Η Φίλια Μητρομάρα είναι δημοσιογράφος, web editor και blogger, που δεν άφησε την ατέλεια αυτή της φύσης να την πάει πίσω. Όχι μόνο την αποδέχτηκε αλλά τη μετέτρεψε σε μονοπάτι εξέλιξης.
Παρά τις όποιες δυσκολίες με τις οποίες ήρθε αντιμέτωπη, έχει να πει κάτι ιδιαίτερα σημαντικό σε όλους. Ότι η διαφορετικότητα αποτελεί τόσο μέρος της ζωής όσο και μέρος της γοητευτικής μας ύπαρξης. Σήμερα, διαγράφει μία πορεία δράσης για την αποδοχή της διαφορετικότητας. Με αφορμή φυσικά το προσωπικό της βίωμα και τι άλλο, το μικρό κλειστό και μη λειτουργικό της μάτι μας αφηγείται την ιστορία της.
Γεννήθηκα με μονόφθαλμη όραση και μικροφθαλμία
Τον κόσμο τον αντίκρυσα με ένα μάτι. Κάποιοι θα έλεγαν ότι με τη γέννησή μου έκλεισα συνομωτικά το μάτι στη ζωή. Ίσως αυτή η εκδοχή να είναι η καλύτερή μου άμυνα στην έκπληξη, την περιέργεια ή και τον οίκτο των άλλων, όταν με έβλεπαν για πρώτη φορά, όταν συστηνόμουν, όταν με παρατηρούσαν στο δρόμο, στο μετρό, σε κάποιο εστιατόριο ή σε κάποια κρατική υπηρεσία.
Επειδή είχα την τύχη να βλέπω από το ένα μάτι, το αριστερό, δεν ένιωσα ποτέ «λίγη», «ανάπηρη» ή άτομο με ειδικές ανάγκες. Ωστόσο κάποιοι άλλοι με έκαναν να αισθανθώ έτσι. Τα παιδιά στο δημοτικό που είχαν παραφράσει το επίθετό μου, το Μητρομάρα σε Στραβομάρα, οι κυρίες στην αίθουσα αναμονής σε κάποιο οφθαλμιατρείο που έλεγαν «αχ, το καημένο», κάποιοι που με κοιτούσαν επίμονα προσπαθώντας να διαπιστώσουν τι ακριβώς έχω και γιατί «είμαι έτσι». Όμως δεν ξέρω, αν λόγω φύσης, θέσης ή ανατροφής, αυτά τα απέκρουα συνήθως με χιούμορ (πολλές φορές συστηνόμουν ως «Μη-Τρόμαρα να-σου-έρθει»), πολλές φορές κάρφωνα κι εγώ με το βλέμμα μου τον άλλον μέχρι να τον αναγκάσω να το αποσύρει διακριτικά, και πάντα απαντούσα σε όποιον με ρωτούσε (ή δεν με ρωτούσε) τί έχω και πώς το έχω πάθει.
«Τί έπαθε το μάτι σου;»
Αυτή είναι συνήθως η πρώτη ερώτηση που μου κάνουν, κυρίως τα παιδιά και κάποιοι γενναίοι ενήλικες. Η επιστήμη στην περίπτωσή μου σηκώνει τα χέρια ψηλά. Υπάρχουν διάφορες θεωρίες, τις οποίες άκουσαμε κατά καιρούς από γιατρούς και ειδικούς επιστήμονες: κάποια πιθανή λοίμωξη κατά τη διάρκεια της εκγυμοσύνης, σχιστία, αυτοτραυματισμός κ.ά. Κάθε θεωρία και μία εξήγηση. Κάθε εξήγηση και μία λύση, η οποία κατέληγε πάντα σε δυο ή: ή θα γινόταν εξόρρυξη του ματιού (λες κι ήταν σε ορυχείο) ή κάποια αισθητική επέμβαση με ειδικό φακό. Ούτε η μία έγινε, με απόφαση τότε της μητέρας μου (που πολύ σωστά έπραξε), ούτε ο φακός μπήκε, με δική μου απόφαση, παρόλο που τον έφτιαξα αντίγραφο του «καλού μου ματιού». Και αυτό επειδή συνειδητοποίησα πώς το να βελτιώσω την εικόνα μου δεν θα με βοηθούσε ούτε να βελτιώσω τις σχέσεις μου με τους άλλους ούτε τη σχέση μου με τον εαυτό μου αλλά ούτε και θα μου άλλαζε τη αντίληψή μου για τη ζωή.
Όταν η κόρη μου ήταν περίπου 2,5 – 3 ετών με ρώτησε γιατί «χάλασε» το μάτι μου και με προέτρεψε να πάμε στον μάστορα να μου το φτιάξουν. Της είπα χαμογελώντας ότι δεν φτιάχνεται με τίποτα και εκείνη με αγκάλιασε και μου είπε «εγώ σ΄αγαπώ και με χαλασμένο ματάκι γιατί έχεις καλή καρδιά.» Συνειδητοποίησα, λοιπόν, πώς δεν είναι η ατέλεια το εμπόδιό μας, ο ατελής μας χαρακτήρας είναι που δεν μας αφήνει να χαρούμε, να απολαύσουμε και να αποδεχτούμε τη ζωή. Δεν είμαι σε αυτήν την κατηγορία των ανθρώπων, δεν βλέπω τη ζωή μου από τη μίζερη οπτική της. Ακόμη και με ένα μάτι διεκδικώ για τον εαυτό μου και αποδεχόμαι την εικόνα μου γιατί μέσα μου βαθιά ξέρω πως σημασία έχει ποιος πραγματικά είσαι και όχι πως φαίνεσαι στους άλλους.
