Γιατί κάποιοι ροχαλίζουν δυνατά – Ποιες στάσεις ύπνου το μειώνουν

Ανήκετε σε έναν από αυτούς που ροχαλίζουν πολύ δυνατά; Δείτε πώς να απαλλαγείτε από το θορυβώδες και ενοχλητικό, για όποιον κοιμάται δίπλα σας, ροχαλητό.

Ποια είναι εκείνα τα συμπτώματα που δείχνουν ότι όταν κάποιοι ροχαλίζουν αντιμετωπίζουν ένα σοβαρό πρόβλημα με τον ύπνο τους; Που οφείλεται και πότε πρέπει να απευθυνθείτε σε έναν ειδικό και να ζητήσετε βοήθεια;

Ποιοι ροχαλίζουν;

Το ροχαλητό εμφανίζεται συχνότερα στους άντρες από ότι στις γυναίκες, οι οποίες ροχαλίζουν κατά την εμμηνόπαυση. Αυτό γιατί οι άνδρες έχουν διαφορετική κατανομή του λίπους σε σχέση με τις γυναίκες. Επίσης, οι ηλικιωμένοι ροχαλίζουν συχνότερα, διότι ο μυϊκός τόνος των μυών του φάρυγγα, της σταφυλής και της υπερώας μειώνεται με την ηλικία, με συνέπεια την ευκολότερη χαλάρωση και τη σύμπτωση των τοιχωμάτων της αναπνευστικής οδού.

Υπολογίζεται ότι περίπου το 40% των ανδρών και  το 25% των γυναικών ροχαλίζουν σε καθημερινή βάση. Σε ηλικίες άνω των 60 χρόνων, το πρόβλημα αυτό αφορά το 60% των ανδρών.

Πρόκειται για τον ήχο που παράγεται από τη δόνηση των ανατομικών δομών του φάρυγγα (μαλθακή υπερώα, σταφυλή, πλάγιο τοίχωμα του φάρυγγα) κατά τη διέλευση του αέρα από μια μερικώς αποφραγμένη αναπνευστική οδό. Είναι δηλαδή αποτέλεσμα της περιορισμένης ροής του αέρα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Οι ήχοι του ροχαλητού κυμαίνονται από ένα ήσυχο σφύριγμα ή δόνηση έως ένα δυνατό γρύλισμα, ροχαλητό ή γουργουρητό.

Είναι ακίνδυνο το ροχαλητό;

Σχεδόν όλοι ροχαλίζουν περιστασιακά, αλλά για ορισμένους ανθρώπους το ροχαλητό είναι μία χρόνια κατάσταση. Ενώ το περιστασιακό ή χαμηλότονο ροχαλητό είναι ακίνδυνο, το συχνό ή δυνατό ροχαλητό, μερικές φορές υποδηλώνει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας. Μπορεί να αποτελεί σημάδι για καρδιαγγειακές παθήσεις, ακόμη και εγκεφαλικό επεισόδιο. Σε αυτή την περίπτωση, εάν  τα συντηρητικά μέτρα δεν βοηθήσουν,  ο γιατρός μπορεί να παραπέμψει τους ασθενείς για χειρουργική επέμβαση ή άλλες επιλογές για τη διατήρηση του αεραγωγού ανοικτού κατά τη διάρκεια ύπνου. Οι παράγοντες κινδύνου για ροχαλητό περιλαμβάνουν:

•  παχυσαρκία,
• ανατομικές ανωμαλίες του στόματος ή της μύτης,
• ορμονικές μεταβολές,
• ενδοκρινικές διαταραχές,
• υπνική άπνοια
• γενετικές ασθένειες.
• Πρόσθετες αιτίες μπορεί να είναι η ρινική συμφόρηση ή απόφραξη, η κατανάλωση αλκοόλ, τα φάρμακα για τον ύπνο, ο ύπνος ανάσκελα και το κάπνισμα.
• Τα άτομα που ροχαλίζουν μπορεί να στριφογυρίζουν τη νύχτα, να ξυπνούν με πονόλαιμο ή να παρουσιάζουν ημερήσια κόπωση. Το ροχαλητό μπορεί επίσης να επηρεάσει την ικανότητα του/της συντρόφου σας να κοιμηθεί καλά.

