθε είδους ανταλλαγή υγρών (π.χ. σάλιο, σπέρμα κτλ.).
Σε αρκετές περιπτώσεις η προσβολή από ένα σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα ενδέχεται να μη γίνει αντιληπτή καθώς τα συμπτώματα μπορεί να είναι ασήμαντα ή και ανύπαρκτα με αποτέλεσμα ο δυνητικά ασθενής να θέτει σε κίνδυνο, όχι μόνο τον εαυτό του, αλλά και τον/την σύντροφό του.
Ο ΠΟΥ συνιστά στα «σεξουαλικά ενεργά» άτομα να υποβάλλονται τακτικά σε ιατρικές εξετάσεις γι’ αυτές τις ασθένειες και να χρησιμοποιούν προφυλακτικό.