Ο έρπης ζωστήρας εκδηλώνεται σε όσους είχαν περάσει ανεμοβλογιά, καθώς πρόκειται για τον ίδιο τον ιό.
Ο έρπης ζωστήρας είναι μία ιογενής λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό varicella zoster (VZV), DNA ιός, ο οποίος ανήκει στην οικογένεια των ερπητοιών και προκαλεί επίσης την ανεμοβλογιά. Ο VZV έχει τη δυνατότητα, όπως και οι υπόλοιποι ερπητοϊοί, να παραμένει στον οργανισμό, μετά από την αρχική λοίμωξη (ανεμοβλογιά), σε λανθάνουσα κατάσταση και μπορεί να επανενεργοποιηθεί μετά από πολλά χρόνια, εκδηλούμενος ως έρπης ζωστήρας. Παρουσιάζεται με φυσαλιδώδες εξάνθημα, συχνά κατά γραμμές και συνήθως είναι εξαιρετικά επώδυνο. Συνήθως εμφανίζεται μόνο στη μία πλευρά του προσώπου ή του σώματος. Τα συμπτώματα του έρπητα ζωστήρα δεν διαρκούν περισσότερο από 3 έως 5 εβδομάδες. Μετά όμως την εξαφάνιση του εξανθήματος, ο πόνος μπορεί να παραμείνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ορισμένες φορές και για χρόνια. Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μόνο ένα επεισόδιο της νόσου, ωστόσο, είναι πιθανό να εμφανισθεί στο ίδιο άτομο πάνω από μία φορά και όχι στο ίδιο σημείο.
Υπολογίζεται ότι στον δυτικό κόσμο, το 95% του πληθυσμού έχει τον ιό VZV. Σε περίπου 10-20% των περιπτώσεων ο ιός θα αναζωπυρωθεί και θα εκδηλωθεί ως έρπητας ζωστήρας.
Ποιοι κινδυνεύουν
Η εμφάνισή του είναι πιο πιθανό να συμβεί σε:
- άτομα άνω των 50 ετών
- άτομα που βιώνουν έντονο στρες
- άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό
- άτομα που έχουν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση
Ποια είναι τα πιο κοινά συμπτώματα
- Αίσθημα καύσου ή/και ξαφνικός πόνος, ευαισθησία του δέρματος, μυρμήγκιασμα, κνησμός στην περιοχή πριν εμφανιστεί το εξάνθημα.
- Εξάνθημα, το οποίο εμφανίζεται συνήθως 1 έως 5 ημέρες μετά από τα πιο πάνω συμπτώματα. Αρχικά είναι μικρά, κόκκινα σημάδια, που μετατρέπονται σε φυσαλίδες.
- Οι φυσαλίδες συνήθως αρχίζουν να σχηματίζουν κρούστα σε 7 με 10 ημέρες και καθαρίζουν σε 2 με 4 εβδομάδες.
Τα συμπτώματα είναι πολύ πιο εύκολα διαχειρίσιμα και ανεκτά στα άτομα που εντοπίζουν τον έρπη ζωστήρα στο αρχικό στάδιο και λαμβάνουν έγκαιρα την κατάλληλη θεραπεία.
Πώς μεταδίδεται ο έρπης ζωστήρας
Ο έρπης ζωστήρας δεν μεταδίδεται σε όλα τα στάδια της λοίμωξης, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια που υπάρχουν στο δέρμα φουσκάλες γεμάτες με υγρό. Εάν τα υγρά των πληγών έρθουν σε επαφή με κάποιον που δεν έχει περάσει ανεμοβλογιά ή δεν έχει εμβολιαστεί, υπάρχει πιθανότητα το άλλο άτομο να κολλήσει. Σε αυτήν την περίπτωση θα εμφανίσει ανεμοβλογιά και, ίσως, μελλοντικά και έρπης ζωστήρας.
Τι περιλαμβάνουν οι επιπλοκές
Μεθερπητική νευραλγία (PHN). Αυτός ο συνεχής, χρόνιος πόνος διαρκεί ακόμη και μετά την επούλωση των δερματικών βλαβών. Ο πόνος μπορεί να είναι σοβαρός στην περιοχή όπου υπήρχαν οι φυσαλίδες. Το προσβεβλημένο δέρμα μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητο στη ζέστη και το κρύο. Εάν είχατε έντονο πόνο κατά τη διάρκεια του εξανθήματος, διατρέχετε αυξημένο κίνδυνο για μεθερπητική νευραλγία.
Οι ηλικιωμένοι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Έως το 20% των πασχόντων από έρπητα ζωστήρα άνω των 50 ετών, μπορεί να εκδηλώσει μεθερπητική νευραλγία. Ο έρπητας ζωστήρας μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη νευρολογική βλάβη, όπως παράλυση των κρανιακών νεύρων και ημιπληγία ή οφθαλμικές διαταραχές σε περίπτωση οφθαλμικού ζωστήρα, ενώ συμμετοχή και άλλων οργάνων είναι πιθανή, συνήθως με σοβαρές επιπτώσεις. Ο έρπητας ζωστήρα, σύμφωνα με την Αμερικανική Νευρολογική Ακαδημία, συνδέεται και με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η έγκαιρη θεραπεία του έρπητα ζωστήρα μπορεί να αποτρέψει την μεθερπητική νευραλγία. Τα αναλγητικά και η θεραπεία με στεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του πόνου και της φλεγμονής. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν αντιιικά φάρμακα, αντικαταθλιπτικά, αντισπασμωδικά και τοπική θεραπεία.