Από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι τα τελικά στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ μεσολαβούν κατά μέσο όρο 12 χρόνια.
Η νόσος Αλτσχάιμερ μπορεί να μας φοβίζει, ωστόσο τις περισσότερες φορές τα συμπτώματα που παρατηρούμε στους δικούς μας ανθρώπους μπορεί να μην είναι ανησυχητικά, αφού οφείλονται αποκλειστικά στην προχωρημένη ηλικία. Ωστσόσο από την έναρξη των συμπτωμάτων μέχρι τα τελικά στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ μεσολαβούν κατά μέσο όρο 12 χρόνια.Γνωρίζοντας όμως τα στάδια της νόσου και την εξέλιξή της, απευθυνόμαστε σε έναν νευρολόγο-ψυχίατρο, ο οποίος θα πάρει το ιστορικό του ασθενή και θα τον υποβάλει σε ειδικά ψυχολογικά τεστ για να αποφανθεί αν πρόκειται για Αλτσχάιμερ ή όχι.
Τι είναι η νόσος Αλτσχάιμερ
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια προοδευτική νευρολογική πάθηση που συνήθως επηρεάζει ηλικιωμένους και προκαλεί απώλεια μνήμης, σύγχυση, αλλαγές στη συμπεριφορά και άλλα ανησυχητικά συμπτώματα. Είναι ο πιο κοινός τύπος άνοιας. Τα στάδια εξέλιξης είναι τρία, το ήπιο, το μεσαίο και το προχωρημένο, στο οποίο ο πάσχων είναι απολύτως εξαρτημένος, αδρανής και ανίκανος να επικοινωνήσει με το περιβάλλον του.
Η κλίμακα του Reisberg και τα στάδια
Μία από τις γνωστότερες κλίμακες σταδιοποίησης της νόσου είναι η κλίμακα του Reisberg, η οποία χωρίζει την γνωστική έκπτωση σε 7 στάδια, Τα στάδια ένα έως τρία είναι τα πρώιμα στάδια, τα στάδια τέσσερα και πέντε είναι μεσαία και τα στάδια έξι και επτά είναι τα τελευταία.
Στάδιο 1: Καμία νοητική έκπτωση
Δεν υπάρχει ένδειξη προβλημάτων μνήμης.
Στάδιο 2: Πολύ ήπια νοητική έκπτωση
Το άτομο παραπονείται για ανεπάρκεια μνήμης. Ξεχνά ονόματα ανθρώπων και δυσκολεύεται να θυμηθεί πού έβαλε τα κλειδιά ή το πορτοφόλι του.
Στάδιο 3: Ήπια νοητική έκπτωση
Σε αυτό το στάδιο, είναι πιο ξεκάθαρα τα στοιχεία απώλειας μνήμης και η έλλειψης συγκέντρωσης. Ένα άτομο που παρουσιάζει δύο ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα λέγεται ότι βρίσκεται στο στάδιο 3:
- Παρουσιάζει απώλεια προσανατολισμού, όταν πηγαίνει σε άγνωστες περιοχές
- Εχει πτώση στην εργασιακή απόδοση
- Ξεχνάει ονόματα ή λέξεις
- Συγκρατεί ελάχιστα όσων μόλις διάβασε
- Ξεχνάει που τοποθέτησε διάφορα αντικείμενα
- Δυσκολεύεται στις συναναστροφές με άλλους
Σε αντίθεση με τα προηγούμενα στάδια, οι κλινικές δοκιμές και οι αξιολογήσεις μπορούν να εντοπίσουν σημάδια έκπτωσης, ειδικά ζητήματα που σχετίζονται με τη συγκέντρωση.
