Σε αυτό το αυτοάνοσο νόσημα, η λεύκη, κάποιες περιοχές του δέρματος χάνουν σταδιακά τη φυσιολογική τους χρωστική (μελανίνη) και γίνονται λευκές κηλίδες.
Τι είναι η λεύκη;
Η λεύκη είναι μια χρόνια πάθηση, μη μεταδοτική, κατά την οποία αποχρωματίζονται περιοχές του δέρματος σε διάφορα σημεία του σώματος και εμφανίζονται λευκά σημάδια. Εμφανίζεται όταν τα κύτταρα που παράγουν χρωστική ουσία (μελανοκύτταρα) πεθαίνουν ή σταματούν να παράγουν μελανίνη – τη χρωστική ουσία που δίνει χρώμα στο δέρμα, τα μαλλιά και τα μάτια. Δεν είναι σαφές τι ακριβώς προκαλεί την αποτυχία ή τον θάνατο αυτών των χρωστικών κυττάρων
Εκτός από το δέρμα, μπορεί να επηρεάσει την βλεννογόνο στο εσωτερικό του στόματος και της μύτης, αλλά και το εσωτερικό τμήμα του βολβού των ματιών. Αν εμφανιστεί σε περιοχές με τριχοφυΐα, οι τρίχες αποκτούν λευκό χρώμα.
Η λεύκη εκδηλώνεται σε παιδιά και ενήλικες, συνήθως στην ηλικία μεταξύ 20 και 30 ετών, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες όλων των φυλών, αλλά περισσότερο αισθητή είναι σε άτομα που έχουν σκουρόχρωμο δέρμα. Η κατάσταση δεν είναι απειλητική για τη ζωή ή μεταδοτική.
Η λεύκη προσβάλλει το 1-2% του πληθυσμού παγκοσμίως, με συνήθη ηλικία εμφάνισης πριν τα 20 έτη περίπου.
Ποια είναι τα σημάδια της λεύκης;
- Αποσπασματική απώλεια του χρώματος του δέρματος, η οποία συνήθως εμφανίζεται για πρώτη φορά στα χέρια, το πρόσωπο και τις περιοχές γύρω από τους αγκώνες, τα γόνατα και τα γεννητικά όργανα.
- Πρόωρο γκριζάρισμα των μαλλιών στο τριχωτό της κεφαλής, τις βλεφαρίδες, τα φρύδια ή τα γένια
- Απώλεια χρώματος στους ιστούς που καλύπτουν το εσωτερικό του στόματος και της μύτης (βλεννογόνοι)
- Αλλαγή ή απώλεια χρώματος του αμφιβληστροειδούς.
- Λευκές κηλίδες στην κοιλιακή χώρα (γύρω από τον ομφαλό), στις μασχάλες, στις θηλές των μαστών
Ποιες περιοχές επηρεάζει η λεύκη
Ανάλογα με τον τύπο της λεύκης μπορεί να επηρεάσει:
- Σχεδόν όλες οι επιφάνειες του δέρματος
- Πολλά μέρη του σώματος.
- Μόνο μια πλευρά ή μέρος του σώματος.
- Μία ή μόνο μερικές περιοχές του σώματος.
- Το πρόσωπο και τα χέρια.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Τα ακριβή αίτια που προκαλούν λεύκη δεν έχουν αποσαφηνιστεί. Οι ερευνητές χαρακτηρίζουν τη λεύκη ως ένα αυτοάνοσο νόσημα. Ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, επιτίθενται στα κύτταρα του δέρματος που παράγουν τη χρωστική μελανίνη (μελανοκύτταρα), με αποτέλεσμα το σχηματισμό λευκών κηλίδων.
Οικογενειακό ιστορικό και γονίδια: Περίπου το 20% των ατόμων με λεύκη έχουν τουλάχιστον έναν στενό συγγενή που επηρεάζεται από αυτή τη δερματική διαταραχή
Περιβαλλοντικοί ερεθισμοί: Η λεύκη φαίνεται να είναι το αποτέλεσμα τόσο μιας προϋπάρχουσας γενετικής σύνθεσης όσο και ενός παράγοντα στο περιβάλλον που πυροδοτεί μια αυτοάνοση απόκριση που καταστρέφει τα μελανοκύτταρα. Τα πιθανά αίτια είναι:
-
- το ηλιακό έγκαυμα,
- η έκθεση σε ορισμένες χημικές ουσίες
- ο τραυματισμός του δέρματοςΜια προϋπάρχουσα αυτοάνοση νόσος όπως:
- ψωρίαση
- συστηματικός ερυθηματώδης λύκος
- νόσος Hashimoto
- γυροειδής αλωπεκίαΕπιπλέον, πολλά γονίδια που σχετίζονται με τη λεύκη συνδέονται και με άλλες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως,
- η ρευματοειδής αρθρίτιδα,
- ο διαβήτης τύπου 1
- η νόσος του θυρεοειδούς
Ένα έντονο στρεσογόνο περιστατικό. Το άτομο μπορεί να έχει προδιάθεση και η νόσος να εμφανιστεί μόλις βιώσει
έντονο σωματικό ή συναισθηματικό στρες.
Ποιες επιπλοκές παρουσιάζει
-
-
- Κοινωνική ή ψυχολογική δυσφορία
- Ηλιακό έγκαυμα
- Προβλήματα στα μάτια
- Απώλεια ακοής
-
Πώς αντιμετωπίζεται η λεύκη
Παρόλο που η λεύκη δεν αποτελεί επικίνδυνη πάθηση ή απειλή για τη ζωή του ασθενούς, η αντιμετώπισή της μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής του. Όταν εμφανιστεί η λεύκη στο δέρμα, το πώς θα επεκταθεί και με ποια ταχύτητα δεν είναι γνωστό. Γενικά, η λεύκη θεωρείται απρόβλεπτη. Σε κάποιους παραμένει αμετάβλητη για πολλά χρόνια, ενώ σε πολλούς εξελίσσεται γρήγορα μέσα σε σύντομο διάστημα.
Η διάγνωση για λεύκη γίνεται από τον δερματολόγο μέ την κλινική εξέταση και τη λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού. Ο γιατρός θα εξετάσει το δέρμα κάτω από το φως μιας ειδικής διαγνωστική λάμπας (Wood Lamb), η οποία μπορεί να εντοπίσει ευκολότερα τους αποχρωματισμούς του δέρματος.
Ο δερματολόγος σας είναι πιθανό να σας ζητήσει και τη διενέργεια αιματολογικών εξετάσεων, καθώς τα άτομα που πάσχουν από λεύκη μπορεί να εμφανίσουν και άλλες αυτοάνοσες καταστάσεις όπως οι διαταραχές του θυρεοειδούς, καθώς οι αυτοάνοσες διαταραχές που επηρεάζουν τι αρθρώσεις τους μύες και στον συνδετικό ιστό.
Υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση του χρώματος της επιδερμίδας και να χαρίσουν ομοιόμορφη όψη. Η φωτοθεραπεία, είναι ίσως ο πιο ισχυρός σύμμαχος στην αντιμετώπιση της λεύκης. Γίνεται χρήση με υπεριώδεις ακτίνες UVB – φωτόλουτρα PUVA.
Άλλες θεραπείες αντιμετώπισης που χρησιμοποιούνται, είναι με τοπικά κορτικοστεροειδή, συστηματικά κορτικοστεροειδή, θεραπεία με Laser Excimer, τοπική χρήση ανάλογων βιταμίνης D.