Γιατί κάποιοι ροχαλίζουν πολύ δυνατά;

Το ροχαλητό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους. Οι σημαντικότεροι είναι οι εξής:

• Ρινική συμφόρηση: Ένα κρυολόγημα, ένα πρόβλημα με τα ιγμόρεια ή αλλεργίες μπορεί να προκαλέσουν ροχαλητό όταν εμποδίζεται η ροή του αέρα.
• Κατανάλωση αλκοόλ: Η κατανάλωση αλκοόλ πριν τον ύπνο μπορεί να χαλαρώσει την ανώτερη αναπνευστική οδό, αυξάνοντας τον κίνδυνο ροχαλητού.
• Φάρμακα για τον ύπνο: Τα ηρεμιστικά, συμπεριλαμβανομένων των βοηθημάτων ύπνου, μπορεί επίσης να σας προκαλέσουν ροχαλητό.
• Θέση ύπνου: Ο ύπνος ανάσκελα μπορεί να στενέψει τους αεραγωγούς σας.
• Η υπερκόπωση:  Ενδέχεται να χαλαρώσει τους αεραγωγούς και να αυξήσει την πιθανότητα ροχαλητού.
• Το κάπνισμα: Οδηγεί σε φλεγμονή (πρήξιμο) των ανώτερων αεραγωγών, συμβάλλοντας στο ροχαλητό. Η συχνότητα του καπνίσματος συνδέεται με  εμφάνιση ροχαλητού τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
• Υπνική άπνοια: Το ροχαλητό αποτελεί ένδειξη αποφρακτικής άπνοιας ύπνου, κατά την οποία η αναπνοή σας διακόπτεται και επανεκκινείται. Προκαλείται από στενωμένους ή φραγμένους αεραγωγούς. Πρόκειται για μια σοβαρή ιατρική κατάσταση που συχνά απαιτεί θεραπεία.
• Όγκος του λαιμού ή των φωνητικών χορδών. Πρόσθετα συμπτώματα ενός όγκου του λαιμού ή των φωνητικών χορδών είναι η δυσφαγία (δυσκολία στην κατάποση), ένα εξόγκωμα στο λαιμό ή φωνητικές αλλαγές. Εάν εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα, θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό.

Περιστασιακό ροχαλητό vs. Αποφρακτικής υπνικής άπνοιας

Το ροχαλητό από μόνο του δεν αρκεί για να προκαλέσει υπνική άπνοια, ιδίως το περιστασιακό ροχαλητό. Αλλά αν έχετε συμπτώματα όπως πολύ δυνατό ροχαλητό, παύσεις στην αναπνοή ή πνιγμό και “αγκομαχητό” για αέρα, ενημερώστε τον γιατρό.

Μπορεί επίσης να εμφανίσετε κόπωση και υπνηλία την ημέρα, να μην αισθάνεστε ξεκούραστοι το πρωί, να έχετε πρωινούς πονοκεφάλους και πονόλαιμο, κακή συγκέντρωση και υψηλή αρτηριακή πίεση. Η υπνική άπνοια διαγιγνώσκεται συνήθως μετά από μια μελέτη ύπνου σε δημόσιο νοσοκομείο που διαθέτει Κλινική Ύπνου.

Σύμφωνα με έκθεση του Lancet Respiratory Medicine του 2019, εκτιμάται ότι 936 εκατομμύρια ενήλικες ηλικίας 30 έως 69 ετών έχουν ήπια έως σοβαρή υπνική άπνοια και 425 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 30 έως 69 ετών έχουν σοβαρή υπνική άπνοια παγκοσμίως. Οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά ανάμεσα στο πληθυσμό, είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Κίνα, η Βραζιλία και η Ινδία.

Η μη θεραπευμένη υπνική άπνοια έχει συνδεθεί με υψηλή αρτηριακή πίεση, κατάθλιψη, καρδιακή ανεπάρκεια, καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ποιες στάσεις ύπνου μειώνουν το ροχαλητό;

Ορισμένες στάσεις ύπνου μπορεί να προκαλέσουν στο άτομο ροχαλητό ή ροχαλητό δυνατότερο από το συνηθισμένο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα άτομα που κοιμούνται ανάσκελα, επειδή αυτή η θέση πιέζει τον αεραγωγού από το βάρος του λαιμού ή του στήθους προς τα κάτω.

Ο ύπνος στο πλάι μπορεί να σας βοηθήσει να αναπνέετε καλύτερα, να μειώσετε το ροχαλητό και να ξυπνάτε νιώθοντας πιο ξεκούραστοι, με τη βοήθεια μαξιλαριών η συσκευών ή μπάλας του τένις ραμμένης στην πιτζάμα ανάμεσα στις ωμοπλάτες. Μελέτες σε άτομα χωρίς υπνική άπνοια που ροχαλίζουν, έχει  διαπιστωθεί ότι ο ύπνος στο πλάι μπορεί να μειώσει την ένταση και τη συχνότητα του ροχαλητού.

Πώς να το αντιμετωπίσετε