Ακόμη κι αν δεν γυμνάζεστε, εάν τρέχετε για να προλάβετε το λεωφορείο ή περπατάτε γρήγορα για να κάνετε τις δουλειές σας έχει αποτέλεσμα και ενισχύει τη μακροζωία. Αυτό βρήκε Ελληνοαυστραλός επιστήμονας, που το ονόμασε VILPA και φαίνεται να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής.
Αφιερώστε τρία έως τέσσερα λεπτά κάνοντας τις δουλειές σας και θα μειώσετε τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες καρκίνου κατά 40% και καρδιαγγειακών κατά 49%. Το σύστημα ονομάζεται VILPA (vigorous intermittent lifestyle physical activity), δεν απαιτεί χρόνο, προετοιμασία ή εγγραφή σε γυμναστήριο.
Έρευνα δείχνει ότι η ενσωμάτωση τριών έως τεσσάρων σετ του ενός λεπτού διαλειμματικής προπόνησης υψηλής έντασης (HIIT) κατά τη διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων μπορεί να μειώσει σημαντικά την πρόωρη θνησιμότητα, ιδιαίτερα σε σχέση με καρδιαγγειακές παθήσεις.
Οι περισσότεροι ενήλικες, άνω των 40 ετών, δεν ασκούνται τακτικά και ούτε ασχολούνται με κάποιο σπορ. Ωστόσο, η μελέτη δείχνει ότι η τυχαία σωματική δραστηριότητα μπορεί να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια.
Χρειάζεται μόνο λίγη ενέργεια για να κρατήσετε ρυθμό ενώ περπατάτε ή κάνετε τις δουλειές του σπιτιού. Δεν απαιτείται χρόνο ή προετοιμασία ή να είστε μέλος αθλητικού συλλόγου ή να έχετε κάνει εγγραφή σε γυμναστήριο.
Τι είναι το VILPA;
Αυστραλιανή ομάδα από το Κέντρο Charles Perkins του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ δημοσίευσε τη μελέτη στο Nature Medicine. Οι ερευνητές μέτρησαν για πρώτη φορά με wearable συσκευές που κατέγραψαν ανεξερεύνητα μοτίβα κίνησης τα οφέλη για την υγεία της «έντονος διαλείπουσας φυσικής δραστηριότητας στον τρόπο ζωής» ή όπως το ονομάζουν VILPA.
Το VILPA αφορά τις σύντομες εκρηκτικές δραστηριότητες (έως και δύο λεπτά) κατά τη διάρκεια της ημέρας, όπως όταν τρέχουμε για να προλάβουμε το λεωφορείο, περπατάμε με ένταση ενώ κάνουμε δουλειές ή παίζουμε παιχνίδια υψηλής ενέργειας με τα παιδιά μας.
Ο επικεφαλής συγγραφέας Εμμανουήλ Σταματάκης, Καθηγητής Φυσικής Δραστηριότητας, Τρόπου Ζωής και Υγείας του Πληθυσμού στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ σε δήλωσή του αποκάλυψε ότι η έρευνά του έχει συγκρίσιμα πλεονεκτήματα με τη διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT) και μπορούν να επιτευχθούν με την αύξηση της έντασης τυχαίων δραστηριοτήτων της καθημερινής ζωής. Επιπλέον, η μελέτη προτείνει ότι όσο περισσότερο εντείνονται τέτοιες δραστηριότητες, τόσο μεγαλύτερα είναι τα πιθανά οφέλη.
Τα ευρήματα της έρευνας
- Σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες συμμετείχαν σε κάποια μορφή VILPA.
- Η μέση δραστηριότητα VILPA διαρκεί ένα λεπτό.
- Σε διάστημα έξι λεπτών, οι συμμετέχοντες πραγματοποίησαν οκτώ σετ VILPA διάρκειας έως και ενός λεπτού το καθένα.
- Το κάθε σετ VILPA διήρκεσε, κατά μέσο όρο, 45 δευτερόλεπτα.
- Σε σύγκριση με εκείνους χωρίς VILPA, εκείνοι που έκαναν τέσσερις έως πέντε σετ καθημερινά παρουσίασαν περισσότερα οφέλη.
- Όσο περισσότερη δραστηριότητα VILPA, τόσο το καλύτερο, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι η αυξημένη διάρκεια προσφέρει μεγαλύτερα οφέλη. Περίπου 11 σετ VILPA ανά ημέρα μείωσαν τον κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου κατά 65% και τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο κατά 49%.
- Ανάλυση της έντονης δραστηριότητας των τακτικών αθλούμενων βρήκε συγκρίσιμα αποτελέσματα. Ως εκ τούτου, η έντονη δραστηριότητα είτε πρόκειται για δομημένο πρόγραμμα άσκησης είτε για οικιακές εργασίες έχει σχεδόν τα ίδια αποτελέσματα.
Η μεθοδολογία της μελέτης
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από την UK Biobank, μια μεγάλης κλίμακας βιοϊατρική βάση δεδομένων, οι ερευνητές μέτρησαν με fitness tracker στον καρπό τη δραστηριότητα περισσότερων από 25.000 «μη αθλητών», ατόμων που ανέφεραν ότι δεν συμμετείχαν σε αθλήματα ή ασκούνταν στον ελεύθερο χρόνο τους.
Με αυτόν τον τρόπο, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι κάθε σωματική δραστηριότητα της καθημερινότητας που καταγράφηκε από την ομάδα ήταν συμπτωματική και όχι προγραμματισμένη, όπως γίνεται με την άσκηση. Τα επόμενα επτά χρόνια, η ομάδα παρακολούθησε τα δεδομένα υγείας των συμμετεχόντων.
Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι μικρές ποσότητες έντονης σωματικής δραστηριότητας σχετίζονται με σημαντικά χαμηλότερη θνησιμότητα. Το VILPA σε άτομα που δεν ασκούνται φαίνεται να προκαλεί παρόμοια αποτελέσματα με άτομα που ασκούνται, υποδηλώνοντας ότι το VILPA μπορεί να είναι ένας κατάλληλος στόχος σωματικής δραστηριότητας, ειδικά σε άτομα που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ασκηθούν.
Η δυνατότητα της wearable τεχνολογίας στην αποκάλυψη «μικροπροτύπων» της φυσικής δραστηριότητας, όπως το VILPA, παρουσιάζει μια σημαντική ευκαιρία για την κατανόηση των πιο πρακτικών και χρονικά αποδοτικών μεθόδων μέσω των οποίων τα άτομα μπορούν να αποκομίσουν οφέλη από τη σωματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το αν αυτή επιδιώκεται για αναψυχή ή ενσωματωθεί στην καθημερινή ρουτίνα.