Οι εργαστηριακοί γιατροί αποτελούν βασικό πυλώνα της διάγνωσης και της πρόληψης, ωστόσο αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα που υπονομεύουν τη λειτουργία τους.
«Σε οριακό σημείο βρίσκεται ο κλάδος των Βιοπαθολόγων και απαιτεί δικαιοσύνη. Οι βιοπαθολόγοι δεν αποδέχονται πλέον τη σταδιακή απαξίωση της ειδικότητάς τους, ούτε τη διαρκή οικονομική πίεση που απειλεί τη βιωσιμότητα των εργαστηρίων τους». Τα παραπάνω τόνισε η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαστηριακών Ιατρών (ΠΟΕΡΓΙ), Ράνια Σουλτούκη, μιλώντας στο forum που διεξήχθη στο πλαίσιο του 12ου ετήσιου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Μικροβιολογικής Εταιρείας (Αθήνα 13-15/3/2025). Ενδεικτική της απόγνωσης που διέπει τον κλάδο ήταν και η πρωτοφανής συμμετοχή των εργαστηριακών ιατρών στο forum.
ΠΙΣ: Σε οικονομική ασφυξία λόγω του clawback οι κλινικοεργαστηριακοί γιατροί
Ξεκάθαρο μήνυμα από τους εργαστηριακού γιατρούς
Με τεκμηριωμένα στοιχεία και αιχμηρή κριτική, η κ. Σουλτούκη αποδόμησε τη χρόνια αδράνεια της Πολιτείας και του ΕΟΠΥΥ, καλώντας όλους να αναλάβουν τις ευθύνες τους. «Δεν μπορούμε να ανεχόμαστε άλλο αδιέξοδες συζητήσεις. Ο κλάδος μας αιμορραγεί και απαιτούμε λύσεις τώρα!» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Από την άλλη πλευρά, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της ΠΟΕΡΓΙ, η διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη «απέφυγε να δεσμευτεί και επικαλέστηκε τον θεσμικό της ρόλο δηλώνοντας ότι «ακολουθεί εντολές ανώτερων αρχών», παραδεχόμενη εμμέσως ότι οι αποφάσεις για τους εργαστηριακούς ιατρούς λαμβάνονται από «αόρατα κέντρα εξουσίας». Μίλησε για «αόρατα χέρια» που μπλοκάρουν κάθε προσπάθεια στήριξης του κλάδου, χωρίς όμως να δώσει εξηγήσεις ή να προτείνει λύσεις».
Αντί για δικαιολογίες, θέλουμε αποφάσεις
Η απάντηση της κ. Σουλτούκη ήταν άμεση: «Η παραδοχή της κ. Καρποδίνη, ότι υπάρχουν “αόρατα χέρια” που ακυρώνουν τις όποιες θετικές εισηγήσεις της, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ακόμη αποποίηση ευθυνών. Αντί για δικαιολογίες, θέλουμε αποφάσεις!» αναδεικνύοντας την έλλειψη πολιτικής βούλησης για την αντιμετώπιση του προβλήματος».
Η πρωτοβουλία του καθηγητή Αθανάσιου Τσακρή για τη διοργάνωση αυτού του forum με θέμα: «Ιατροί Βιοπαθολόγοι στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας: προβλήματα και προοπτικές» σηματοδοτεί μια ιστορική σύμπραξη μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας και των εκπροσώπων του κλάδου. «Όμως, το forum δεν μπορεί να είναι άλλη μια χαμένη ευκαιρία.
Οι λόγοι της αδικίας και της απειλής της βιωσιμότητας των εργαστηριακών ιατρών
Οι εργαστηριακοί ιατροί αποτελούν βασικό πυλώνα της διάγνωσης και της πρόληψης, ωστόσο αντιμετωπίζουν μια σειρά από συστηματικές στρεβλώσεις που υπονομεύουν τη λειτουργία τους και καθιστούν τη βιωσιμότητα των εργαστηρίων τους επισφαλή:
Το εξοντωτικό clawback: Ο μηχανισμός του clawback επιβάλλει την αυτόματη επιστροφή χρημάτων στον ΕΟΠΥΥ όταν ο προϋπολογισμός για διαγνωστικές εξετάσεις υπερβαίνεται, οδηγώντας σε επιστροφές έως και 60% των εσόδων των εργαστηρίων, γεγονός που καθιστά αδύνατη τη βιώσιμη λειτουργία τους.
Οι εξευτελιστικές αποζημιώσεις: Οι τιμές αποζημίωσης από τον ΕΟΠΥΥ είναι καθηλωμένες σε επίπεδα που δεν καλύπτουν ούτε το κόστος εκτέλεσης των εξετάσεων, ενώ δεν έχουν αναπροσαρμοστεί παρά τις αυξήσεις του κόστους λειτουργίας.
Αθέμιτος ανταγωνισμός από μεγάλες αλυσίδες: Τα ανεξάρτητα μικροβιολογικά εργαστήρια δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις μεγάλες διαγνωστικές αλυσίδες, οι οποίες απολαμβάνουν εκπτώσεις σε προμήθειες και αντέχουν το clawback, οδηγώντας στον αργό αφανισμό των μικρών εργαστηρίων.
Απουσία αναγνώρισης του ρόλου τους στην ΠΦΥ: Παρόλο που οι βιοπαθολόγοι είναι γιατροί της πρόληψης και της διάγνωσης, δεν εντάσσονται θεσμικά στο σύστημα του οικογενειακού ιατρού και δεν λαμβάνουν την υποστήριξη που απαιτείται για τον κρίσιμο ρόλο τους.
Έλλειψη πολιτικής βούλησης: Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, η Πολιτεία και ο ΕΟΠΥΥ δεν έχουν λάβει ουσιαστικά μέτρα στήριξης, με αποτέλεσμα τη συνεχή υποβάθμιση του κλάδου.
Οι εργαστηριακοί ιατροί απαιτούν:
- Διασφάλιση της βιωσιμότητας των εργαστηρίων τους
- Πολιτική βούληση για την άρση των αδικιών
- Αναγνώριση του ρόλου τους στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
«Δεν ζητάμε χάρες. Ζητάμε δικαιοσύνη. Και δεν θα σταματήσουμε μέχρι να την πετύχουμε» ήταν το μήνυμα της Ράνιας Σουλτούκη, κλείνοντας με μια ηχηρή προειδοποίηση: «Αν δεν λυθεί το πρόβλημα, τότε η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά όσους μας αγνοούν. Οι βιοπαθολόγοι δεν θα σωπάσουν!».