Δεν είναι η ατέλεια το εμπόδιό μας, ο ατελής μας χαρακτήρας είναι που δεν μας αφήνει να χαρούμε, να απολαύσουμε και να αποδεχτούμε τη ζωή.
«Πώς βλέπω;»
Αυτή είναι η δεύτερη ερώτηση που συνήθως μου κάνουν. Πώς βλέπω; Η μόνη απάντηση που θα μπορούσα να δώσω είναι ότι βλέπω. Ίσως να μην έχω αυτό που λέμε «βάθος πεδίου», να βλέπω τα πράγματα πιο επίπεδα, να μην μπορώ να δω τρισδιάστατες εικόνες, να έχω περιορισμένη ορατότητα από τη δεξιά πλευρά, δεν διαθέτω δηλαδή καλή περιφερειακή όραση, να μη διαθέτω εξαιρετική οξύτητα ή καταπληκτική εστίαση. Αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν ξέρω πως είναι να βλέπεις με δύο μάτια, ποια ακριβώς είναι η αίσθηση, πώς νιώθεις όταν έρχονται κατά πάνω σου πράγματα όταν παρακολουθείς 3D ταινίες. Γεννήθηκα με αυτό, έμαθα να ζω με αυτό, προσπάθησα να κάνω και τους άλλους να με δουν όπως έβλεπα εγώ τον εαυτό μου, φυσιολογικό.
Η ζωή με ένα μάτι
Η μονόφθαλμη όραση πιστεύω ότι δεν έχει επηρεάσει 100% την καθημερινότητά μου: σπούδασα, ασχολούμαι με τη δημοσιογραφία, ένα επάγγελμα που απαιτεί δάκτυλα και μάτια γερά, διατηρώ blog υγείας, οδηγώ το αυτοκίνητό μου (αν και ανήκω στην κατηγορία των ατόμων με οπτικές διαταραχές αναγκάζομαι να ανανεώνω το δίπλωμά μου κάθε 3 χρόνια).
Η μονόφθαλμη όραση δεν έχει επηρεάσει 100% και τις διαπροσωπικές μου σχέσεις: έκανα σχέσεις, ερωτεύθηκα, παντρεύτηκα, έγινα μαμά, είμαι συνάδελφος και συνεργάτης, είμαι φίλη.
Ωστόσο η μονόφθαλμη όραση με έκανε να είμαι πιο συνεπής με τις εξετάσεις μου. Ο φόβος μήπως τυφλωθώ είναι πιο έντονος, γιατί εδώ ισχύει το «ένα = κανένα». Οπότε ήμουν και είμαι πολύ τακτική στις οφθαλμιατρικές μου εξετάσεις, κάνω κάθε προληπτική εξέταση που απαιτείται κάθε χρόνο και αλλάζω τακτικά τα γυαλιά μου.
Επίσης με έκανε να αποκτήσω ενσυναίσθηση. Να καταλαβαίνω κάποιον που δεν μπορεί να περπατήσει, να μιλήσει ή να ακούσει. Να του φέρομαι φυσιολογικά, όσο μπορώ και όπως μπορώ. Να μην οικτίρω κανέναν άνθρωπο για την κατάσταση της υγείας του, αντιθέτως να τον επαινώ και να τον ενθαρρύνω.
Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει σημαντικά μέρη του εγκεφάλου που ασχολούνται με την επεξεργασία της όρασης ότι λειτουργούν κανονικά στους τυφλούς, δηλαδή «βλέπουν» όπως και οι υπόλοιποι άνθρωποι, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Αυτό εξηγεί ότι είμαι πολύ καλή στο σημάδι (αν και δεν έκανα καριέρα σαν της Κορακάκης) και στη φωτογραφία. Δεν χρειάζεται καν να κλείσω το ένα μου μάτι για να εστιάσω. Επίσης, είμαι πολύ καλή και στο να βρίσκω αμέσως το λάθος στα κείμενα, γιατί «έχω ένα μάτι, αλλά καλό»!
Γενικά είμαι της άποψης ότι αυτό που σου δίνει η ζωή πρέπει να το εκμεταλλεύεσαι, να μην κλείνεις τα μάτια σε ό,τι σου δίνεται, είτε είναι λεμόνια για να φτιάξεις με αυτά μία φρέσκια λεμονάδα είτε ένα μάτι για να δεις πιο καθαρά μέσα σου και να αποφασίσεις ποιος θέλεις να είσαι και με ποιον τρόπο να αντιμετωπίζεις τα πράγματα. Εγώ επέλεξα τη θετική οπτική και από ότι μπορώ να δω -και με ένα μάτι – μέχρι τώρα καλά μου έχει πάει. 😉