Στάδιο 4: Μέτρια νοητική έκπτωση
Όσοι βρίσκονται σε αυτό το στάδιο της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να:
- Αντιμετωπίζουν δυσκολία να θυμηθούν πτυχές της προσωπικής τους ζωής
- Εμφανίζουν μειωμένη κατανόηση των πρόσφατων γεγονότων
- Έχουν αδυναμία συγκέντρωσης στην εκτέλεση μαθηματικών πράξεων
- Έχουν μειωμένη ικανότητα μετακίνησης
- Δεν μπορούν να διαχειριστούν τα οικονομικά τους
- Γενικά σε θέση να θυμούνται πού βρίσκονται και να αναγνωρίζουν οικεία πρόσωπα.
Στάδιο 5: Σχετικά σοβαρή νοητική έκπτωση
Όσοι βρίσκονται σε αυτό το στάδιο της νόσου Αλτσχάιμερ μπορεί να έχουν:
- Δυσκολία να θυμηθούν σημαντικές πτυχές της ζωής τους, όπως η διεύθυνσή τους, τα ονόματα στενών φίλων ή μελών της οικογένειάς τους
- Δυσκολία στον προσδιορισμό της τρέχουσας ημερομηνίας
- Αδυναμία αντίστροφης μέτρησης από το 20 επί δύο ή τέσσερα
- Δυσκολία να ντυθούν μόνοι τους
- Μερικοί άνθρωποι σε αυτό το στάδιο μπορεί να έχουν αναμνήσεις σημαντικών γεγονότων της ζωής τους από το παρελθόν, να θυμούνται τα ονόματα των οικείων τους.
- Δεν χρειάζονται βοήθεια για το πλύσιμο και το φαγητό, αλλά μπορεί να εμφανίσουν κάποια δυσκολία να ντυθούν μόνοι τους.
Στάδιο 6: Σοβαρή νοητική έκπτωση
Τα άτομα που βρίσκονται στο έκτο στάδιο της νόσου Αλτσχάιμερ έχουν αισθητή δυσκολία στη μνήμη και τη σκέψη. Τα γενικά χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν:
- Αδυναμία να θυμηθούν ονόματα μελών του οικογενειακού περιβάλλοντος
- Δυσκολία ή αδυναμία ανάκλησης πρόσφατων εμπειριών ή γεγονότων της ζωής
- Δυσκολία στην αντίστροφη μέτρηση από το 10.
- Αδυναμία για βασικές καθημερινές δραστηριότητες
- Διαταραχές στον ύπνο
Επιπλέον, το έκτο στάδιο χαρακτηρίζεται από αλλαγές στην προσωπικότητα και στα συναισθήματα. Αυτές περιλαμβάνουν:
- παραισθησιακή συμπεριφορά, π.χ. οι ασθενείς μπορεί να κατηγορήσουν τον/την σύζυγο ότι ψεύδεται, μπορεί να μιλάνε με φανταστικά πρόσωπα στον χώρο τους ή με την εικόνα τους στον καθρέπτη,
- ιδεοψυχαναγκαστικά συμπτώματα, όπως π.χ. ένα πρόσωπο μπορεί να εμφανίσει συνεχή επαναληπτική συμπεριφορά σε λειτουργίες προσωπικής υγιεινής
- νοητική αβουλία (π.χ. απώλεια δύναμης θέλησης γιατί δεν μπορεί να διατηρήσει μια σκέψη για μεγάλο χρονικό διάστημα έτσι ώστε να καθορίσει το σκοπό των πράξεών του).
Στάδιο 7: Πολύ σοβαρή νοητική έκπτωση
Το στάδιο 7 είναι το τελευταίο στάδιο της νόσου Αλτσχάιμερ. Ένα άτομο σε αυτό το στάδιο χάνει το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι όλη την ανεξαρτησία του, καθώς η σκέψη, η μνήμη και ο έλεγχος των σωματικών λειτουργιών μειώνονται σοβαρά. Έτσι παρατηρείται:
- Σταδιακή απώλεια βασικών κινητικών δεξιοτήτων, όπως η ικανότητα να περπατούν ή να ελέγχουν τα άκρα τους
- Απώλεια της ικανότητα ομιλίας,
- Ακράτεια ούρων και κοπράνων,
- Ανάγκη για βοήθεια στο πλύσιμο και στο φαγητό.