Στην εμμηνόπαυση πολλές γυναίκες παρατηρούν ότι έχουν πιο συχνά έντονο πονοκέφαλο και ημικρανία.
H Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης εξηγεί πώς μπορεί να προκαλέσει και άλλα συμπτώματα, όπως προβλήματα ύπνου, άγχος και κατάθλιψη και δίνει συμβουλές για την αντιμετώπισή τους.
Αν υποφέρατε από πονοκέφαλο στο παρελθόν ή ημικρανίες κατά την εμμηνόπαυση μπορεί να παρατηρήσετε ότι είναι πιο συχνές ή πιο έντονες. Αυτό συμβαίνει λόγω των κυμαινόμενων ορμονικών επιπέδων. Τα πιο κοινά είδη πονοκεφάλων, που μπορούν να σας επηρεάσουν κατά την εμμηνόπαυση είναι οι ημικρανίες και πονοκέφαλοι τάσης δηλαδή οι «κοινοί» πονοκέφαλοι.
Μελέτη σε περισσότερες από 500 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες διαπίστωσε ότι το 13,7% υπέφερε από πονοκεφάλους. Από αυτές, το 82% είπε ότι οι πονοκέφαλοι τους είχαν ξεκινήσει πριν από την εμμηνόπαυση.
Πως μπορείτε να μειώσετε τους περι-εμμηνοπαυσιακούς πονοκεφάλους;
- Κρατήστε ημερολόγιο. Προσπαθήστε να κρατάτε ένα ημερολόγιο με τους πονοκεφάλους σας (συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών, των ωρών, των συμπτωμάτων και των πιθανών αιτίων). Αυτό θα βοηθήσει εσάς και το γιατρό σας να εντοπίσετε τυχόν μοτίβα, ειδικά εάν οι πονοκέφαλοι σας συνδέονται με τον εμμηνορροϊκό σας κύκλο.
- Υιοθετείστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Ελαχιστοποιήστε το αλκοόλ, την καφεΐνη και οποιαδήποτε άλλη γνωστή αιτία πονοκεφάλου. Κάντε λίγη αερόβια άσκηση και στοχεύετε να κοιμάστε αρκετά με μια τακτική ρουτίνα.
- Μιλήστε με τον γιατρό σας. Οι πονοκέφαλοι μπορεί να προκληθούν από μια σειρά από διαφορετικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόλις διαγνωστούν.
- Χαλαρώστε. Τα μέτρα για να μειώσετε το άγχος και το στρες περιλαμβάνουν γιόγκα, pilates και βελονισμό.
Μπορεί να βοηθήσει η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης;
Η Θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης (ΗRT) δεν είναι θεραπεία για τις ημικρανίες, αν και όσες έχουν ημικρανίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ορισμένους τύπους Ορμονικής Υποκατάστασης για τον έλεγχο άλλων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Οι γυναίκες με πονοκεφάλους αντιδρούν με διαφορικούς τρόπους στη θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης. Γενικά, οι ημικρανίες χειροτερεύουν με την ορμονική θεραπεία.
Εάν παίρνετε θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης για να ελέγξετε άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και διαπιστώσετε ότι επιδεινώνει τους πονοκεφάλους σας, μπορείτε να συζητήσετε με τον γυναικολόγο σας ή τον ενδοκρινολόγο σας για να βρείτε ποιος είναι ο κατάλληλος τύπος για σας ορμονικής θεραπείας.
Γιατί οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης;
Κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωή τους, περίπου το ½ των γυναικών διαπιστώνουν ότι οι ημικρανίες ή οι πονοκέφαλοι τάσης προκαλούνται εξαιτίας του εμμηνορροϊκού κύκλου.. Κατά την προ εμμηνοπαυσιακή και εμμηνοπαυσιακή περίοδο, ο εμμηνορροϊκός κύκλος γίνεται πιο ασταθής, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές μπορούν επίσης να προκαλέσουν ημικρανίες, γι ‘αυτό και είναι δυνατόν να αντιμετωπίσετε πιο συχνές και σοβαρές κρίσεις ημικρανίας κατά την εμμηνόπαυση.
Μεταξύ των γυναικών, που παρουσιάζουν ημικρανίες κατά την εμμηνόπαυση, το 45% θα δει επιδείνωση, το 30-45% δεν θα δει καμία αλλαγή και το 15% θα δει βελτίωση.
- Όσοι έχουν μπει στην εμμηνόπαυση μετά την αφαίρεση των ωοθηκών τους (γνωστή ως χειρουργική εμμηνόπαυση) τείνουν να έχουν περισσότερες κρίσεις ημικρανίας.
- Οι ημικρανίες τείνουν να μειώνονται μόλις μπείτε στην περίοδο της μετα-εμμηνόπαυσης. Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των γυναικών θα βιώσουν λιγότερες κρίσεις ημικρανίας την περίοδο αυτή.
- Η μέγιστη βελτίωση θα εμφανιστεί δύο έως τρία χρόνια μετά την τελευταία περίοδο, καθώς οι ορμόνες μπορεί να έχουν διακυμάνσεις μέχρι αυτό το χρονικό σημείο.
Τι γίνεται με τους πονοκεφάλους τάσης (κοινοί πονοκέφαλοι);
Οι πονοκέφαλοι τάσης παραμένουν οι ίδιοι ή επιδεινώνονται για το 70% των γυναικών .
Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας
Επισκεφθείτε τον γιατρό σας, εάν έχετε πονοκεφάλους τακτικά, που διαρκούν περισσότερο από μερικές ημέρες, ή εάν ανησυχείτε για τους πονοκεφάλους σας. Μην αμελήσετε την επίσκεψη όταν έχετε:
- Ένα σοβαρό πονοκέφαλο, ειδικά όταν μπορεί να σας ξυπνήσει από τον ύπνο ή που εμφανίζεται ξαφνικά σαν κεραυνός.
- Έναν πονοκέφαλο που χειροτερεύει όταν ξαπλώνετε, βήχετε ή κρατάτε την αναπνοή σας.
- Οποιαδήποτε αύρα ημικρανίας, που διαρκεί περισσότερο από 60 λεπτά.
- Οποιεσδήποτε αλλαγές στην ακοή, την όραση ή την ισορροπία σας, ή τυχόν συμπτώματα, που δεν αποτελούν μέρος του συνηθισμένου μοτίβου της ημικρανιακής αύρας σας.
- Πυρετό παράλληλα με τον πονοκέφαλο.
- Κόκκινο, επώδυνο μάτι, με ή χωρίς αλλαγές στην όρασή σας.
- Ιστορικό καρκίνου ή εάν παίρνετε φάρμακα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα (ανοσοκατασταλτικά).
- Εάν ανησυχείτε για τον πονοκέφαλό σας για οποιονδήποτε άλλο λόγο.
Βιβλιογραφία
NHS, 2018,Hormone Headaches, accessed 5th March 2021
NHS, 2019, Migraine
NHS, 2018, Tension-type Headaches
Neri I, Granella F, Nappi R, Manzoni GC, Facchinetti F, Genazzani AR, Characteristics of headache at menopause: A clinico-epidemiologic study, Maturitas, Volume 17, Issue 1, 1993, Pages 31-37
Migraine Trust, Menopause and Midlife
National Migraine Centre, Migraine, Menopause and HRT
Kuruvilla D, Understanding and Treating Headache Related to Menopause, American Headache Society
Lauritsen CG, Chua AL & Nahas SJ, Current Treatment Options: Headache Related to Menopause—Diagnosis and Management. Curr Treat Options Neurol 20, 7 (2018)